Đồng hồ sinh học chạy trật giờ

Theo bản tin của tạp chí Natur & Medizin ở CHLB Đức, không dưới 50% trường hợp bệnh lý dù là rõ ràng như đau răng hay mông lung như trầm uất bắt đầu từ rối loạn nhịp sinh học.

Không khuyến khích dùng thuốc

Nói cách khác, nếu chiếc đồng hồ của cơ thể vì lý do nào đó chạy nhanh hay chạy chậm hơn bình thường, báo động quá sớm hay quá trễ thay vì đúng giờ quy định, thì rối loạn trên trục thần kinh – nội tiết – biến dưỡng sớm muộn không mời cũng đến! Đáng nói hơn nữa là 70% trường hợp rối loạn nhịp sinh học khiến nạn nhân mất ngủ, biếng ăn, buồn chán, rối loạn cương dương, lãnh cảm… là do bàn tay phá hoại ngấm ngầm của stress! Do đó, làm sao trung hòa được tác hại của stress chính là phương án phòng tránh nhiều căn bệnh nghiêm trọng.

Điểm lý thú là chuyên gia về bệnh lý do stress ở Đại học Munich lại không khuyến khích dùng thuốc, vì cho dù có ức chế được chỗ này trong hệ thần kinh thì chỗ khác lại bùng phát, nhiều khi mạnh hơn.

Thay vì chỉ trông mong vào thuốc theo kiểu chữa cháy cầm canh, các nhà nghiên cứu ở đất nước của xe Mercedes, BMW, Porsche… đã đồng thanh khuyến khích phương án chủ động thay đổi nếp sinh hoạt. Theo họ, muốn tái lập quân bình cho nhịp sinh học cần đổi nhịp trong cuộc sống thường ngày để từ đó cơ thể trở về điểm xuất phát, vì khác với đồng hồ đeo tay, đồng hồ sinh học bao giờ cũng chạy theo kiểu không ai giống ai!

Lời khuyên êm tai nhưng khó làm

Kẹt cho nạn nhân của stress là các biện pháp theo lời khuyên nghe rất êm tai của thầy thuốc lại không dễ thực hiện, chẳng hạn:

• Nghỉ ít phút nhưng nhiều lần trong ngày. Trong giờ nghỉ có dịp đóng vai “bà tám” càng hay. Bận cách mấy cũng cần một lần không dưới 15 phút trong khung cảnh chỉ còn mình với ta. Nếu lúc đó tập thiền càng thượng sách.

• Đừng mang việc chưa làm xong vào giờ nghỉ. Phải ngưng chuyện vừa làm cũng như chuyện sắp thực hiện. Nên tắt điện thoại di động vì không có chuyện gì khẩn cấp trong vòng 15 phút phù du!

• Chọn hình thức giải trí trong giờ nghỉ hoàn toàn trái ngược với công việc thường ngày. Ngưng đánh máy vi tính để đọc sách trong giờ nghỉ thì stress chẳng khác nào được nhân đôi!

• Đừng đóng vai thụ động với lịch hẹn trong công việc. Linh động nhưng đừng chạy theo yêu sách của người khác bằng mọi giá. Quan trọng hơn nữa là tuyệt đối đừng tìm cách giải quyết hai vấn đề trong khoảng thời gian chỉ đủ cho một việc.

• Tránh việc gì cũng để ngày mai nhưng mặt khác đừng cố gắng giải quyết cho xong việc không nhất thiết phải hoàn tất trong ngày hôm nay. Đừng theo quan điểm “luôn thể làm cho xong” bởi chính vì thế mà không xong!

• Đừng tự kỷ ám thị với định kiến mình là người không thể thay thế. Trái lại, cho dù có thừa sức cáng đáng vẫn nên tìm cách chia sẻ trách nhiệm cho toàn đội. Cầu thủ có giỏi cách mấy vẫn không thể một mình vượt qua hàng phòng ngự của đối phương trong suốt 90 phút của trận đấu!

• Trở về với thiên nhiên càng thường xuyên càng tốt. Chim kiểng, cá kiểng, cây kiểng, kiểu nào cũng được, miễn là “stress nhân” nhờ đó tránh cảnh tự biến mình thành món kiểng trong tập thể.

Nói bao giờ cũng dễ hơn làm nhưng nếu khoanh tay ngồi chờ thì đằng nào cũng thua stress. Hơn nữa, đâu cần phải gian truân đủ điều để phân cho rõ trắng đen. Thay vì đen thui, được xám xám đã là quá hay. Pha loãng được chút nào hay chút nấy, dù sao có cũng còn hơn không!

BS LƯƠNG LỄ HOÀNG