Thảm hoạ bùn đỏ tại Hungary: Bài học cay đắng!
Được coi là thảm hoạ sinh thái lớn nhất trong lịch sử chế biến quặng bôxit và alumin, sự cố tràn bùn đỏ đã cho thấy nhiều bất cập trong việc xử lý rác thải, bảo vệ môi sinh của các doanh nghiệp hàng đầu thuộc ngành công nghiệp Hungary.
Thảm hoạ bùn đỏ tại
Báo Tuổi Trẻ, ngày 09/10/2010
Được coi là thảm hoạ sinh thái lớn nhất trong lịch sử chế biến quặng bôxit và alumin, sự cố tràn bùn đỏ đã cho thấy nhiều bất cập trong việc xử lý rác thải, bảo vệ môi sinh của các doanh nghiệp hàng đầu thuộc ngành công nghiệp Hungary.
Yếu tố trách nhiệm và lịch sử cũng được đề cập trên báo chí
Tai nạn trớ trêu của thiên nhiên?
Nhà chức trách
Trong hai thập niên 1960 và 1970, sản lượng bôxit khai thác hằng năm tại Hungary đạt mức 2-3 triệu tấn, có lúc đứng thứ 7 trên thế giới vào lúc đó. Trên cơ sở ấy, Hungary có những kinh nghiệm và công nghệ khá phát triển trong việc sản xuất alumin từ quặng bôxit, nhưng cái giá phải đổi là lượng bùn đỏ khổng lồ (hơn 40 triệu m3) phát sinh trong mấy thập niên hiện vẫn được lưu giữ tại Hungary như một trái bom sinh thái tiềm ẩn. |
Để chứng tỏ điều đó, ông Bakonyi Zoltán – phó chủ tịch, đồng sở hữu Tập đoàn MAL Rt. – tổ chức một cuộc thuyết trình thực địa ngay tại hiện trường tai nạn cho báo giới. Coi rằng bức vách chắn của hồ chứa bùn đỏ – có độ dày 40-50m, nơi dày nhất ở bệ vách là 65m – là “biểu tượng của sức mạnh”, ông Bakonyi khẳng định việc bể chứa số 10 (trong tổng số mười bể chứa khổng lồ của MAL Rt.) bị vỡ là điều “đi ngược lại mọi định luật vật lý”.
Ông cũng bác bỏ dư luận của cư dân các vùng bị ảnh hưởng, theo đó, bể chứa đã bị rò rỉ từ lâu và nhắc lại một thực tế là hệ thống bể chứa đã được Bộ Môi trường Hungary kiểm tra cách đây một tháng và chừng hai giờ trước khi xảy ra tai nạn vẫn chưa có dấu hiệu gì cho thấy sẽ có thảm hoạ tràn bùn đỏ.
Tái khẳng định lập luận cũ, theo đó phần lớn bùn đỏ đều lắng xuống và đọng lại trong bể chứa, chỉ chất lỏng chứa kiềm là thoát ra và thật ra mọi lo ngại quá mức đều không có cơ sở, ông Bakonyi cho biết phần vách chắn bị bể đã được sửa lại – chỉ phụ thuộc quyết định chính phủ để nhà máy chế biến alumin ở TP Ajka có được tiếp tục hoạt động hay không.
Tuy nhiên, báo giới
Đầu thập niên 1990, khi nhu cầu về bôxit và alumin từ
Công luận Hungary đánh giá đó là một sai lầm lớn, phản ánh một tầm nhìn thiển cận của các cơ quan chức năng, khi những lợi ích ngắn hạn và yếu tố lợi nhuận được cả nhà nước và doanh nghiệp đặt lên hàng đầu một cách thiếu tính toán.
Xem nhẹ bảo vệ môi trường
Chính quyền
Trong sự cố tràn bùn vừa qua, sự tự tin trước các biện pháp kỹ thuật, nghĩ rằng các hồ chứa có độ chắc chắn và đảm bảo ở mức tuyệt đối càng khiến Tập đoàn MAL Rt. bỏ qua một thực tế là bản thân công nghệ sản xuất alumin và xử lý rác thải theo cách hiện tại đã hàm chứa những hiểm nguy không thể lường trước được.
Dư luận
Giới chính khách
HOÀNG LINH (từ