Đổ nợ vì tàu dịch vụ hậu cần nằm bờ

Ông Nguyễn Đức Hưng kiểm tra hệ thống van của hầm chứa dầu trên tàu dịch vụ hậu cần – Ảnh: DUY THANH

Trong khi chưa tìm được lối ra, các chủ tàu cũng đang rối bời vì nợ quá hạn ngân hàng, còn tài sản đã cầm cố hết để vay nợ.

Cho tàu nằm bờ để giảm… lỗ!

Đang cao điểm mùa đánh bắt cá ngừ đại dương, nhưng 2 chiếc tàu vỏ thép lớn làm nghề dịch vụ hậu cần trên biển của ngư dân Bình Định vẫn neo chặt trong cảng Đề Gi (xã Cát Khánh, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định). Chiếc tàu dịch vụ hậu cần thứ ba của Bình Định đang được… cho mượn hành nghề ở phía Nam…

Chiếc tàu hậu cần BĐ 99479 TS của ông Nguyễn Đức Hưng (xã Cát Khánh) neo đậu trong cảng Đề Gi đã 9 tháng nay, chưa một lần trở lại biển. Thỉnh thoảng dăm ba bữa, ông Hưng lại ra tàu, mở cabin, đề máy để sạc điện cho bình ăcquy. Tàu neo đậu lâu ngày, hàu bám đầy thân. Trên boong, sơn đã bong tróc nhiều nơi, thân tàu xuất hiện nhiều vết gỉ sét…

Năm 2016, ông Hưng vay vốn ngân hàng 17 tỉ đồng, cộng với vốn đối ứng của gia đình gần 1 tỉ đồng nữa để đóng con tàu dịch vụ hậu cần dài 35,6m, rộng 8,2m, công suất 880 CV này theo nghị định 67. Khi nhận tàu về vào đầu năm 2017, ông Hưng liên tưởng đến việc sẽ đưa tàu ra khơi, vừa cung ứng dầu và đá lạnh, vừa thu mua hải sản tươi mới đánh bắt được của các “tàu con” để đem về bờ, giúp cả “tàu mẹ” (tàu hậu cần) và “tàu con” (tàu khai thác) gia tăng giá trị sản xuất.

“Vậy nhưng đi chuyến đầu là tôi thấy “vỡ mộng”, nỗi lo chất chồng từ đó” – ông Hưng cho biết. Hàng loạt tàu vỏ thép đóng theo nghị định 67 của Bình Định đều phải nằm bờ cả năm do hư hỏng, chiếc tàu dịch vụ hậu cần “khủng” của ông Hưng không thể cập mạn các tàu gỗ nhỏ giữa khơi xa nhiều sóng gió để mua hải sản và cung cấp đá lạnh. Chuyến ra khơi đầu tiên, con tàu dịch vụ hậu cần “mơ ước” làm ông Hưng lỗ hơn 100 triệu đồng.

Con tàu dịch vụ hậu cần BĐ 99569 TS của ông Lê Văn Mi, cùng công suất, được đóng cùng nơi và xuất xưởng cùng ngày với tàu ông Hưng, cũng “lâm thế” tương tự. Sau chuyến đi đầu lỗ vốn, ông Hưng và ông Mi bàn nhau tìm cách “liệu cơm gắp mắm” để “lấy ngắn nuôi dài”.

Chưa hoạt động được đúng nghề dịch vụ hậu cần, ông Mi và ông Hưng mua thêm thiết bị mấy trăm triệu đồng để thả xuống biển, đánh bắt cá ninja (còn gọi là chình bọc), bởi chiếc tàu thiết kế cho dịch vụ hậu cần không thể làm nghề khai thác nào được.

“Lúc đầu tư thiết bị, giá cá ninja 150.000 đồng/kg nhưng khi tụi tui đi đánh bắt đem về, giá chỉ còn 80.000 đồng/kg. Đi 2 chuyến cá ninja, tui và anh Hưng mỗi người lỗ gần nửa tỉ bạc” – ông Mi nói.

Hai chiếc tàu dịch vụ hậu cần trị giá 18 tỉ đồng/chiếc của các ông Nguyễn Đức Hưng và Lê Văn Mi (xã Cát Khánh, huyện Phù Cát, Bình Định) nằm bờ 9 tháng qua – Ảnh: DUY THANH

Nợ nần chồng chất

Sau khi làm việc với ngân hàng về khoản nợ quá hạn 695 triệu đồng vay đóng tàu phải trả trong kỳ, ông Mi vô cùng mệt mỏi do chưa biết xoay đâu ra tiền để trả nợ. Ngoài phần nợ vay đóng tàu theo chương trình, ông phải cầm cố đất đai, nhà cửa để vay tiền làm vốn lưu động hoạt động tàu dịch vụ, nhưng vì thua lỗ nên nay hầu như không còn gì.

Cả hai chủ tàu dịch vụ còn lại cũng nợ nần chất chồng. Ông Đỗ Công Quý (xã Cát Khánh), chủ tàu dịch vụ hậu cần BĐ 99888 TS (công suất 940 CV), cho biết sau khi tàu được Công ty TNHH một thành viên Nam Triệu đóng với giá 14,6 tỉ đồng và được đưa về cảng Đề Gi tháng 10-2016, ông đã đầu tư thêm 800 triệu đồng để nâng cấp do hầm chứa cá không đảm bảo thiết kế.

Vốn là người chuyên nghề hậu cần bằng tàu gỗ, ông Quý có nhiều “bạn hàng”, nên dù cập mạn tàu gỗ khó khăn, tàu ông Quý vẫn mua được khá nhiều cá. Nào ngờ tàu về đến cảng, mở hầm, cá bên trên khá “đẹp”, nhưng từ giữa đến đáy hầm thì đã thành… cá muối vì hầm chứa không rút được nước. Ông Quý lỗ cả tỉ bạc.

Mất thời gian khắc phục lại hầm cá, ông Quý đưa tàu ra biển chuyến thứ hai, nhưng mới ra khỏi cửa biển Đề Gi thì máy tàu trở chứng, phải thuê tàu khác kéo vào cảng. Mấy tháng trời, thợ của Công ty Nam Triệu sửa đi sửa lại, máy tàu vẫn không thể hoạt động. Mãi về sau ông mới biết máy tàu dịch vụ này cũng như máy của nhiều tàu vỏ thép khác đóng tại Công ty Nam Triệu đều là máy bộ cải hoán, không phải máy thuỷ.

Tàu ông nằm bờ từ tháng 4-2017 cho đến tháng 4-2018 mới khắc phục xong! Cuối tháng 4-2018, ông Quý phải cho nhóm người quen ở Vũng Tàu mượn chiếc tàu dịch vụ hậu cần của ông để làm thử ở biển phía Nam. Sau 2 tháng nếu có hiệu quả sẽ hợp tác làm ăn, kiếm tiền trả nợ, còn không thì lại phải nhận tàu về. Trong khi đó, hai con tàu của ông Hưng, ông Mi tiếp tục “nằm ì” trong cảng Đề Gi.

Hiện các tàu vỏ thép làm nghề khai thác đã sửa chữa xong và bắt đầu trở lại biển, nhưng các chủ “tàu con” cũng không muốn mua bán cho tàu dịch vụ. Hai chủ tàu này mong được chuyển đổi từ tàu dịch vụ hậu cần sang làm nghề mành chụp. “Nhưng muốn cải hoán phải làm các thủ tục rất nhiêu khê và khó nhất là phải có 4-5 tỉ đồng để cải tạo tàu, sắm ngư cụ và các trang thiết bị. Cách gì chúng tôi cũng bí rị cả. Giờ xin ngân hàng khoanh nợ còn không được nữa…” – ông Mi nói.