Rào cản thủ tục làm khó doanh nghiệp ngoại

Các thành viên Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại VN (EuroCham) cảm thấy quan ngại và đưa ra nhiều kiến nghị cụ thể đối với kinh tế VN trong buổi lễ công bố “Sách trắng 2016” được tổ chức ngày 2.3 tại Hà Nội.

Nhà đầu tư ngoại vẫn quan ngại về thủ tục hành chính tại VN – Ảnh: Ngọc Thắng

Có mặt tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng nhấn mạnh quan hệ thương mại, đầu tư giữa VN và Liên minh châu Âu (EU) đã có những bước tiến vượt bậc trong những năm gần đây. Đặc biệt, kim ngạch thương mại giữa hai bên đã tăng hơn 10 lần trong vòng 5 năm, từ con số 4 tỉ USD năm 2011 lên 41 tỉ USD năm 2015.

Khẳng định sự phát triển và hấp dẫn của VN, nhưng ông Oliver Massmann, luật sư – Tổng giám đốc Công ty luật TNHH Duane Morris VN, cho rằng, dù hệ thống pháp luật đang hoàn thiện song các quy định hướng dẫn luật mới vẫn chưa được ban hành, và quá trình xử lý hồ sơ cho các nhà đầu tư còn bị trì hoãn.

“Nhiều nhà đầu tư nước ngoài vẫn còn gặp khó khăn đáng kể khi làm việc với hệ thống hành chính của VN. Trong đó có thủ tục khai báo thuế, thông quan, đăng ký kinh doanh, cấp giấy phép và các thủ tục hành chính khác, thường bị trì hoãn, kết quả xử lý hồ sơ không thể lường trước được. Các doanh nghiệp (DN) thường phải tiêu tốn nguồn lực cho các thủ tục hành chính mà lẽ ra có thể được dùng để đầu tư mở rộng hoạt động kinh doanh cốt lõi của DN”, ông Oliver Massmann phát biểu.

Cụ thể hơn, theo Tiểu ban Thuế và Chuyển giá (thuộc EuroCham), việc thực thi luật pháp trên thực tế tại VN dường như ngày càng khó khăn. “Các lỗi trong tuân thủ quy định và luật định không liên quan đến thuế, ngay cả khi những lỗi này có thể không rõ ràng, nhưng vẫn thường được cơ quan thuế sử dụng làm cơ sở để tăng thu nhập chịu thuế, áp thuế nhà thầu, từ chối khấu trừ thuế, từ chối khâu hoàn thuế giá trị gia tăng. Theo quan điểm của chúng tôi, chế tài phù hợp nhất với những lỗi này chỉ nên là phạt hành chính”, tiểu ban này đề xuất.

Tiểu ban Thuế và Chuyển giá của EuroCham cho rằng, nhìn chung người nộp thuế đều mong muốn tuân thủ các nghĩa vụ thuế của mình. Một khi các DN bắt đầu đánh giá việc áp thuế tại VN là không rõ ràng và không nhất quán, có thể các DN sẽ cân nhắc việc tiếp tục hoạt động tại VN, nhất là nếu họ mới đang ở những giai đoạn đầu của quá trình phát triển.

Một số kiến nghị của EuroCham trong Sách trắng 2016

– Tạo dựng sân chơi bình đẳng trong hoạt động đấu thầu công khai thông qua sự tham gia trực tiếp của các DN nước ngoài, thay vì chỉ dựa vào các đối tác trong nước.

– Giải quyết thành công những vấn đề: An toàn thực phẩm, đa dạng hoá sản phẩm và sử dụng đúng đắn thuốc trừ sâu, kháng sinh và phân bón. Quan tâm hơn nữa đến các quy định về nhãn mác và vấn đề thương mại hoá, hiện đại hoá và tái cơ cấu ngành nông nghiệp.

– Khắc phục tình trạng thường xuyên không thể kết nối internet ổn định với thế giới, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động đầu tư của DN nước ngoài.

– Tu sửa các cụm cảng nước sâu để tiếp nhận tàu bè có kích thước lớn hơn, từ đó giảm chi phí và nâng cao hiệu quả cho dịch vụ cập cảng trực tiếp. Trước mắt, cần xây dựng trung tâm trung chuyển khu vực đáp ứng đủ hiệu suất để đáp ứng sự phát triển của EVFTA.

Anh Vũ