Đồng ruộng nứt toác vì nắng hạn, nông dân ‘ngồi trên lửa’

Gần một tháng trời không có mưa, trong khi các hồ đập, kênh rạch đều cạn kiệt đang khiến hàng ngàn hecta lúa của bà con nông dân Nghệ An khô hạn, có nguy cơ mất mùa.

Những ngày này, nước được ví như vàng ở nhiều vùng trồng lúa Nghệ An. Nắng hạn kéo dài kể từ thời gian bà con xuống sạ đến nay đã hơn một tháng làm những cánh đồng khô hạn, phủ một màu trắng xóa của đất.

Không kể ngày hay đêm, bà con xã Hưng Yên Bắc, huyện Hưng Nguyên, Nghệ An đều ra con kênh cạnh cánh đồng để canh đến lượt lấy nước. Thế nhưng, nguồn nước từ sông và đập nước cung cấp cho con kênh này đều sắp cạn nước. Thiếu nước tưới, nguy cơ những cánh đồng chết khô hiện hữu trước mắt.

Từ sáng sớm, ông Nguyễn Đình Chất – ngụ xóm 2, xã Hưng Yên Bắc – đã mang chiếc máy bơm nước dã chiến ra mương để vét nước cứu lúa. Hơn 1 tháng trước, gia đình ông gieo 7 sào lúa. Cũng từ thời điểm đó đến nay, dù lúa đang giai đoạn phát triển nhưng trời không mưa, nguồn nước tưới cạn kiệt đã làm 4 sào lúa của ông chết héo.

Hơn một giờ đồng hồ “đánh vật” với máy bơm giữa trời nắng lên đến 40 độ C, ông Chất cũng bơm được chút nước vào ruộng. Thế nhưng nước vào từng mảnh ruộng nứt toác, khô trắng chưa kịp ngấm đã bị hơi nóng làm khô.

“Khổ lắm các chú ạ, nắng nóng liên tục đã gần 1 tháng qua, không có nổi một giọt mưa làm đồng ruộng nứt nẻ, lúa khô héo. Tưới được giọt nào cho ruộng lúa thì cũng không thấm vào đâu, như muối bỏ bể. Nếu nắng nóng cứ kéo dài như hiện nay thì nguy cơ mất trắng vụ mùa”, ông Chất than thở.

Nhiều diện tích lúa ở Nghệ An khô hạn, có nguy cơ mất trắng – Ảnh: DOÃN HÒA

Dẫn chúng tôi đến những mảnh ruộng nứt nẻ, lúa khô héo, ông Nguyễn Tiến Trúc – phó chủ tịch Hội nông dân xã Hưng Yên Bắc – nói “không riêng gì bà con, chúng tôi cũng như đang ngồi trên lửa vì nắng hạn khốc liệt kéo dài”.

“Vùng này xa sông, kênh mương, nên nguồn nước tưới phụ thuộc nhiều vào thời tiết. Nắng nóng, không mưa nên chúng tôi đang huy động các máy bơm bơm nước từ các hồ đập để cứu lúa nhưng cũng không đủ vì các hồ cũng cạn dần”, ông Trúc nói.

Ông Nguyễn Trường Thành – chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi Nghệ An – cho biết tính đến ngày ngày 23-6, trong 96 hồ ở Nghệ An do doanh nghiệp quản lý chỉ có 1 hồ đầy nước.

Riêng 965 hồ chứa nhỏ do xã và hợp tác xã quản lý đều chỉ đạt 50-65% dung tích thiết kế. Mực nước tại các công trình đầu mối hồ thủy điện Bản Vẽ và hồ Khe Bố hầu hết thấp hơn mực nước thiết kế.

Với thực trạng nguồn nước hiện tại và thông tin dự báo khí tượng, thủy văn nắng nóng có thể kéo dài một tuần nữa, không có mưa và gió Tây Nam xuất hiện sớm thì hạn hán sẽ xảy ra trên diện rộng, bất lợi cho sản xuất nông nghiệp.

“Đặc biệt năm nay nhuần hai tháng tư (âm lịch) nên tình trạng hạn hán được dự báo khả năng xảy ra nặng nề hơn. Dự kiến khoảng 13.000ha lúa và hoa màu bị hạn, thiếu nước nếu không có mưa.

Chúng tôi đã chỉ đạo các địa phương tập trung tuyên truyền nhân dân tiết kiệm nước. Các đơn vị thủy lợi, các xã sử dụng tưới tiêu hợp lý, một số diện tích thiếu nước cần phải chuyển đổi sang trồng cây hoa màu”, ông Thành nói.