Cú bắt tay giữa Ả Rập Xê Út và Israel.

Ngày càng có nhiều dấu hiệu về một mối quan hệ hợp tác bí mật giữa Ả Rập Xê Út và Israel nhằm kiềm chế Iran ở khu vực Trung Đông.

Thái tử Mohammed bin Salman (trái) được Mỹ kỳ vọng sẽ giúp tháo gỡ vấn đề Israel – PalestineREUTERS.

Trong bài phỏng vấn được trang tin tiếng Ả Rập Elaph có trụ sở tại London (Anh) đăng tải ngày 13.12, Bộ trưởng Tình báo Israel Yisrael Katz bất ngờ đề nghị Ả Rập Xê Út làm trung gian hòa giải cho tiến trình hòa bình Trung Đông.

“Người Mỹ đang vạch ra kế hoạch về tiến trình hoà bình song họ chưa tiết lộ chi tiết. Họ nói sẽ đưa ra một giải pháp “sáng tạo”. Tôi nghĩ đây là cơ hội cho Ả Rập Xê Út nắm thế chủ động”, ông Katz nói.

Là người thân cận của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, ông Katz cho biết chính khả năng lãnh đạo thế giới Ả Rập của Ả Rập Xê Út giúp nước này trở thành nhà trung gian lý tưởng.

“Nếu Ả Rập Xê Út đảm nhận vai trò bảo trợ như vậy, tôi sẵn sàng đàm phán. Tôi sẽ kêu gọi Quốc vương Ả Rập Xê Út Salman mời Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tới thăm chính thức và sẽ mời Thái tử Mohammed bin Salman đến thăm Israel”, ông Katz giải thích về kế hoạch xúc tiến quá trình hòa đàm với Palestine.

Cú bắt tay giữa Ả Rập Xê Út và Israel - ảnh 1

TIN LIÊN QUAN

Ả Rập Xê Út hạn chế đưa tin quyết định của Tổng thống Trump về Jerusalem

Thay vào đó, truyền thông nước này được chỉ đạo đưa tin “nhằm vào Iran và các nước khác trong khu vực”.

Theo tạp chí Newsweek, lời mời gọi của ông Katz là dấu hiệu mới nhất cho thấy Israel và Ả Rập Xê Út đang nuôi dưỡng một mối quan hệ trong đó họ xem sự hợp tác chống lại Iran là quan trọng hơn lợi ích của Palestine. Nếu Quốc vương Salman thực sự mời Thủ tướng Netanyahu tới Ả Rập Xê Út thì đây sẽ là lần đầu tiên trong 70 năm thành lập của Israel, một thủ tướng của người Do Thái đến thăm Riyadh.

Trên thực tế thì Ả Rập Xê Út và Israel vẫn chưa có quan hệ ngoại giao chính thức nhưng nhiều nhà ngoại giao cho rằng một liên minh ngầm giữa hai nước này đã trở thành một bí mật để ngỏ ở Trung Đông.

Đi đêm

Những đồn đoán về việc Ả Rập Xê Út làm trung gian cho tiến trình hòa bình Trung Đông tập trung vào một sáng kiến do ông Jared Kushner, con rể và là cố vấn của Tổng thống Mỹ Donald Trump, vạch ra. Ông Kushner được cho là đã phát triển mối quan hệ gần gũi với Thái tử Mohammed bin Salman.

Vào đầu tháng này, một số nguồn tin thân cận với Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas kể với tờ The New York Times rằng ông Mohammed đã gây sức ép buộc nhà lãnh đạo Palestine chấp nhận thoả thuận do ông Kushner đề xướng và được cho là có lợi cho người Israel nhưng ông Abbas ngay lập tức cự tuyệt.

Cú bắt tay giữa Ả Rập Xê Út và Israel - ảnh 2

TIN LIÊN QUAN

Đáp trả tấn công tên lửa, Israel điều máy bay, xe tăng tấn công Dải Gaza

Quân đội Israel thông báo đã triển khai máy bay và xe tăng tấn công lực lượng Hamas ở Dải Gaza sau khi lực lượng này nã tên lửa vào khu vực phía nam Israel.

Cả Riyadh và Nhà Trắng đều bác bỏ thông tin trên song những tin đồn này làm nhiều người nghi ngờ về khả năng ông Mohammed “đi đêm” với Israel và Mỹ.

“Ả Rập Xê Út từ lâu đã gạt bỏ lợi ích của người Palestine song lâu nay họ làm điều đó một cách thầm lặng, sau những cánh cổng đóng kín. Nay với sự nắm quyền của Thái tử Mohammed bin Salman, những cánh cổng đó đã mở tung”, tờ Newsweek dẫn lời Chris Meserole, một chuyên gia về Trung Đông tại Viện Brookings (Mỹ).

Theo giới quan sát, ông Kushner tự tin Ả Rập Xê Út sẽ chú trọng vào việc chống lại tầm ảnh hưởng của Iran tại Trung Đông hơn là phản đối quyết định công nhận Jerusalem là thủ đô Israel của Tổng thống Trump mới đây. “Thật khó tưởng tượng chuyện Kushner và người Israel công khai về vai trò của Ả Rập Xê Út trong tiến trình hòa bình nếu họ không nhận được sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính Mohammed bin Salman”, chuyên gia Meserole nhận xét.

Israel cảnh báo về “lằn ranh đỏ”

Theo Elaph, Bộ trưởng Katz cũng tỏ ra lo ngại về việc Iran đang củng cố lực lượng ở dọc vùng biên giới phía bắc của Israel với Syria và Li Băng thông qua các lực lượng đối lập như Hezbollah. Ông Katz nói rằng Israel hiểu rõ ý định của Iran là gì. “Thông điệp này là nhằm vào chính phủ Li Băng. Chúng tôi luôn nói rằng Hezbollah là rắc rối và nhóm này đang đe dọa ổn định của Li Băng. Iran thật sự đang đe dọa chính phủ Li Băng”, ông Katz nói. Bộ trưởng Israel cũng cảnh báo quân đội Israel sẽ đưa Li Băng “về thời kỳ đồ đá” nếu Iran vượt qua “lằn ranh đỏ” là xây hệ thống phóng tên lửa chính xác ở phía bắc biên giới Israel.