Chiều tối 13.6, Bộ NN-PTNT có công văn hỏa tốc 3391 gửi Thường trực Ban chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (389 quốc gia); UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nhằm tăng cường kiểm soát vận chuyển heo, sản phẩm từ heo qua biên giới.

Công văn nêu rõ, theo báo cáo của cơ quan chuyên môn thú y, thời gian qua hiện tượng buôn bán, vận chuyển trái phép heo qua biên giới giữa Việt Nam và các nước gia tăng. Đặc biệt, heo được vận chuyển qua biên giới với Lào, Campuchia làm tăng nguy cơ xâm nhiễm, lây lan các loại dịch bệnh nguy hiểm như dịch tả heo châu Phi, lở mồm long móng… từ các nước vào Việt Nam.

Bộ NN-PTNT đề nghị Ban chỉ đạo 389 quốc gia chỉ đạo các tỉnh biên giới lập đoàn kiểm tra đến địa bàn trọng điểm nhằm ngăn chặn, phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm các trường hợp nhập lậu, vận chuyển, buôn bán trái phép heo, sản phẩm từ heo ra, vào Việt Nam qua biên giới với Lào, Campuchia. Ngoài ra, với các địa phương, Bộ này yêu cầu tăng cường kiểm tra, kiểm soát, đặc biệt tại cửa khẩu, đường mòn, lối mở khu vực biên giới để kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp buôn bán, giết mổ, vận chuyển heo, sản phẩm từ heo không đảm bảo an toàn làm lây lan dịch bệnh.

Mục đích là phải chấm dứt tình trạng nhập lậu, vận chuyển, buôn bán trái phép động vật, sản phẩm động vật, đặc biệt là heo, sản phẩm từ heo ra, vào Việt Nam tại các đường mòn, lối mở với các nước. Bắt được các lô hàng heo được vận chuyển bất hợp pháp thì phải tiêu hủy theo quy định.

Thực tế, heo lậu từ Thái đã về Việt Nam “lai rai” xưa nay. Khi giá heo cao, lượng heo lậu về ồ ạt. “Giá heo trong nước cao quá, quản không nổi, chính cơ quan quản lý “làm lơ” cho heo lậu tràn vào để giảm nhiệt phần nào hay phần đó, chứ heo chở cả xe, đi cách nửa cây số đã nghe mùi, sao không biết được?”, ông Sơn – thương lái lâu năm tại miền Tây Nam bộ nói thẳng.

Ngày 13.6, riêng hai chợ đầu mối khu vực TP.HCM có hơn 5.000 con heo thịt về chợ. Trong đó, lượng heo Thái khoảng 1.500 con, giá heo hơi trong 4 ngày qua ở khu vực miền Nam dao động 88.000 – 90.000 đồng/kg là phổ biến, giá heo mảnh về 110.000 đồng/kg. Giá bán heo hơi Thái tại thị trường Việt Nam, sau khi cộng thêm các chi phí vận chuyển, chi phí kiểm dịch thú y, cách ly… theo ước tính của các nhà nhập khẩu heo sống là khoảng 85.000 đồng/kg.

Ông Thắng, chủ trại chăn nuôi Bà Rịa-Vũng Tàu nhận định, Bộ cho nhập 80.000 con nhưng heo nhập từ Thái về không rẻ chút nào, bán giá trên 85.000 đồng/kg mới có lãi. Vậy làm sao để bình ổn hay hạ nhiệt thị trường ?

Thông tin từ Bộ NN-PTNT, đến ngày 11.6, tổng số heo được doanh nghiệp đăng ký nhập khẩu lên đến 800.000 con. Việc nhập khẩu heo sống từ Thái Lan không có hạn ngạch mà doanh nghiệp tự do đăng ký và sẽ ngưng khi giá heo hơi trong nước bình ổn trở lại. Doanh nghiệp được báo ngưng nhập trước một tháng.

Hiện tại phía Nam, lô heo giống đầu tiên của Công ty Thùy Dương Phát (Đồng Nai) đã về đến trang trại cách ly tại Đồng Hiệp (huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai). Nếu không có gì thay đổi, heo thịt nhập chính thức từ Thái Lan sẽ được đưa ra thị trường từ khoảng cuối tuần sau. Tương tự ở phía bắc, Công ty TNHH Dinh dưỡng quốc tế Việt Đức (Hà Nội) sau khi đã nhập 4.000 con heo giống từ Thái Lan đã đăng ký nhập lô 2.000 con heo thịt, cũng dự kiến hàng về Việt Nam vào đầu tuần tới.