Chỉ trong vòng hơn 24 giờ đồng hồ, các tòa án ở Trung Quốc lần lượt tuyên án đối với hai công dân Canada đang bị giam giữ tại Trung Quốc, trong đó một người bị y án tử hình với tội danh buôn lậu ma túy, người còn lại bị tuyên 11 năm tù với cáo buộc hoạt động gián điệp nước ngoài.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau lên án quyết định của tòa Trung Quốc là không thể chấp nhận. Đại sứ Canada tại Bắc Kinh Dominic Barton thì nhấn mạnh việc Trung Quốc tuyên án với các công dân Canada không phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên khi cùng thời điểm này ở Canada cũng đang diễn ra phiên tòa liên quan đến Giám đốc tài chính Tập đoàn Huawei Mạnh Vãn Chu.

Các diễn biến mới nhất đã đẩy mối quan hệ căng thẳng giữa Canada và Trung Quốc thêm trầm trọng. Vụ bà Mạnh bị bắt giữ ở Canada theo đề nghị của Mỹ vào cuối năm 2018 như ngòi nổ khiến Trung Quốc cảnh báo về các hậu quả khó lường nếu Canada không trả tự do cho bà. Không rõ có phải ngẫu nhiên hay như đánh giá của đại sứ Barton mà cứ mỗi khi ở Canada có diễn biến mới liên quan bà Mạnh thì ở Trung Quốc ngay lập tức có quyết định đối với công dân Canada.

Người vừa bị tòa án Trung Quốc tuyên 11 năm tù với cáo buộc hoạt động gián điệp nói trên là một trong 2 công dân Canada bị Trung Quốc bắt giữ ít ngày sau khi bà Mạnh bị bắt. Thời điểm đó, động thái của Trung Quốc bị cho là để trả đũa. Hồi tháng 6.2020, khi tòa án Canada ra phán quyết rằng quá trình xem xét dẫn độ bà Mạnh sang Mỹ tiếp tục diễn ra thì hai công dân Canada cũng bị Trung Quốc chính thức truy tố. Cứ thế này, quan hệ của hai nước sẽ chỉ thêm bế tắc.