Bộ xét nghiệm COVID-19 tại nhà có hiệu quả không?
Bộ xét nghiệm COVID-19 tại nhà có hiệu quả không?
Từ ngày 12-4, các hiệu thuốc ở Pháp được phép bán bộ xét nghiệm COVID-19 tại nhà. Dụng cụ sàng lọc này tuy vậy vẫn không thể thay thế xét nghiệm PCR.
Theo Bộ Y tế Pháp, mục đích phổ biến bộ xét nghiệm COVID-19 tại nhà nhằm sàng lọc và phát hiện COVID-19 trong lúc chưa triển khai xét nghiệm rộng khắp tại các địa phương như lãnh thổ hải ngoại, vùng sâu vùng xa và nơi đối tượng người trẻ tuổi.
Trả lời trang web Brut hôm 2-4, Bộ trưởng Y tế Olivier Véran giải thích mục đích rộng hơn là mời gọi người dân tự xét nghiệm thường xuyên để hạn chế virus COVID-19 lây lan.
Bộ xét nghiệm tại nhà dành cho ai?
Ngày 16-3, Cơ quan Y tế cấp cao Pháp (HAS) đã bật đèn xanh cho phép các hiệu thuốc bán bộ xét nghiệm COVID-19 tại nhà.
HAS khuyến cáo chỉ những người trên 15 tuổi không có biểu hiện lâm sàng mới dùng bộ xét nghiệm tại nhà trong bối cảnh cá nhân như trước khi gặp người thân. Thời điểm tự xét nghiệm là cùng ngày hoặc hôm trước cuộc gặp.
Bộ xét nghiệm tại nhà không thể thay thế các phương pháp xét nghiệm hiện có. Bộ Y tế Pháp khuyến cáo: “Những người có biểu hiện lâm sàng và các ca tiếp xúc phải tiếp tục được xét nghiệm PCR và kháng nguyên”.
Xét nghiệm tại nhà được thực hiện như thế nào?
Xét nghiệm tại nhà dễ thực hiện hơn xét nghiệm RT-PCR hoặc xét nghiệm kháng nguyên.
Người tự xét nghiệm dùng tăm bông đưa vào mỗi lỗ mũi khoảng 3cm để lấy mẫu, chứ không cần ngoáy sâu như lấy dịch ở vùng hầu họng nên ít gây khó chịu hơn.
Sau khi xoay tăm bông năm lần vào thành mũi, nhúng tăm bông vào thuốc thử (hóa chất phát hiện virus SARS-CoV-2) rồi nhỏ vài giọt lên dụng cụ thử.
Từ 15 – 20 phút sau, kết quả xét nghiệm thể hiện trên dụng cụ thử giống như que thử thai.
Nếu xét nghiệm tại nhà cho kết quả dương tính, phải kiểm tra lại bằng xét nghiệm RT-PCR được thực hiện trong phòng thí nghiệm.
Một số mẫu tự xét nghiệm sẽ được cấp mã QR để người dương tính sử dụng như khai báo với bảo hiểm y tế và tạo điều kiện truy vết dễ dàng hơn.
Tự xét nghiệm đáng tin cậy không?
Tại Đức, Viện Robert-Koch đã nghiên cứu hiệu quả của bộ xét nghiệm tại nhà. Kết quả cho thấy hiệu quả đạt 71,7% so với 98% trong xét nghiệm RT-PCR.
Theo báo Le Monde, một số nghiên cứu khác đã xác định hiệu quả của bộ xét nghiệm tại nhà đạt 80% đối với người có triệu chứng và từ 50 – 60% đối với người không có triệu chứng.
Theo quy định, Cơ quan An toàn thuốc và sản phẩm y tế quốc gia Pháp (ANSM) chỉ phê duyệt xét nghiệm đạt hiệu quả từ 80% trở lên, vậy vì sao cho phép sử dụng bộ xét nghiệm tại nhà?
TS miễn dịch học Cédric Carbonneil ở HAS trấn an: “Xét nghiệm này kém hiệu quả hơn nhưng khả năng cao được người dân chấp nhận và trên thực tế nhanh chóng phá vỡ chuỗi lây nhiễm”.
Bộ Y tế lập luận cứ việc lấy mẫu và tự xét nghiệm thường xuyên sẽ làm tăng độ tin cậy của xét nghiệm tại nhà.
Nhiều nước đã bán rộng rãi bộ xét nghiệm tại nhà
Bộ Y tế Pháp chỉ cho phép các hiệu thuốc bán bộ xét nghiệm tại nhà và giao hàng miễn phí.
Các siêu thị không được phép bán dù trước đó có yêu cầu. Bộ trưởng Olivier Véran giải thích chỉ có giới chuyên môn mới có thể giải thích cách sử dụng cho người sử dụng.
HAS cho phép Quỹ An sinh xã hội thanh toán 100%.
Giá bán ở Pháp chưa được công bố. Bộ xét nghiệm tại nhà bán trong các siêu thị ở Đức hoặc Thụy Sĩ có giá 24,99 euro cho hộp 5 chiếc.
Theo kênh truyền hình France Info, chỉ còn vấn đề đáng lo ngại là không có gì bảo đảm người dương tính tự nguyện tiếp tục đi xét nghiệm PCR hoặc thông báo cho các ca tiếp xúc.
Bộ xét nghiệm tại nhà đã được phép sử dụng ở nhiều nước như Đức, Áo, Hà Lan, Bồ Đào Nha, Anh, Thụy Sĩ, Mỹ.
Khác với Pháp, từ đầu tháng 3-2021 Đức đã cho phép các siêu thị bán bộ xét nghiệm kháng nguyên.
Do cháy hàng nên hệ thống siêu thị Aldi quy định mỗi khách hàng chỉ được mua một hộp.