23/12/2024

Cơ hội vàng cho thoả thuận hạt nhân

Cơ hội vàng cho thoả thuận hạt nhân

Đại diện Iran và các nước Anh, Đức, Pháp, Nga và Trung Quốc ngày 2.4 có cuộc họp trực tuyến để bàn về viễn cảnh đưa Mỹ quay trở lại thoả thuận hạt nhân năm 2015 (JCPOA), theo thông báo của EU.
Phái đoàn Đức và Iran trong một lần đàm phán về vấn đề hạt nhân /// AFP
Phái đoàn Đức và Iran trong một lần đàm phán về vấn đề hạt nhân  AFP
Chính quyền Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump rút khỏi JCPOA vào năm 2018 vì cho rằng “thỏa thuận tồi tệ” này là sai lầm của chính quyền tiền nhiệm. Mỹ cũng tái ban hành các lệnh cấm vận lên Iran dẫn đến việc nước này khôi phục lại chương trình hạt nhân, phá vỡ nhiều cam kết trong JCPOA.
Cuộc họp ngày 2.4 được Bộ Ngoại giao Mỹ cho là tín hiệu tích cực và nước này cũng có cử chỉ xây dựng khi gia hạn cho Iraq được mua điện của Iran mà không bị trừng phạt.
Điểm bế tắc hiện nay là việc Mỹ và Iran bất đồng trong việc ai nên nhượng bộ trước. Phía Mỹ nhấn mạnh sẵn sàng quay lại JCPOA nếu Iran tuân thủ quy định trong thỏa thuận còn Iran tuyên bố chỉ hợp tác nếu Mỹ dỡ bỏ cấm vận trước.
Tổng thống Mỹ đương nhiệm Joe Biden đang đối diện sức ép lớn vì việc dỡ bỏ lệnh cấm vận có thể khiến chính sách trong nước của ông bị cản trở. Trong khi đó, Iran cũng đang đối diện áp lực chính trị trong nước vì cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 6 sẽ tập trung chủ yếu về tương lai của JCPOA.
Giới quan sát lo ngại Tổng thống Biden không nhận thức rõ tính cấp bách của tình hình và bỏ lỡ cơ hội vàng để quay lại JCPOA, khi mà phe phản đối thỏa thuận này tại Iran được cho là sẽ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử.
VI TRÂN
TNO