Nhiều chuyên gia cho rằng mô hình phát triển dựa vào đất của TP.HCM đang gặp nhiều thách thức, cần thay đổi lại quan điểm phát triển là hướng ra biển – Ảnh: QUANG ĐỊNH

Ông Võ Văn Hoan, phó chủ tịch UBND TP.HCM, cho biết trong thời gian qua, ngành kinh tế biển có tốc độ phát triển kinh ngạc như nuôi biển, dầu khí, tài nguyên biển, du lịch biển, vận tải biển…

Trong bối cảnh trong nước và quốc tế hiện nay, TP.HCM và vùng TP.HCM cần định vị lại vị thế cạnh tranh của mình, định hướng thành trung tâm dịch vụ có sức cạnh tranh quốc tế, hướng đến các mô hình kinh tế mới như kinh tế biển xanh tương quan với tăng trưởng xanh, các ngành có giá trị gia tăng cao.

Mô hình tương lai của TP.HCM cần đặt kết nối vùng quyết liệt hơn để tận dụng và phát triển kinh tế biển, cảng biển gắn với chuỗi đô thị biển mang tầm quốc tế.

Trong đó, vịnh Cần Giờ là cơ hội tạo bước ngoặt thay đổi phương thức và mô hình phát triển của thành phố. TP.HCM phải định hướng trở thành trung tâm tài chính thương mại tầm cỡ khu vực và thế giới.

Phát triển dựa vào biển không chỉ là xu hướng của thế giới mà còn là thế mạnh của TP.HCM trong tương lai – Ảnh: QUANG ĐỊNH

Theo PGS.TS Lưu Thế Anh – viện trưởng Viện Tài nguyên – môi trường (Đại học Quốc gia Hà Nội), xu thế hiện nay của các nước trên thế giới có biển hay không có biển đều đang xoay trục từ phát triển dựa vào đất sang phát triển dựa vào biển. Tập trung ở các lĩnh vực như nghề nuôi biển, tài nguyên khoáng sản từ biển, năng lượng tái tạo (thủy triều, gió), an toàn và giám sát hàng hải, vận tải biển, công nghệ sinh học biển, du lịch biển…

Việt Nam sẽ trở thành một quốc gia biển mạnh, phát triển kinh tế và xã hội tiến biển bền vững để vượt điểm nghẽn thu nhập trung bình, hội nhập khu vực và quốc tế.

Trong đó, TP.HCM tiếp cận trực tiếp với biển tại vịnh Cần Giờ có diện tích 42.000km², làm chủ hàng hải quốc tế và nội địa thông qua nhóm cảng số 5 lớn nhất cả nước. Định hướng chiến lược để TP.HCM cất cánh, có kinh tế cảng biển và chuỗi đô thị biển phát triển mạnh mẽ, kết nối quốc tế và khu vực đã trở thành nhu cầu tất yếu và cấp thiết của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TP.

Vì vậy TP.HCM cần giữ vững vai trò nhạc trưởng trong liên kết vùng với 8 tỉnh lân cận và là đầu mối giao thương quốc tế của ĐBSCL, Tây Nguyên và Nam Trung Bộ trong bối cảnh không gian vùng đang phát triển thành đa cực, đa trung tâm với sự xuất hiện các “cửa ngõ” hàng không và cảng biển quốc tế mới: Long Thành, Cái Mép – Thị Vải, Bến Tre, Trần Đề…

TP.HCM cũng đang đứng trước thách thức tới hạn về phát triển công nghiệp, bị thu hẹp khoảng cách với các tỉnh thành khác về chỉ số cạnh tranh.

Do đó mô hình phát triển trong tương lai gần của TP.HCM cần đặt kết nối vùng một cách quyết liệt để phát triển kinh tế biển, cảng biển, logistic gắn với chuỗi đô thị biển mang tầm vóc quốc tế tại vịnh Cần Giờ, tích tụ dân cư biển, đón nhận cơ hội của hậu hiện đại tạo bước ngoặt thay đổi phương thức phát triển của thành phố.