Đổi mới chương trình, sách giáo khoa: Bộ GD-ĐT không nói được chi tiền vào đâu

Cuộc họp báo định kỳ quý 1 do Bộ GD-ĐT tổ chức chiều qua (15.4) kéo dài gần 2 giờ thực sự nóng với những câu hỏi liên quan đến số tiền mà Bộ dự kiến đổi mới chương trình giáo dục phổ thông. Nhưng cuối cùng vẫn không có câu trả lời nào rõ ràng.

Trả lời cầm chừng

Tại cuộc họp báo, phóng viên Thanh Niên đặt một loạt câu hỏi liên quan đến việc Bộ đưa ra dự kiến sẽ cần 34.275 tỉ đồng để đổi mới giáo dục phổ thông. Cụ thể, số tiền trên đi kèm với thông báo là chưa tính đến việc xây dựng cơ sở vật chất trường học. Vậy việc xây dựng trường lớp có được tiến hành hay là bỏ qua? Trong số tiền hơn 34.000 tỉ đồng đó, Bộ đã dự kiến phân bổ nguồn lực ra sao, bao nhiêu do ngân sách đầu tư, bao nhiêu do xã hội hóa? Số tiền này có trích từ khoản chi ngân sách dành cho GD-ĐT (20%) hay không? Bộ dự kiến chi 26.000 tỉ đồng cho mua sắm trang thiết bị dạy học. Trong khi đó, khi triển khai đổi mới chương trình giáo dục hiện hành thì số tiền đầu tư cho việc mua sắm trang thiết bị dạy học cũng rất lớn nhưng đến nay nhiều nơi thiết bị này vẫn cất kho và không được sử dụng. Vậy Bộ đã bao giờ tiến hành đánh giá, kiểm tra lại hiệu quả sử dụng của số trang thiết bị đó hay chưa?…

Tôi xin nói 2 năm nữa xã hội này thay đổi như thế nào chúng tôi còn khó hình dung nữa là đề án này kết thúc vào 10 năm sau thì sự biến động sẽ rất lớn   Ông Đỗ Ngọc Thống (Thường trực Đề án đổi mới chương trình giáo dục phổ thông sau 2015)

Hàng loạt thắc mắc này được ông Phạm Mạnh Hùng, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT, người điều hành họp báo giao cho ông Đỗ Ngọc Thống, Thường trực Đề án đổi mới chương trình giáo dục phổ thông sau 2015 trả lời.

Ông Thống cho rằng: “34.000 tỉ chỉ là một khái toán vì bất kỳ một đề án nào cũng phải hình dung ra tính khả thi, cơ sở vật chất để thực hiện được đề án đó. Cái này chỉ là con số tạm hình dung và chúng ta phải trải qua một quá trình thẩm định của Bộ Tài chính và rất nhiều cơ quan. Chúng tôi cũng xin tiếp thu, lắng nghe tất cả các ý kiến phản biện của các cơ quan, của báo đài, của các tầng lớp và sẽ hoàn chỉnh cụ thể cùng với đề án cụ thể để có đề xuất về kinh phí tiếp theo”.

Câu hỏi chỉ được trả lời hết sức chung chung khiến phóng viên phải tiếp tục hỏi lại. Ông Thống tiếp tục trả lời… cầm chừng: “Thứ trưởng Hiển đã nêu lên 7 – 8 đầu việc. Thú thực là tôi không nhớ vì phần này tôi không phụ trách. Nhưng số kinh phí đó không chỉ chi cho mình chương trình – sách giáo khoa (CT-SGK) mà nó còn đào tạo, bồi dưỡng lại hàng triệu giáo viên đang đứng lớp. Đó là việc rất lớn và SGK chỉ là công việc đầu tiên. Nó không thể chiếm tới 35.000 tỉ đồng được. Cái này chúng tôi phải trình Quốc hội để Quốc hội còn xem xét và thông qua chứ không phải Bộ cứ đề xuất lên thì được”.

Phóng viên Thanh Niên tiếp tục đặt vấn đề: 34.275 tỉ đồng là con số rất cụ thể và dù khái toán, Bộ cũng đã có một đề án rất chi tiết về từng khoản mục dự kiến sẽ phải chi tiêu. Bộ nói muốn lắng nghe ý kiến góp ý nhưng nếu không công bố những khoản chi tiêu dự kiến một cách rõ ràng, minh bạch thì không ai có thể góp ý kiến cho Bộ được. Bộ có tính đến việc xây dựng trường lớp hay không? Bộ bỏ khoản đầu tư xây trường học có phải để cho nó nhẹ bớt số tiền để dư luận khỏi “sốc” hay không?

Ông Đỗ Ngọc Thống trả lời: “Khái toán thì đúng là cũng phải có các phần. Tôi không nhớ để tôi có thể lần lượt kể ra từng việc là bao nhiêu tỉ nhưng nó gồm rất nhiều việc”.

Không chỉ có 1 đề án

Tuy nhiên, ông Thống cho hay song song với đề án này, Chính phủ cũng đề nghị Quốc hội thông qua 2 đề án nữa là nâng cấp cơ sở vật chất kỹ thuật; đào tạo lại và đào tạo mới giáo viên, nâng cao chất lượng của đội ngũ dạy học. Như thế đi kèm với đề án CT-SGK còn có 2 đề án nữa. Những đề án đó đều phải được Quốc hội thông qua.

Cũng theo ông Thống, như vậy là số tiền 70.000 tỉ đồng của đề án năm 2011 là do gộp cả 2 đề án về CT-SGK và đề án cơ sở vật chất trường học. Nay tách ra thì riêng đề án về CT-SGK chiếm 34.275 tỉ và tất nhiên chưa kể việc xây dựng trường lớp.

Ông Thống phân trần: “Nói đề án CT-SGK là tên đề án thôi, còn trong đó có hệ thống công việc rất nhiều. Các bạn muốn tìm hiểu chi tiết thì sau này theo yêu cầu của Quốc hội chúng tôi còn phải công bố công khai để xin ý kiến toàn dân. Bộ GD-ĐT không giấu giếm gì chuyện này nhưng trong bối cảnh này mà nói một con số chính xác là cực kỳ khó khăn. Tôi xin nói, 2 năm nữa xã hội này thay đổi như thế nào chúng tôi còn khó hình dung, nữa là đề án này kết thúc vào 10 năm sau thì sự biến động sẽ rất lớn”.

Nhưng ông Thống cũng đưa ra một thông tin kinh phí dành cho CT-SGK khoảng 5.000 tỉ. Còn 29.000 tỉ là dành cho việc bồi dưỡng và những vấn đề khác. Tuy nhiên, Thứ trưởng Phạm Mạnh Hùng sau đó lại cho rằng số tiền 5.000 tỉ đồng là không chính xác mặc dù ông Hùng cũng không đưa ra một con số khác.

Khi Thanh Niên hỏi lại “Vậy số tiền này có lấy trong số ngân sách đầu tư cho giáo dục 20% không và đã phân nguồn chưa?”, ông Thống trả lời: “Cái này phải do Quốc hội quyết định chứ Bộ GD-ĐT không quyết định được”.

Tuệ Nguyễn