Ngoại trưởng Mỹ Pompeo cảnh báo các nước nên tiếp tục thực thi lệnh trừng phạt Iran của LHQ hoặc đối mặt với lệnh trừng phạt của Washington – Ảnh: REUTERS

“Mỹ hoan nghênh sự trở lại của gần như tất cả các lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Quốc (LHQ) nhắm vào Cộng hòa Hồi giáo Iran đã từng chấm dứt trước đây”, ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh trong một thông cáo phát ngày 20-9.

Theo ông Pompeo, các biện pháp trừng phạt, bao gồm lệnh cấm vận vũ khí, sẽ bắt đầu có hiệu lực từ 20h ngày 19-9 (giờ Mỹ). “Thế giới sẽ an toàn hơn trước Iran”, ngoại trưởng Mỹ lập luận.

Washington cũng cảnh báo sẽ áp đặt các biện pháp chống lại bất kỳ quốc gia thành viên LHQ nào không thực thi các lệnh trừng phạt của LHQ.

Lệnh cấm vận vũ khí của LHQ cấm Iran xuất khẩu vũ khí cũng như các nước bán vũ khí cho quốc gia này đã bước sang năm thứ 13. Bất chấp sự chỉ trích của Mỹ, Hội đồng Bảo an LHQ hồi tháng trước đã bỏ phiếu không gia hạn lệnh cấm vận này, vốn dự kiến sẽ hết hạn vào tháng 10 tới.

“Nếu các quốc gia thành viên LHQ không thực hiện nghĩa vụ của mình trong các lệnh trừng phạt này, Mỹ cam đoan sẽ sử dụng các cơ chế sẵn có của mình buộc các nước này lãnh hậu quả và đảm bảo Iran sẽ không thu được bất kỳ lợi ích nào từ các hoạt động bị LHQ cấm”, ông Pompeo cảnh báo ngày 19-9.

Hãng tin AFP nhận định động thái của Mỹ là “đơn phương” và giống như đang “đối chọi” với cả thế giới. Giới quan sát thì chỉ rõ Washington đang muốn sử dụng sức mạnh từ hệ thống tài chính và kinh tế để buộc các nước tiếp tục thực thi lệnh trừng phạt của LHQ.

Trung Quốc, Nga và cả các đồng minh châu Âu của Mỹ đã chống lại việc gia hạn cấm vận vũ khí Iran.

“Bất kỳ quyết định hoặc hành động nào được thực hiện với mục đích tái thiết (các lệnh trừng phạt) sẽ không có hiệu lực pháp lý”, nhóm E3 gồm Anh, Pháp và Đức nhấn mạnh trong một tuyên bố chung gởi Hội đồng Bảo an LHQ.

“Đây sẽ chỉ là một tuyên bố. Nó giống như bóp cò súng nhưng chẳng có viên đạn nào bắn ra”, một nhà ngoại giao LHQ nhận định với AFP.

Một nhà ngoại giao khác thì bày tỏ sự thất vọng với hành động lần này của Mỹ, cho rằng các đối thủ của Washington hẳn đang vui vẻ ngồi xem màn đối đầu giữa Mỹ và đồng minh. Nếu Mỹ thực sự trừng phạt các nước bất tuân, AFP cảnh báo căng thẳng sẽ còn leo thang hơn nữa.