Sai phạm tràn lan tại 2 KCN lớn của Lâm Đồng

Thanh tra tỉnh Lâm Đồng vừa thanh tra và phát hiện hàng loạt sai phạm trong công tác quản lý, sử dụng đất, thu, nộp tiền cho thuê lại đất và sử dụng kinh phí tại Khu công nghiệp (KCN) Lộc Sơn (TP.Bảo Lộc) và KCN Phú Hội (H.Đức Trọng). Trong đó có vụ việc kiến nghị chuyển công an điều tra.

Hợp thức hóa sai phạm

Tháng 1.2009, UBND tỉnh Lâm Đồng có Quyết định số 15/QĐ-UBND về quản lý quy hoạch chi tiết xây dựng KCN Phú Hội, trong đó có quy định 6 khu chức năng với các nhóm ngành nghề khác nhau để xây dựng các xí nghiệp công nghiệp (gồm 5 khu: chế biến nông sản thực phẩm; hóa chất luyện kim; sản xuất vật liệu xây dựng cao cấp; chế biến lâm sản; sản xuất sản phẩm phục vụ du lịch và 1 khu “khác”).

Nhiều doanh nghiệp ở KCN Phú Hội được bố trí vị trí đất không đúng quy hoạch ngành nghề  GIA BÌNH

Tuy nhiên tháng 1.2019, qua thanh tra phát hiện có đến 17 doanh nghiệp (DN) được bố trí đất không phù hợp quy hoạch ngành nghề, theo đó UBND tỉnh Lâm Đồng yêu cầu khắc phục.

Để giải quyết vấn đề trên, ngày 15.5.2019, Ban Quản lý (BQL) các KCN tỉnh Lâm Đồng có văn bản về việc điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết KCN Phú Hội trình Sở Xây dựng thẩm định. Sở Xây dựng đã thẩm định và tham mưu UBND tỉnh ban hành Văn bản 4569 (ngày 23.7.2019) thống nhất điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết KCN Phú Hội. Trên cơ sở này, ngày 1.10.2019, BQL các KCN tỉnh Lâm Đồng có Quyết định số 57/QĐ-KCN phê duyệt điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết sử dụng đất (quy hoạch ngành nghề – lần 4) KCN Phú Hội với nội dung thay đổi, bổ sung ngành nghề mới “khác” vào tất cả 5 khu chức năng.

Công ty TNHH Hu Cha Vina (KCN Lộc Sơn) đã cho Công ty TNHH Kanaan thuê trái quy định toàn bộ nhà xưởng trên diện tích 3,5 ha đất

Tuy nhiên theo Thanh tra tỉnh Lâm Đồng, việc này ảnh hưởng đến các chỉ tiêu quản lý xây dựng, môi trường tại KCN do có thể bố trí vị trí đất cho các DN không phân biệt ngành nghề. Việc điều chỉnh quy hoạch xây dựng đã được phê duyệt của KCN Phú Hội nhưng làm thay đổi cơ cấu quy hoạch như trên là thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh. “BQL các KCN không đánh giá đúng thực tế tại KCN Phú Hội, sai quy định về thẩm quyền ban hành. Việc ban hành Quyết định số 57/QĐ-KCN thực chất để “hợp thức hóa” vị trí đất đã bố trí sai quy hoạch ngành nghề sản xuất, kinh doanh của 17 DN theo Kết luận thanh tra số 66/KL-UBND của UBND tỉnh”, Kết luận thanh tra số 166/KL-TTr của thanh tra tỉnh nêu.

Trục lợi chính sách ưu đãi đầu tư?

Thanh tra tỉnh Lâm Đồng kiểm tra 31 dự án tại 2 KCN Lộc Sơn và Phú Hội, phát hiện có đến 18 dự án chưa hoặc chậm đưa đất vào sử dụng với tổng diện tích hơn 22,4 ha từ 1 – 135 tháng. Đáng chú ý, có 5/26 dự án bị kiểm tra sử dụng đất thuê lại không đúng với mục đích đầu tư tại Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (CNĐKĐT) được cấp.

Công ty CP Vinasolar Bảo Lộc được cấp Giấy CNĐKĐT ngày 11.9.2020 để thực hiện nhà máy cán kéo định hình kim loại, với diện tích hơn 2,46 ha tại KCN Lộc Sơn. Tuy nhiên, công ty này chỉ xây dựng nhà xưởng (có chiều cao, kết cấu sai giấy phép xây dựng) với diện tích 0,726 ha và lắp đặt hệ thống điện mặt trời trên mái để đấu nối với hệ thống điện do ngành điện lực quản lý từ ngày 28.12.2020 với giá 1.900 đồng/kWh (đã phát sinh doanh thu). Việc kinh doanh điện mặt trời của công ty này không nằm trong mục tiêu đầu tư tại Giấy CNĐKĐT được cấp. Ngoài công ty này, tại 2 KCN Lộc Sơn, Phú Hội còn có 6 công ty khác tự lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà không đúng mục tiêu đầu tư theo Giấy CNĐKĐT được cấp.

Trong khi đó, Công ty TNHH Hu Cha Vina được cấp Giấy CNĐKĐT ngày 16.8.2018 để thực hiện dự án nhà máy sản xuất bao bì, thùng carton, may mặc xuất khẩu với diện tích 5,53 ha tại KCN Lộc Sơn. Tuy nhiên, công ty này chỉ xây dựng nhà xưởng, sau đó xin chủ trương để được cấp lại Giấy CNĐKĐT với nội dung bổ sung mục tiêu đầu tư là cho thuê lại một phần diện tích và nhà xưởng sản xuất; không sản xuất kinh doanh theo mục tiêu đầu tư đã đăng ký ban đầu. Ngày 4.4.2019, công ty này lập hợp đồng nguyên tắc cho Công ty TNHH Kanaan thuê lại toàn bộ nhà xưởng trên diện tích 3,5 ha với giá thuê hơn 1 tỉ đồng/tháng, thời hạn cho thuê 10 năm kể từ tháng 4.2020.

Cũng theo kết luận của Thanh tra tỉnh Lâm Đồng, trong hồ sơ cấp Giấy CNĐKĐT ngày 27.3.2020 của Công ty TNHH Kanaan thể hiện, Công ty TNHH Hu Cha Vina chỉ cho Công ty TNHH Kanaan thuê một phần nhà xưởng trên diện tích 1 ha. Tuy nhiên, thực tế Công ty TNHH Hu Cha Vina đã cho thuê toàn bộ nhà xưởng trên diện tích 3,5 ha (toàn bộ diện tích đất thực hiện giai đoạn 1 của dự án). Đối với diện tích 2 ha đất còn lại, Công ty TNHH Hu Cha Vina cũng cam kết sẽ xây dựng nhà xưởng cho Công ty TNHH Kanaan thuê nếu có nhu cầu; thực tế đến nay mới xây dựng được 1 nhà cấp 4 (132 m2), cũng không có dấu hiệu sản xuất kinh doanh theo mục tiêu đầu tư đã đăng ký (chậm 8 tháng so với Giấy CNĐKĐT ban đầu).

Kết luận thanh tra nêu rõ: một số chủ đầu tư dự án sử dụng đất không đúng mục tiêu đầu tư theo Giấy CNĐKĐT (như sản xuất kinh doanh điện mặt trời, cho thuê lại nhà xưởng) là có dấu hiệu trục lợi từ các chính sách ưu đãi đầu tư của nhà nước (miễn giảm tiền thuê lại đất, ưu đãi thuế). Công ty TNHH Hu Cha Vina được nhà nước cho hưởng các ưu đãi nhưng không đưa đất vào sử dụng theo hợp đồng thuê đất đã ký kết, không trực tiếp sản xuất kinh doanh theo mục tiêu đầu tư ban đầu; có dấu hiệu lợi dụng chủ trương, chính sách về đầu tư, ưu đãi đầu tư của tỉnh để thu lợi. Theo hợp đồng cho thuê nhà xưởng từ tháng 4.2020 đến tháng 10.2021, Công ty TNHH Hu Cha Vina thu lợi hơn 19 tỉ đồng từ hoạt động cho thuê nhà xưởng trên diện tích 3,5 ha (gần bằng tổng số tiền thuê lại đất trong 6 năm (2015 – 2020) của tất cả các dự án trong 2 KCN cộng lại).

Công ty TNHH Hu Cha Vina còn được nhà nước cho hưởng các ưu đãi như: miễn tiền thuê đất trong 3 năm xây dựng cơ bản và 11 năm kể từ ngày hoạt động (đến nay đã được miễn khoảng 1,8 tỉ đồng tiền thuê 5,53 ha đất, nếu tính hết thời gian miễn tiền thuê đất sẽ khoảng 8,35 tỉ đồng); được ưu đãi về thuế thu nhập DN (áp dụng thuế suất thấp trong vòng 10 năm; miễn thuế 2 năm đầu và giảm 50% số thuế phải nộp trong 4 năm tiếp theo).