Thông tư 40/2021 của Bộ Tài chính hướng dẫn về thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có quy định rõ chủ sở hữu sàn giao dịch thương mại điện tử (TMĐT) thực hiện việc khai thuế thay, nộp thuế thay cho cá nhân từ ngày 1.8.

Trong thời gian chưa thực hiện được thì chủ sàn phải có trách nhiệm cung cấp các thông tin liên quan đến hoạt động kinh doanh của cá nhân thông qua sàn theo yêu cầu như: họ tên; số định danh cá nhân hoặc chứng minh nhân dân hoặc căn cước công dân hoặc hộ chiếu; mã số thuế; địa chỉ; email; số điện thoại liên lạc; hàng hóa, dịch vụ cung cấp; doanh thu kinh doanh; tài khoản ngân hàng của người bán; thông tin khác liên quan.

Trả lờiThanh Niên chiều 18.6, đại diện Tiki mong được cơ quan thuế hướng dẫn chi tiết hơn về lộ trình thực hiện quy định trên. Riêng lộ trình triển khai cung cấp thông tin bằng phương thức kết nối dữ liệu sẽ cần nhiều thời gian hơn để làm việc nội bộ, chuẩn bị hệ thống, cơ sở hạ tầng, các trang thiết bị cho việc thu thập dữ liệu và báo cáo theo yêu cầu cũng như đảm bảo tính bảo mật của hệ thống…

“Chúng tôi luôn tích cực phối hợp và thực hiện các quy định, chính sách do nhà nước và các cơ quan ban ngành ban hành. Nhưng về mặt vận hành, sàn TMĐT cũng cần thêm thời gian để làm việc, hướng dẫn và thống nhất với các đối tác nhãn hàng, nhà bán hàng”, đại diện Tiki chia sẻ.

Hiệp hội TMĐT VN (Vecom) đánh giá Thông tư 40/2021 của Bộ Tài chính có nhiều nội dung mới so với bản dự thảo đăng tải đầu tiên ngày 12.3, nhưng Ban soạn thảo chưa tổ chức lấy ý kiến của các bên liên quan và các đối tượng chịu sự tác động trực tiếp. Do đó, một số quy định chưa có tính khả thi cao và có thể gây ra nhiều tác động lớn đối với hoạt động kinh doanh của các sàn TMĐT cũng như hàng trăm nghìn cá nhân kinh doanh trên sàn.

Các sàn cũng nêu kiến nghị về việc khó khăn khi kê khai thay cho cá nhân kinh doanh trên sàn khi họ có thể là cá nhân ở các địa phương khác nhau trên toàn quốc khi tham gia kinh doanh. Vì vậy, việc yêu cầu các sàn TMĐT kê khai thay và nộp thuế thay cho cá nhân kinh doanh trên sàn sẽ dẫn đến mâu thuẫn với quy định hiện hành trong trường hợp cá nhân kinh doanh có trụ sở tại tỉnh khác. Điều này cũng gây ra nhiều khó khăn, vướng mắc cho các sàn và cá nhân kinh doanh trong việc chứng minh với cơ quan thuế về số thuế đã khấu trừ, nộp thay với cơ quan thuế tại địa phương.

Phó chủ tịch Vecom Nguyễn Ngọc Dũng nhấn mạnh: Trong trường hợp cần thiết, lộ trình áp dụng cần được cân nhắc thay đổi để đảm bảo các sàn có đầy đủ thông tin và hệ thống để triển khai đồng bộ, nhất quán. Có một số sàn không tham gia trực tiếp vào giao dịch giữa người mua và người bán như Chotot.vn, Batdongsan.com.vn… mà chỉ đóng vai trò là nơi để người tham gia đăng tin mua bán hàng hóa và dịch vụ nên không thể kiểm soát cũng như không có thông tin về doanh thu, căn cước công dân, mã số thuế, địa chỉ người bán.

Thông tin từ cuộc họp giữa Tổng cục Thuế với Vecom và đại diện các sàn TMĐT cũng cho biết, cơ quan thuế đang xây dựng hệ thống để “kết nối thông tin theo chuẩn định dạng” với các sàn trong thời gian đầu khi Thông tư 40 có hiệu lực.

Nhưng điều này cũng đang khiến các sàn TMĐT rất bối rối vì chưa rõ hình thức kết nối thông tin và những yêu cầu của Tổng cục Thuế về việc “nâng cấp ứng dụng để đảm bảo việc kết nối thông tin theo chuẩn định dạng” sẽ diễn ra như thế nào? Bởi mỗi sàn quản lý và vận hành có đặc thù riêng, nên trong một khoảng thời gian ngắn yêu cầu chuẩn hóa với tất cả các sàn theo Tổng cục Thuế có khả thi hay không?

Luật sư Trần Minh Hải, Giám đốc điều hành Công ty luật Basico, phân tích: Việc các sàn TMĐT thực hiện kê khai và nộp thuế thay cho các cá nhân kinh doanh trên thực tế sẽ gặp khó khăn, nhất là trong thời gian đầu. Bản thân Bộ Tài chính cũng lường trước vấn đề này nên đã nêu rõ chưa thực hiện được ngay từ ngày 1.8 thì chủ sàn chỉ cung cấp thông tin liên quan đến hoạt động kinh doanh của cá nhân. Một vấn đề khó khăn khác đó là khó có cơ sở xác định được chính xác số lượng giao dịch thành công của các cá nhân cũng như giá giao dịch thực tế. Rất nhiều trường hợp chủ sàn TMĐT cũng không thể bao quát hết các trường hợp khách hàng tự giao dịch, tự gửi hàng và nhận thanh toán bằng tiền mặt…

Vì vậy, luật sư Trần Minh Hải cho rằng cơ quan thuế nên thực hiện quy trình đăng ký kinh doanh, kê khai và nộp thuế đơn giản nhất để khuyến khích các cá nhân tự nguyện nộp thuế. Chẳng hạn có thể thực hiện quy trình cho cá nhân đăng ký kinh doanh, sau khi có mã số kinh doanh (hoặc mã số thuế) thì từ đó có thể liên thông qua các sàn TMĐT mà không cần phải đăng ký lại.

“Nhiều cá nhân rất muốn kê khai đóng thuế theo quy định nhưng cách thực hiện cần đơn giản, nhanh chóng. Hiện nay thủ tục về thuế của VN vẫn còn khá phức tạp khiến người thực hiện mất nhiều thời gian nên họ có tâm lý né tránh, gian dối. Việc đơn giản hóa các thủ tục, quy trình thực hiện sẽ giúp mang tính khuyến khích nhiều hơn. Từ đó giúp cho việc quản lý, thu thuế đối với các cá nhân kinh doanh trên sàn TMĐT hay qua nền tảng công nghệ số, mạng xã hội… sẽ có hiệu quả cao hơn”, luật sư Trần Minh Hải chia sẻ thêm.