Quân đội Philippines hoàn toàn không lường được việc bố ráp một thủ lĩnh IS đã châm ngòi cho cuộc bạo loạn tại TP.Marawi.
Kẻ dấy loạn ở Philippines
Quân đội Philippines hoàn toàn không lường được việc bố ráp một thủ lĩnh IS đã châm ngòi cho cuộc bạo loạn tại TP.Marawi.
Quân đội Philippines tiến công vào MarawiẢNH: REUTERS
Giao tranh tại TP.Marawi trên đảo Mindanao nổ ra từ hôm 23.5 sau khi quân đội Philippines vây bắt bất thành Isnilon Hapilon, thủ lĩnh của nhóm vũ trang Abu Sayyaf tại đảo Basilan và được coi là lãnh đạo của IS tại Đông Nam Á.
Con mồi quan trọng
Thiếu tướng Rolando Bautista, chỉ huy Sư đoàn bộ binh số 1 phụ trách địa bàn tại Marawi, cho biết trước ngày xảy ra chiến sự khoảng 2 – 3 tuần, quân đội nhận được tin tình báo rằng các nhóm khủng bố địa phương sẽ đánh chiếm Marawi. Các biện pháp xác minh thông tin được tiến hành và lực lượng an ninh bắt đầu theo dõi hành vi của những đối tượng tình nghi trong khu vực. Theo tướng Bautista, quân đội khi đó nghi ngờ các nhóm vũ trang đang tập hợp lực lượng nên bắt đầu khoanh vùng khu vực với sự giúp đỡ của cảnh sát. Mục đích là nhằm cô lập dân địa phương với những người lạ, đồng thời phát hiện trường hợp chuẩn bị vũ khí khả nghi. Đối tượng bị nghi sẽ tiến hành tấn công là nhóm vũ trang Maute, theo tờ Rappler.
Isnilon Hapilon, thủ lĩnh của IS tại Đông Nam Á.ẢNH: FBI
Tuy nhiên, sự xuất hiện của Isnilon Hapilon ở Marawi khiến các lực lượng an ninh bất ngờ. Tay súng 51 tuổi này có tiền án dài dằng dặc về các vụ bắt cóc người nước ngoài đòi tiền chuộc ở miền nam Philippines. Hapilon được tôn làm thủ lĩnh IS tại Đông Nam Á vào năm 2016 dù không biết nói tiếng Ả Rập lẫn tiếng Anh, cùng vốn kiến thức tôn giáo hạn hẹp, theo CNN. Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) đã treo thưởng đến 5 triệu USD cho thông tin giúp bắt giữ tên tội phạm khủng bố này.
Với việc “con mồi ngon” bất ngờ xuất hiện giữa thời điểm lực lượng đã được triển khai sẵn sàng, tướng Bautista không bỏ qua cơ hội bắt giữ đối tượng mà giới chức Philippines truy tìm trong nhiều tháng trời. Chưa kể, ông Bautista từng là sĩ quan chỉ huy quân đội tại Basilan, nơi hoạt động của Hapilon trong nhiều năm. Nếu quân đội không hành động, Hapilon có thể sẽ chạy thoát. “Cá nhân tôi cho rằng thông tin này là đáng tin cậy. Chúng tôi phải quý trọng cơ hội này và phải hành động ngay để vô hiệu hoá Hapilon”, ông Bautista khẳng định.
Tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng đang muốn biến đảo Mindanao của Philippines thành cứ địa tại Đông Nam Á.
Diễn biến bất ngờ
Ngay trong chiều 23.5, thiếu tướng Bautista ra lệnh bố ráp ngôi nhà nghi là nơi trú ẩn của Hapilon tại phường Basak Malutlut. Theo CNN, trong tình thế bị bao vây, Hapilon đã kêu gọi lực lượng Maute ứng phó khẩn cấp. Nhóm này sau đó phong toả khắp Marawi, đốt phá nhiều ngôi nhà, bắt giữ con tin và chiếm giữ các địa điểm quan trọng. Cuộc đột kích không thành công của quân đội châm ngòi cho cuộc giao tranh dữ dội tại Marawi, khiến Tổng thống Rodrigo Duterte sau đó phải tuyên bố thiết quân luật trên toàn đảo Mindanao.
“Chúng tôi không ngờ đến hậu quả và sự phản ứng này. Chúng tôi bất ngờ trước năng lực của lực lượng bắn tỉa của chúng”, ông Bautista thừa nhận. Dù vậy, Tổng tham mưu trưởng quân đội Philippines Eduardo Ano ngày 29.5 nói rằng kế hoạch của Maute nhằm thiêu rụi Marawi trong tháng chay Ramadan đã bị triệt phá sau cuộc bố ráp ngày 23.5. Nhiều thông tin khác cũng được phát hiện nhưng ông Ano không tiết lộ. Người phát ngôn quân đội Edgard Arevalo giải thích rằng Maute có một kế hoạch to lớn nhằm thiêu rụi toàn TP.Marawi và việc tổ chức này nhanh chóng triển khai lực lượng phản công sau cuộc bố ráp Hapilon đã chứng minh cho kế hoạch này.
Hôm qua, giao tranh giữa quân chính phủ Philippines và nhóm vũ trang Maute trung thành với tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) ở TP.Marawi trên đảo Mindanao bước sang ngày thứ 5.
Tờ Rappler cho hay hồi tháng 1, Bộ trưởng Quốc phòng Delfin Lorenzana từng tiết lộ rằng Hapilon đã thiết lập thành công liên kết với IS. Theo đó, để được IS công nhận là thành viên của mạng lưới khủng bố quốc tế, các nhóm vũ trang ở Philippines phải tập hợp đầy đủ lực lượng. Việc Hapilon xuất hiện tại Marawi được cho là nhằm móc nối với Maute và các nhóm khác. Đây là bước thứ 3 trong quá trình được IS “kết nạp” và bước cuối cùng là lập một vùng lãnh thổ. Theo Bộ trưởng Lorenzana, thời gian qua Hapilon đã chỉ thị cho thuộc hạ khảo sát địa điểm làm căn cứ trên đảo Mindanao. Về tính mạng của Hapilon, Tổng tham mưu trưởng Ano hôm 26.5 cho biết tên này vẫn trốn tại Marawi nhưng đang trong tình trạng “không ổn” vì đã bị thương nặng sau cuộc không kích của quân đội hồi tháng 1 ở Butig, tỉnh Lanao del Sur.
Quân đội Philippines kêu gọi phe nổi dậy đầu hàng
Người phát ngôn quân đội Philippines Restituto Padilla ngày 30.5 kêu gọi lực lượng vũ trang đang cố thủ tại TP.Marawi “đầu hàng khi vẫn còn cơ hội”. Theo Reuters, hơn 100 người đã thiệt mạng từ khi giao tranh xảy ra, trong đó đa phần là các tay súng nổi dậy. Giới chức Philippines tuyên bố đã giành lại được 85% diện tích Marawi song chiến dịch bị cho là sẽ gặp nhiều khó khăn vì các tay súng vẫn cố thủ trong những vùng nhà cửa san sát tại thành phố và khoảng 2.000 người dân vẫn còn kẹt lại. Cùng ngày, IS tung lên mạng một đoạn video quay cảnh một con tin là linh mục Teresito Soganub, tổng đại diện giáo phận TP.Marawi, cầu xin Tổng thống Duterte đáp ứng yêu cầu của lực lượng nổi dậy. Trong video, linh mục Teresito Soganub, người bị bắt tại Marawi từ hôm 23.5, cho biết các tay súng muốn phe chính phủ rút quân, ngừng ném bom và pháo kích.
