12 điều không nên nói để tránh rước phiền hoạ vào thân
Cổ nhân dạy chúng ta rằng: “Lời nói không mất tiền mua, Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”. Tuy nhiên tiêu chuẩn để nói không phải là để làm vừa lòng người khác như một kẻ nịnh bợ, nhưng là để nói lên sự thật hầu giúp cho con người và xã hội phát triển dù “sự thật mất lòng”.
12 điều không nên nói
để tránh rước phiền hoạ vào thân
Chúng ta thường dễ vấp phạm vì lời nói. Cổ nhân dạy chúng ta rằng: “Lời nói không mất tiền mua, Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”. Tuy nhiên tiêu chuẩn để nói không phải là để làm vừa lòng người khác như một kẻ nịnh bợ, nhưng là để nói lên sự thật hầu giúp cho con người và xã hội phát triển dù “sự thật mất lòng”. Nhất là những ai có trách nhiệm trong việc quản lý con người hay điều hành xã hội càng cần phải nói lên sự thật hơn ai hết. Những lời khuyên sau đây mời gọi chúng ta cẩn thận trong lời nói chứ không phải để tránh rước phiền hoạ vào thân.
1. Không nên đánh giá người khác tốt xấu thế nào, bởi vì tốt xấu của họ không ảnh hưởng tới miếng cơm manh áo của bạn.
2. Không nên đánh giá đức hạnh của người khác, bởi vì có thể có những khía cạnh họ còn cao quý hơn bạn.
3. Không nên đánh giá gia đình của người khác, bởi vì những người đó và bạn không có quan hệ.
4. Không nên đánh giá học vấn của người khác, bởi vì trên đời này kiến thức là mênh mông.
5. Không nên đánh giá bất kỳ người nào, cho dù người đó là người bạn xem thường nhất, vì giá trị làm người của họ vô cùng cao quý.
6. Không nên nói lời huyênh hoang, tự đắc, bởi vì có thể ngày mai bạn thất thế.
7. Không nên nói quá phô trương, phải biết rằng bạn cũng chỉ là một người nhỏ bé.
8. Không nên nói lời xin xỏ để dựa vào người khác, bởi vì cuộc sống nhiều gánh nặng, ai cũng muốn sống nhẹ nhõm.
9. Không nên làm tổn thương người khác, nhân quả sớm muộn đều sẽ đến.
10. Không nên quá chú tâm giải thích đúng sai để thanh minh cho mình. Trên đời chúng ta thường nghĩ cách giải thích cái gì đó. Nhưng một khi giải thích, ta lại phát hiện rằng, bất kể ai giải thích đều là người yếu ớt, thậm chí sẽ càng bôi nhọ mình hơn.
Núi dẫu không nói rõ độ cao của mình, thì độ cao của nó cũng không hề bị ảnh hưởng; biển không nói rõ độ sâu của mình, thì việc dung nạp trăm sông đổ dồn về nó cũng không có gì là trở ngại; mặt đất dẫu không nói rõ độ dày của mình, thì cũng không có ai có thể thay thế nó làm chỗ dựa cho vạn vật được…Đừng đánh giá thấp bất kể ai, bạn không có nhiều khán giả, đừng mệt mỏi như vậy.
11. Không nên nói lời giận dữ, vì lúc đó ta không đủ khôn ngoan và bình tĩnh nên vết thương gây ra càng trầm trọng. Ta sẽ phải tốn nhiều thời gian và công sức để chữa lành. Tốt hơn hết là im lặng khi nóng giận.
12. Không nên nói rằng ai tu luyện tốt hay không tốt. Tu hành là việc cá nhân, người khác chính là một cái gương phản chiếu chính cái thiếu sót trong tu luyện của bản thân mình.
(Trích trong trang web của Giáo dục thời đại, có điều chỉnh cho thích hợp).
