Hội nghị tham vấn quan chức cao cấp ASEAN – Trung Quốc (ACSOC) lần thứ 26, tổ chức theo hình thức trực tuyến ngày 1-7 – Ảnh: Bộ Ngoại giao

Tại cuộc họp báo thường kỳ ngày 2-7, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng cho biết ở Hội nghị tham vấn ASEAN – Trung Quốc, hai bên đã trao đổi và thống nhất một số định hướng quan trọng.

Trong đó, ASEAN và Trung Quốc cam kết đàm phán COC. Tiến trình đàm phán COC đã chịu ảnh hưởng, gián đoạn vì dịch bệnh do virus corona chủng mới gây ra (COVID-19).

Trước đó hôm 1-7, phát biểu tại Hội nghị tham vấn quan chức cao cấp ASEAN – Trung Quốc (ACSOC) lần thứ 26, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng khẳng định ASEAN tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Trung Quốc triển khai đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và phấn đấu xây dựng COC phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982.

Thay mặt các nước ASEAN trình bày về các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống nổi lên trong khu vực, Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng nhấn mạnh ASEAN đã triển khai cách tiếp cận an ninh toàn diện trong bối cảnh khu vực đang có nhiều diễn biến phức tạp đan xen do nhiều thách thức đang nổi lên.

“Theo đó, thứ trưởng nhấn mạnh đối thoại và hợp tác, xây dựng lòng tin và chia sẻ các chuẩn mực đóng vai trò then chốt trong giải quyết tất cả các thách thức an ninh;

ASEAN và Trung Quốc cần đẩy mạnh hợp tác nâng cao năng lực chủ động ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống; và trong quan hệ và ứng xử giữa các quốc gia, cần đề cao nguyên tắc tin cậy, tôn trọng lẫn nhau, tuân thủ luật pháp quốc tế, kiềm chế và giải quyết hòa bình các tranh chấp và khác biệt.

Thứ trưởng khẳng định ASEAN tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Trung Quốc triển khai đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và phấn đấu xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Luật biển của Liên Hiệp Quốc năm 1982”, Bộ Ngoại giao Việt Nam thông tin.

Hội nghị ACSOC nằm trong chuỗi đối thoại thường niên cấp quan chức cao cấp (SOM) giữa ASEAN và các đối tác, chuẩn bị cho Hội nghị bộ trưởng ngoại giao ASEAN và với các đối tác sẽ diễn ra trong nửa cuối năm 2020.

Trao đổi với Tuổi Trẻ ngày 27-6, ông Lê Đình Tĩnh – giám đốc Trung tâm Nghiên cứu ASEAN (Học viện Ngoại giao) – cho biết nước điều phối Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) năm nay là Philippines nhưng do tác động của COVID-19, các đàm phán về COC chưa có tiến triển thực chất sau cuộc đàm phán gần nhất ở Đà Lạt cuối năm vừa rồi.

“Liệu COC có hoàn tất được lộ trình của nó hay không vẫn là câu hỏi bỏ ngỏ, bởi bên cạnh tính chất phức tạp của nó là sự xuất hiện của những tình huống bất ngờ như COVID-19. Nhưng có một điều chắc chắn là các nước rất coi trọng việc xây dựng một bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông có hiệu lực, hiệu quả và phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982” – ông Tĩnh nhận định.