Tết ấm trong ngôi nhà chống bão lũ

Sau gần ba tháng xây dựng, những ngôi nhà đầu tiên trong chương trình “An cư vùng bão lũ” của báo Tuổi Trẻ đã chính thức khánh thành tại thôn Cồn Sẻ, xã Quảng Lộc, thị xã Ba Ðồn (Quảng Bình).

Ngôi nhà tạm bợ của anh Nguyễn Thanh Dũng trước khi được hỗ trợ xây nhà mới – Ảnh: Q.Nam

Càng có ý nghĩa hơn khi những ngôi nhà này hoàn thành ngay trước Tết Nguyên đán Ất Mùi. Tám hộ dân nghèo của thôn Cồn Sẻ được đón năm mới trong ngôi nhà mới, cứng cáp và vững chãi thay cho những ngôi nhà xiêu vẹo, tạm bợ nhiều năm qua.

Năm mới, niềm vui mới

Cồn Sẻ là một đảo nhỏ nằm giữa sông Gianh. Dân Cồn Sẻ đều là ngư dân nên nhà cửa của các hộ nghèo chỉ là những nhà chồ tạm bợ, chỉ cần một trận gió là có thể bị sụp ngay. Vì vậy đây là nơi thường chịu nhiều thiệt hại do thiên tai, không bão tố thì cũng lũ lụt.

Lễ bàn giao nhà vùng bão lũ tại Cồn Sẻ được tổ chức vào sáng 10-2 tại khoảng sân trước ngôi nhà mới khang trang của anh Nguyễn Thanh Dũng. Khoảng sân này mấy tháng trước là nơi đặt ngôi nhà tạm của hai vợ chồng anh Dũng cùng bốn đứa con.

Chúng tôi vẫn còn nhớ như in ngày đi khảo sát ở Cồn Sẻ để tìm chọn những hộ dân khó khăn, nhà cửa tạm bợ để hỗ trợ xây nhà chống bão lũ. Ba lần chúng tôi đến nhà đều chỉ có chị Sang, vợ anh Dũng, cùng bốn đứa con nheo nhóc đang ngồi vá lưới trong ngôi nhà chỉ khoảng 30m² được che tạm bằng bìa gỗ và tôn mỏng.

Hai vợ chồng đã gom tiền làm được móng nhà từ tám năm trước, nhưng chưa xây nổi ngôi nhà. Anh Dũng đi làm thuê cho một chủ tàu trong thôn suốt 13 năm nay. Tàu anh đi đánh bắt khắp vùng biển từ Hoàng Sa ra vịnh Bắc bộ. Mùa bão lũ cuối năm 2013, ngôi nhà gỗ của anh bị bão xô xiêu vẹo. Anh Dũng vẫn đang ở ngoài biển chưa về. Năm mẹ con chị Sang phải chạy qua nhà hàng xóm núp nhờ.

Ngày khánh thành nhà, vợ chồng anh Dũng cười tươi rói bước xuống bước lên cầu thang bằng bêtông để dẫn hết lần lượt bà con lối xóm đến tham quan nhà mới của anh. “Vợ chồng nói với nhau chắc vài chục năm nữa cũng chưa làm được nhà kiến cố mà ở. Ðến chừ nhìn ngôi nhà mới cứng cáp, vững chắc thấy chưa khi mô vui như ri” – anh Dũng bộc bạch.

Khỏi lo mùa mưa bão

Cũng đưa vào sử dụng cùng đợt với nhà anh Dũng là nhà chị Mai Thị Tâm. Nhà chị Tâm được xây theo mẫu nhỏ dành cho hộ ít người nên không bề thế như nhà anh Dũng. Nhưng so với ngôi nhà tạm bợ trước đây, chị Tâm nói đó là một niềm mơ ước của hai mẹ con chị.

Chồng chị Tâm là một trong 14 ngư dân mất tích trên biển trong vụ chìm tàu vào tháng 1-2013. Khi chúng tôi đến khảo sát xây nhà chống bão lũ, hai mẹ con chị đang sống trong ngôi nhà chồ lụp xụp cách bờ sông chỉ vài chục mét. Mùa mưa bão năm nào chị cũng là người chạy lũ sớm nhất bởi biết chắc nhà mình sẽ bị ngập đầu tiên.

Ngôi nhà mới của chị, ngoài phần móng và tường được làm kiên cố để chống bão, còn được thiết kế thêm một căn gác lửng bằng gỗ cao hơn nền nhà gần 3m, trên đó dự trữ một thùng nước. Khi nước dâng lên thì chỉ cần đưa bếp và thức ăn lên gác là có thể an toàn trong lũ.

“Trước khi tàu chìm chồng tui có gọi về. Anh nói đi mà vẫn rất lo cho hai mẹ con khi mưa bão đến. Nay đã có nhà, chắc anh cũng thấy mãn nguyện rồi”, chị Tâm xúc động nói.

Tại lễ khánh thành những căn nhà mới ở Cồn Sẻ, ông Nguyễn Hoàng Nguyên, ủy viên ban biên tập báo Tuổi Trẻ, cho biết những ngôi nhà này được xây dựng theo yêu cầu “ba cứng”: móng cứng, tường cứng và mái cứng để chống được lũ, chịu được bão.

Ông Nguyên nói ngôi nhà vững chãi như thế sẽ là nền tảng để người dân yên tâm sinh sống trong điều kiện lụt bão đã là đặc tính của thiên nhiên miền Trung, từ đó có thể thoát nghèo.

Niềm vui của gia đình anh Nguyễn Thanh Dũng trong ngôi nhà mới – Ảnh: Q.Nam

Chương trình “An cư vùng bão lũ” với sự tài trợ của bạn đọc báo Tuổi Trẻ, đã triển khai đợt đầu tiên tại Quảng Bình với cách thức hỗ trợ cho các hộ dân mẫu nhà thích nghi bão lũ và một khoản kinh phí chính để xây dựng, với ba mức 60 triệu đồng, 65 triệu đồng, 70 triệu đồng, tùy diện tích nhà.

Phần kinh phí còn lại là của người dân. Công ty CP Kiến Trúc Xanh Quảng Trị hỗ trợ thiết kế mẫu nhà cho chương trình với tiêu chí: chống được lũ lụt, chịu được bão, phù hợp với nhu cầu sinh hoạt và khả năng tài chính của người dân.

Tỉnh đoàn Quảng Bình và Thị đoàn Ba Ðồn cùng tham gia tổ chức, lo việc tìm kiếm đối tượng, theo dõi xây dựng. Tổng kinh phí hỗ trợ tám hộ dân tại Cồn Sẻ là 525 triệu đồng.

Trước đó, vào mùa bão lũ 2013, báo Tuổi Trẻ mở chuyên mục An cư vùng bão lũ và đã nhận nhiều ý kiến bàn luận về giải pháp cho việc sống bình yên trong vùng bão lũ.

Tiếp đó, tháng 12-2013 báo Tuổi Trẻ và UBND tỉnh Quảng Bình đã tổ chức cuộc toạ đàm “Xây nhà vùng bão lũ” với sự góp mặt của nhiều chuyên gia kiến trúc, xây dựng, kinh tế, xã hội và người dân để tìm một mẫu nhà phù hợp cho người dân ở vùng bão lũ.

QUỐC NAM