Điều này cũng dễ hiểu, xác lập mức kỷ lục 2.063 USD/ounce vào tháng 8 trong khi hồi tháng 3 vàng vẫn ở mức thấp nhất là 1.451 USD/ounce, biên độ tới 600 USD/ounce, kim loại quý mang lại lợi nhuận cho những người tích tụ vàng từ hồi ở vùng giá thấp trước đó. Nguyên nhân vàng tăng mạnh là từ khi dịch Covid-19 bùng nổ hồi tháng 3. Mặc dù Covid-19 xuất phát từ Trung Quốc nhưng Mỹ là nước chịu ảnh hưởng nặng nhất. Thế nên đến đầu tháng 8, các gói hỗ trợ kinh tế của Mỹ trị giá 2.000 tỉ USD được ban hành hỗ trợ nền kinh tế đã giúp vàng “thăng hoa” lên 2.063 USD/ounce. Giá vàng miếng SJC đầu năm 2020 chỉ ở mức 42,8 triệu đồng/lượng nhưng đến đầu tháng 8 đã tăng lên hơn 62 triệu đồng/lượng, tăng hơn 19 triệu đồng/lượng, tương ứng mức tăng hơn 44%. Khi vàng lên đỉnh, nhiều dự báo giá vàng sẽ tiếp tục lên 3.000 – 5.000 USD/ounce, tương ứng giá vàng miếng SJC quy đổi lên 80 – 150 triệu đồng/lượng nên nhiều người tiếp tục mạnh tay mua vào ở vùng giá 60 triệu đồng/lượng. Tính đến thời điểm này lỗ mỗi lượng 14 triệu đồng, tương ứng 23%. Khép lại ở quanh 1.880 USD/ounce, giá vàng năm 2020 đã có mức tăng khoảng 25% nhưng vẫn có người lời lớn và người lỗ nặng là vì thế.

Câu chuyện của vàng năm 2021 vẫn sẽ xoay quanh những thông tin liên quan dịch Covid-19 nhưng cơ hội đầu tư vào vàng tôi cho rằng không mấy lạc quan. Nếu diễn biến dịch Covid-19 vẫn ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế thế giới, các gói kích thích của các ngân hàng trung ương hết tác dụng, lúc đó vàng sẽ tăng và chứng khoán sẽ đỏ lòng. Ngược lại trong trường hợp chống Covid-19 hiệu quả, vắc xin chống vi rút có tác dụng tiêm phòng phổ biến thì đến quý 2, các nhà đầu tư có thể bán bớt vàng chuyển sang kênh chứng khoán và sản xuất, lúc bấy giờ chứng khoán sẽ xanh và vàng giảm.

Nhìn lại lịch sử, mức 1.923 USD/ounce của vàng được xác lập vào tháng 9.2011 đã bị phá vỡ trong năm 2020 và lên kỷ lục mới ở 2.063 USD/ounce. Mức cản mới của vàng trong thời gian tới sẽ là 1.900 – 2.000 – 2.063 USD/ounce. Tuy nhiên trong trường hợp chống được dịch Covid-19, vàng cũng có thể sẽ tụt xuống đến mức 1.700 USD/ounce bởi năm 2021 dự báo sẽ có những biến động bất thường đòi hỏi giới kinh doanh am hiểu cũng như trường vốn. Đối với nhà đầu tư vàng dùng đòn bẩy tài chính, sóng lên xuống rất dễ thua lỗ. Trong 6 tháng đầu năm 2021, thị trường vàng sẽ vẫn ở trạng thái bấp bênh khi Mỹ có tổng thống Mỹ mới và sẽ mất một khoảng thời gian để sắp xếp các vấn đề nhân sự, chính sách đối ngoại, đối nội… Tôi cho rằng phải qua đến quý 3, thị trường vàng mới có khả năng sẽ ổn định hơn khi các vấn đề về dịch Covid-19 được giải quyết ở châu Âu, Mỹ.

Người mua vàng ở vùng giá 60 triệu đồng/lượng trong năm 2020, theo tôi có 2 cách xử lý. Đó là khi có thời điểm xuất hiện giá vàng trong và ngoài nước tiệm cận với nhau thì mua để “hòa giá”. Trong trường hợp dịch Covid-19 vẫn có những diễn biến phức tạp, giá vàng tăng lên thì đây là thời cơ để thoát.

Việc chứng khoán tăng khá mạnh trong năm qua hoàn toàn nằm ngoài dự báo của tất cả mọi người. Thực ra vàng, chứng khoán hưởng lợi từ việc đồng loạt các nước tung ra các gói kích cầu, lãi suất giảm xuống gần 0%. Việt Nam cũng giảm lãi suất xuống khá thấp và đưa ra các gói hỗ trợ kinh tế trong thời gian dịch Covid-19. Sản xuất không phát triển mà cung tiền quá nhiều, “bóng ma” lạm phát nổi lên dẫn đến vàng hưởng lợi là đương nhiên. Thế nhưng ở Mỹ, số người chết và lây nhiễm Covid-19 cao nhưng chứng khoán vẫn tăng. Thị trường tài chính Việt Nam cũng không nằm ngoài quỹ đạo, nền kinh tế VN tăng trưởng chưa đến 3%, thấp hơn những năm trước rất nhiều nhưng vì sao VN-Index tăng vọt. Đây cũng là điểm đặc biệt lưu ý trên thị trường trong năm 2021. Về nguyên tắc, thị trường chứng khoán phát triển lành mạnh khi kinh tế phát triển, tỷ suất lợi nhuận của doanh nghiệp cao, chia cổ tức nhiều, lúc này vàng sẽ không hấp dẫn. Còn đằng này, chứng khoán và vàng đều tăng do tiền “ngập lụt”, vay tiền dễ quá.

Như tôi vừa dự báo, “cửa” lên của vàng trong năm 2021 ít hơn chứng khoán. Nói vậy không có nghĩa nhà đầu tư đổ vốn vào chứng khoán vì cũng có những mã cổ phiếu tăng giá mạnh nhưng cũng có mã giảm. Khi nhà đầu tư chuyển danh mục đầu tư cần có thêm những thông tin kiến thức, quan tâm hơn đến chính sách vĩ mô, các ảnh hưởng trong và ngoài nước…

Một điểm khá đặc biệt trên thị trường ngoại hối năm 2020 là dù vàng có biến động bao nhiêu đi nữa thì cặp tỷ giá USD/VND vẫn khá ổn định, đây là một trong những yếu tố thu hút nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam. Trong năm 2021, trường hợp tỷ giá ổn định thì khả năng vàng dao động trong vùng giá từ 50 – 60 triệu đồng/lượng.

ĐỒ HỌA: HỒNG SƠN

Thị trường vàng sẽ được thổi vào luồng không khí mới nếu kiến nghị thành lập sở giao dịch vàng của Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam tập trung được chấp thuận, đưa vào vận hành. Đây là điều cần thiết vì không những quản lý mà còn tránh những rủi ro pháp lý cho nhà đầu tư tham gia thị trường. Theo quy định hiện nay, những người kinh doanh vàng miếng phải được sự chấp thuận có giấy phép của Ngân hàng Nhà nước. Vậy những nhà đầu tư cá nhân tham gia mua bán vàng miếng liên tục có phải là người kinh doanh và có giấy phép hay không. Ngoài ra, giá vàng miếng SJC trong năm 2020 có những thời điểm giá không liên thông cùng thế giới, đắt hơn thế giới từ 3 – 5 triệu đồng/lượng, giá mua bán chênh lệch đến 2 triệu đồng/lượng. Sở dĩ có tình trạng trên là từ khi Nghị định 24/2012 quản lý thị trường vàng, Ngân hàng Nhà nước chưa cấp phép cho doanh nghiệp nào được nhập khẩu vàng nguyên liệu và đã ngừng đấu thầu vàng miếng vào cuối năm 2013. Do đó, mỗi khi thị trường có biến động giá mạnh, nguồn cung trên thị trường có dấu hiệu khan hiếm. Chính vì vậy kiến nghị của Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam hết sức cần thiết cho thị trường, cho nhà đầu tư trong giai đoạn mới, tạo tính liên thông, thanh khoản, đẩy lùi hoạt động xuất nhập khẩu lậu, hỗ trợ giữ dòng vốn FDI khi nhà đầu tư điều chỉnh danh mục.