 Chuyện ông Tony Abbott mất chức Thủ tướng một cách chóng vánh chỉ sau một đêm không phải là chuyện hiếm ở chính trường Úc – Ảnh: Reuters |
Tính đến ngày 15.9.2015, nước Úc đã có 29 đời thủ tướng với 44 cuộc bầu cử, nhưng có tới 23 lần nước này thay đổi thủ tướng mà không trải qua cuộc tổng tuyển cử nào với những lý do như qua đời, tự nguyện rời ghế, viên toàn quyền can thiệp, bị quốc hội tẩy chay, đặc biệt là do cuộc “đảo chính” trong nội bộ đảng, theo trang Australianpolitics.com.
Chính vì thế, việc ông Tony Abbott mất chức thủ tướng một cách chóng vánh chỉ sau một đêm không phải là chuyện hiếm ở chính trường Úc. Dưới đây là những lần nước Úc thay thủ tướng nhờ các cuộc “đảo chính” trong nội bộ đảng:
1. Ông John Gorton bị thách thức niềm tin trong đảng
Năm 1971, ông John Gorton, lúc bấy giờ là thủ tướng thứ 19 của Úc, bị thách thức vị trí lãnh đạo đảng Tự do. Tuy nhiên, thay vì trải qua cuộc bỏ phiếu, ông John Gorton chọn cách từ chức để đảng này bầu ra lãnh đạo mới. Sau cuộc bỏ phiếu kín lần ấy, ông William McMahon giành được vị trí lãnh đạo đảng Tự do và trở thành thủ tướng Úc.
2. Ông Bob Hawke đánh bại rồi bị đánh bại nội bộ
 Cựu Thủ tướng Bob Hawke trở thành lãnh đạo Công đảng sau khi thách thức chủ tịch đảng, nhưng rồi bị mất chức cũng vì bị thách thức trong nội bộ đảng – Ảnh: AFP |
Năm 1983, ông Bob Hawke trở thành lãnh đạo Công đảng đối lập sau khi thách thức và đánh bại ông Bill Hayden. Không lâu sau, Thủ tướng Úc lúc bấy giờ là ông Malcom Fraser kêu gọi một cuộc tổng tuyển cử nhanh chóng với hy vọng tận dụng những đấu đá trong nội bộ Công đảng. Tuy nhiên, ông Bob Hawke lại là người chiến thắng và trở thành thủ tướng thứ 23 của Úc.
Sau hơn 8 năm 9 tháng cầm quyền, ông Hawke bị chính nhân vật trong Công đảng lật đổ vào tháng 12.1991 cũng bằng một cuộc bỏ phiếu bầu lãnh đạo đảng. Người giành ghế thủ tướng từ tay ông Hawke là ông Paul Keating, sau hai cuộc bỏ phiếu vào tháng 6 và tháng 12.1991.
3. Nữ thủ tướng đầu tiên của Úc
Năm 2007, ông Kevin Rudd đắc cử thủ tướng Úc, tuy nhiên ông không thể ở vị trí này hết trọn một nhiệm kỳ. Đáng chú ý, người lật đổ Rudd chính là nữ phó thủ tướng của ông, bà Julia Gillard.
Tháng 6. 2010, phó Thủ tướng Gillard thách thức vị trí chủ tịch Công đảng cầm quyền với tuyên bố đầy tự tin rằng những điều bà làm là tốt nhất cho Công đảng cũng như nước Úc.
Thủ tướng Rudd lúc đó thay vì tham gia cuộc bỏ phiếu đã tuyên bố từ chức chủ tịch Công đảng. Ngay sau đó, đảng cầm quyền đã đưa bà Gillard trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của nước Úc.
4. Cựu Thủ tướng Kevin Rudd “phục thù” năm 2013
 Ông Kenvin Rudd đánh bại bà Julia Gillard, người từng đánh bại mình để lên làm thủ tướng – Ảnh: AFP |
Nữ Thủ tướng Julia Gillard gặp không ít khó khăn trong hơn 3 năm ở vị trí lãnh đạo Công đảng với 3 lần trải qua các cuộc bỏ phiếu thách thức vị trí này. Tháng 6.2013, bà mất chức sau cuộc bỏ phiếu bầu lãnh đạo Công đảng. Người đánh bại bà không ai khác lại chính là người bị bà đánh bại 3 năm trước đó, ông Kevin Rudd.
Tuy nhiên, ông Kevin Rudd trở lại ghế thủ tướng cũng chỉ vọn vẹn 2 tháng 22 ngày. Tháng 9.2013, lãnh đạo đảng Tự do lúc đó là ông Tony Abbott đã giành chiến thắng tại cuộc tổng tuyển cử, trở thành thủ tướng thứ 28 của Úc.
5. Ông Tony Abbott mất chức
Chỉ trong vòng một ngày kể từ khi bị ông Malcolm Turnbull thách thức vị trí chủ tịch đảng Tự do cầm quyền, ông Tony Abbott đã mất chức thủ tướng. Vẫn là một cuộc “đảo chính” trong nội bộ đảng, vị trí thủ tướng được chuyển giao nhanh chóng ngay ngày 15.9.
Cuộc bỏ phiếu nội bộ với kết quả 54 phiếu bầu dành cho ông Turnbull và 44 phiếu dành cho ông Abbott đã vị cựu Bộ trưởng Truyền thông lên làm Thủ tướng thứ 29 của Úc.
Tân Thủ tướng Úc trước đây cũng từng bị ông Abbott đánh bại. Năm 2008, ông Turnbull được bầu làm lãnh đạo đảng Tự do, lúc đó là đảng đối lập. Không lâu sau, năm 2009, vị trí của ông bị thách thức và chính ông Tony Abbott là người đánh bại ông Turnbull, giành vị trí lãnh đạo đảng Tự do chỉ với 1 lá phiếu hơn ông Turnbull.
