Đơn cử dự án Chung cư nhà ở xã hội Nam Lý tại số 91A Đỗ Xuân Hợp (P.Phước Bình, Q.9) của Công ty cổ phần địa ốc Thảo Điền đã gần 10 năm chưa triển khai được. Theo Công ty cổ phần địa ốc Thảo Điền, đơn vị này đã hoàn tất tất cả các thủ tục theo yêu cầu của các cấp, cơ quan có thẩm quyền. Phần đất thực hiện dự án công ty đã quản lý, sử dụng từ năm 1993, nguồn vốn thực hiện dự án là của Công ty cổ phần địa ốc Thảo Điền và đối tượng phục vụ của dự án là nhà ở xã hội cán bộ công nhân, viên chức, người nghèo… trên địa bàn Q.9 và lân cận.

Thế nhưng, đến thời điểm này, gần 10 năm công ty vẫn chưa được giao đất để thực hiện dự án phục vụ nhu cầu nhà ở cho cán bộ công nhân viên chức, nhân dân Q.9 và lân cận.

“Kính đề nghị ông Võ Văn Hoan – Phó chủ tịch UBND TP xem xét giải quyết cho Công ty cổ phần địa ốc Thảo Điền được giao đất. Trong trường hợp không thể giải quyết được, thời gian đã quá lâu (gần 10 năm), chúng tôi đề nghị ông có văn bản trả lời để chúng tôi có thể tiếp tục hay ngưng triển khai dự án”, lãnh đạo công ty này nói.

Theo HoREA, dự án Chung cư nhà ở xã hội Nam Lý thuộc dự án Khu đô thị mới Bắc Rạch Chiếc có quy mô 82,52 ha tại P.Phước Long A, P.Phước Bình (đều thuộc Q.9) do Công ty cổ phần địa ốc 10 làm chủ đầu tư hạ tầng kỹ thuật trục đường chính. Sau khi hoàn thành cơ sở hạ tầng, các nhà đầu tư thứ cấp sẽ được giao đất để thực hiện dự án. Dự án đã được Thủ tướng quyết định giao đất cho Công ty xây dựng và dịch vụ nhà đất Q.10, nay là Công ty cổ phần địa ốc 10. Do có những sai phạm trong quá trình đầu tư xây dựng, nên Công ty cổ phần địa ốc 10 và dự án đã bị thanh tra và toàn bộ hồ sơ đang được cơ quan cảnh sát điều tra thụ lý. Cơ quan cảnh sát điều tra đã có kết luận điều tra gửi UBND TP.HCM.

Dự án Chung cư nhà ở xã hội Nam Lý có diện tích 4.557,2 m² tiếp giáp mặt tiền đường Đỗ Xuân Hợp, Q.9 với chiều dài gần 100 m, có tính độc lập với toàn bộ phần còn lại của dự án Khu dân cư Bắc Rạch Chiếc; có thể xây dựng hệ thống hạ tầng đường giao thông, thoát nước, cấp nước, cấp điện, chiếu sáng công cộng đấu nối trực tiếp vào đường Đỗ Xuân Hợp. Dự án đã được chấp thuận đầu tư, công nhận chủ đầu tư, thẩm định thiết kế cơ sở theo quy định của pháp luật. Dự án chỉ còn thiếu thủ tục được giao đất.

“Trên cơ sở hồ sơ dự án, hiệp hội kính đề nghị UBND TP xem xét chấp thuận giao đất cho Công ty cổ phần địa ốc Thảo Điền để thực hiện dự án Chung cư nhà ở xã hội Nam Lý; để có thêm nguồn cung 291 căn hộ nhà ở xã hội phục vụ các đối tượng thụ hưởng nhà ở xã hội của thành phố”, văn bản của HoREA nêu.

Tương tự, Công ty Him Lam là chủ đầu tư dự án thành phần Khu nhà ở Him Lam (P.Phước Bình, Q.9) có diện tích 2,16 ha với 34 nền nhà biệt thự, đã hoàn thành bồi thường giải phóng mặt bằng từ năm 2003 và đã hoàn thành xây dựng cơ sở hạ tầng khu vực dự án từ năm 2010. Dự án Khu nhà ở Him Lam là dự án thành phần thuộc dự án Khu đô thị mới Bắc Rạch Chiếc (P.Phước Bình, Q.9, cũng do Công ty cổ phần địa ốc 10 làm chủ đầu tư chính, có trách nhiệm đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng trục chính trên toàn bộ dự án.

Nhưng do Công ty địa ốc 10 đến nay vẫn chưa hoàn thành trách nhiệm của chủ đầu tư chính, chưa hoàn thành giải phóng mặt bằng và xây dựng hệ thống hạ tầng; và dự án này đã bị cơ quan nhà nước có thẩm quyền thanh tra, điều tra. Do đó, dự án Khu nhà ở Him Lam vẫn chưa được giao đất để Công ty Him Lam thực hiện nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất và làm sổ đỏ cho khách hàng (tương tự trường hợp dự án Chung cư nhà ở xã hội Nam Lý của Công ty Thảo Điền tại số 91A Đỗ Xuân Hợp, P.Phước Bình, Q.9).

Để thực hiện dự án, Công ty Him Lam đề nghị được thực hiện nghĩa vụ đóng góp tài chính theo tỷ lệ phân bổ cho dự án, để Công ty địa ốc 10 hoàn thành trách nhiệm xây dựng cơ sở hạ tầng trục chính của dự án theo quy hoạch được duyệt. Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, cũng đồng ý với đề xuất này. “TP nên xem xét giao đất dự án Khu nhà ở Him Lam cho Công ty Him Lam để công ty thực hiện nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất cho nhà nước, để có cơ sở cấp sổ đỏ cho khách hàng”, ông Châu nhấn mạnh.

Đó là trường hợp của Công ty Phú Long. Công ty này đã trúng đấu giá đất từ năm 2004 bao gồm 14 khu đất có diện tích 44,49 ha tại xã Phước Kiển (H.Nhà Bè) để thực hiện dự án Dragon City. Công ty đã thanh toán đủ toàn bộ tiền trúng đấu giá, hoàn tất nghĩa vụ tài chính đối với 14 khu đất theo đúng quy định và đã được UBND TP cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để triển khai dự án.

Tuy nhiên đến nay, tại Phân khu số 15 của dự án Dragon City, vẫn còn tồn tại 1 căn nhà trên khu đất và một số hộ dân không chịu di dời dẫn đến hơn 16 năm nay Công ty Phú Long không thể triển khai dự án. Dự án thứ 2 của công ty này cũng bị vướng giải phóng mặt bằng. Cụ thể, UBND TP đã giao Công ty Phú Long làm chủ đầu tư dự án ngầm hóa đường điện cao thế 220 kV Nhà Bè – Tao Đàn (đoạn từ cầu Rạch Đĩa đến trạm Nhà Bè). Trung tâm phát triển quỹ đất và Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng H.Nhà Bè có trách nhiệm tiến hành bồi thường giải phóng mặt bằng, giao đất cho Công ty Phú Long thực hiện dự án ngầm hóa tuyến điện. Công ty Phú Long có trách nhiệm ứng kinh phí đền bù giải phóng mặt bằng và ngầm hóa tuyến điện. Theo phương án bồi thường được duyệt, Công ty Phú Long đã chuyển hơn 160 tỉ đồng cho Trung tâm phát triển quỹ đất để bồi thường giải phóng mặt bằng, nhưng hơn 13 năm nay, Trung tâm phát triển quỹ đất và Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng H.Nhà Bè vẫn chưa bồi thường giải phóng mặt bằng xong để giao đất cho Công ty Phú Long thực hiện dự án ngầm hóa và chưa biết bao giờ việc bồi thường giải phóng mặt bằng được thực hiện xong.

Trong nhiều năm qua, Công ty Phú Long đã có rất nhiều văn bản gửi UBND TP, UBND H.Nhà Bè và các sở ngành có liên quan kiến nghị giải quyết 2 nội dung nêu trên. UBND TP cũng đã có nhiều văn bản chỉ đạo về nội dung này. Gần đây nhất ngày 12.2.2019, TP đã có ý kiến tại Thông báo kết luận số 60/TB-VP ngày 12/02/2019, giao UBND huyện thực hiện thủ tục cưỡng chế thu hồi đất theo đúng quy định pháp luật. Tuy nhiên cho đến nay, chưa có bất kỳ sự tiến triển nào trong việc giải quyết bồi thường giải phóng mặt bằng tại dự án Phân khu số 15 và dự án ngầm hóa đường điện cao thế 220 kV Nhà Bè – Tao Đàn.

Theo rà soát của Sở Xây dựng, hiện trên địa bàn TP còn 61 dự án vướng mắc đang chờ tháo gỡ. Tuy nhiên trên thực tế, con số còn lớn hơn nhiều. Trong năm 2020, HoREA đã thống kê có đến 126 dự án đầu tư, dự án nhà ở có quỹ đất hỗn hợp hiện nay trên địa bàn TP.HCM đang bị ngừng triển khai. Như vậy, một nguồn vốn khổng lồ đang bị giam ở đây nếu TP không nhanh chóng giải cứu các dự án này.