LHQ, Mỹ cùng kêu gọi ngừng bắn ở Gaza

Người Palestine ở Jordan biểu tình đòi chấm dứt bạo lực ở Gaza ngày 28-7 – Ảnh: Reuters  

Theo Reuters, sau cuộc họp khẩn cấp diễn ra lúc rạng sáng 28-7, 15 thành viên Hội đồng Bảo an LHQ đã ra tuyên bố kêu gọi ngừng bắn “vô điều kiện và ngay lập tức” vì mục đích nhân đạo, đồng thời bày tỏ “quan ngại sâu sắc trước tình hình ngày một xấu đi do cuộc khủng hoảng ở Gaza và sự tổn thất về nhân mạng”. Nghị quyết của LHQ đưa ra trong bối cảnh bắt đầu lễ Eid al-Fitr, lễ hội đánh dấu kết thúc tháng Ramadan của người Hồi giáo.

Hướng đến ngừng bắn lâu dài

Tuyên bố của LHQ kêu gọi tất cả các bên nỗ lực nhằm đạt được thỏa thuận ngừng bắn lâu dài và toàn diện dựa trên sáng kiến do Ai Cập đề xuất. Theo đó, các bên ngừng mọi động thái thù địch để đàm phán về tương lai của Gaza như mở các cửa khẩu dọc biên giới. Tuyên bố hối thúc Israel và Hamas ngừng bắn trong và sau thời gian diễn ra lễ Eid al-Fitr. CNN cho biết Jordan trước đó đã soạn một dự thảo yêu cầu Israel rút lực lượng khỏi Gaza nhưng không được thông qua.

Ngoài ra, tuyên bố cũng nhấn mạnh phải bảo vệ an toàn cho các cơ sở nhân đạo và dân sự, bao gồm các cơ sở của LHQ, đồng thời hỗ trợ nhân đạo khẩn cấp cho dân thường Palestine sống ở Gaza. Tuần trước, một trường học của LHQ bị trúng đạn pháo của Israel làm chết 15 người. Tuy nhiên phía Tel Aviv bác bỏ cáo buộc này, cho rằng quả pháo rớt xuống sân trường vắng người và không gây thương vong.

Trước đó, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã điện đàm với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu để gây sức ép phải có một sự ngừng bắn lâu dài ở dải Gaza. Tổng thống Mỹ yêu cầu các bên chấm dứt giao tranh ngay lập tức dựa trên thỏa thuận ngừng bắn hồi năm 2012. Dù vậy, ông không quên khẳng định quyền phòng vệ của đồng minh Israel. Tuần trước, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã phải trở về tay trắng sau khi thất bại trong việc dàn xếp một thỏa thuận ngừng bắn. Trong khi đó, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif cũng điện đàm với Tổng thư ký LHQ Ban Ki Moon, đại diện cấp cao phụ trách kinh tế và chính sách đối ngoại của EU Catherine Ashton cùng nhiều nhà lãnh đạo khu vực về tình hình ở Gaza. Ông Zarif nhấn mạnh ưu tiên cung cấp hỗ trợ lương thực và y tế cho các vùng đất của Palestine chịu ảnh hưởng nặng nề từ các đợt tấn công của quân đội Israel.

Súng vẫn nổ

Cả Israel và Palestine ngày 28-7 đồng loạt chỉ trích tuyên bố của Hội đồng Bảo an LHQ. Đại diện của Palestine tại LHQ Riyad Mansour cho rằng tuyên bố không đủ mạnh để buộc Israel rút khỏi Gaza. “Họ đáng lẽ nên đưa ra một nghị quyết từ lâu lên án sự hung hăng (của Israel) và yêu cầu Tel Aviv phải chấm dứt ngay lập tức – ông nói – Không thể giam cầm 1,8 triệu dân thường Palestine ở Gaza trong một nhà tù khổng lồ. Điều này thật vô nhân đạo và là công thức cho thảm họa”.

Trong khi đó, đại diện Ron Prosor của Israel cáo buộc tuyên bố của LHQ là thiên vị: “Thật kỳ lạ là nó không nhắc đến Hamas, không nhắc đến việc nã pháo và quyền bảo vệ người dân của Israel”. Ông cho biết Israel đã chấp nhận năm yêu cầu ngừng bắn, nhưng “mỗi khi cộng đồng quốc tế kêu gọi ngừng bắn, chúng tôi ngưng nhưng Hamas thì không”.

Chiến sự ở Gaza có giảm từ sáng 28-7 và Israel tuyên bố sẽ chỉ đáp trả khi bị tấn công. Tuy nhiên, Tel Aviv nói sẽ tiếp tục phá hủy các đường hầm dọc biên giới với Gaza. Sự im lặng bị phá vỡ chỉ vài giờ sau đó khi Israel thực hiện ba cuộc không kích nhằm vào các điểm phóng và cơ sở sản xuất rocket của Hamas. Cuối tuần trước, chiến sự leo thang khốc liệt ở Gaza sau một nỗ lực ngừng bắn thất bại khác. Hơn 1.000 người Palestine, phần lớn là dân thường, và 43 binh sĩ Israel thiệt mạng trong các cuộc giao tranh kéo dài hai tuần qua. Ngoài ra, hàng chục ngàn người Palestine bị thương hoặc mất nhà cửa.

Xung đột ở Gaza đã làm phát sinh các cuộc biểu tình tại nhiều nước. Ở Hà Lan, khoảng 10.000 người đã xuống đường phản đối các cuộc tấn công nhằm vào Palestine. Trước đó tại thành phố Marseille của Pháp, khoảng 2.000 người tuần hành bày tỏ sự ủng hộ Israel. Đây là cuộc biểu tình ủng hộ Israel lần đầu tiên ở Pháp kể từ khi giao tranh bùng phát tại dải Gaza thời gian qua.

TRẦN PHƯƠNG