“Thực ra, đây chỉ là cụ thể hoá một số quy định đã được ban hành từ nhiều năm trước. Không nên hiểu nhầm Campuchia ‘tước quốc tịch’ mà là tịch thu các loại giấy tờ hành chính không bình thường. Người gốc Việt không nên quá lo lắng” – vị cán bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Campuchia nói với Tuổi Trẻ.

Người Việt đang hoang mang

Trao đổi với Tuổi Trẻ chiều 6-10, ông Châu Văn Chi – chủ tịch Tổng hội người Campuchia gốc Việt – cho biết người gốc Việt đang sinh sống ở Campuchia “rất hoang mang” trước thông tin nhà chức trách nước này sẽ thi hành nghị định cho phép tịch thu và xóa bỏ các giấy tờ hành chính tùy thân mà họ cho là “bất bình thường”.

Ông Chi cũng cho hay đại diện ngoại giao của Việt Nam tại Campuchia sẽ mời đại diện hội người gốc Việt ở 25 tỉnh thành của Campuchia về Phnom Penh để nghe Bộ Nội vụ Campuchia phổ biến các quy định trên.

Theo ông Chi, có khoảng 160.000 người gốc Việt sinh sống ở tất cả 25 tỉnh thành của Campuchia. Nếu người nào bị tịch thu giấy tờ, họ sẽ gặp bất tiện khi đi lại, sở hữu tài sản, giao dịch ngân hàng, con cái học hành…

“Chính quyền Campuchia không ‘đuổi’ người bị tịch thu giấy tờ. Nhưng thay vì trước giờ đương nhiên là người Campuchia, nay phải đăng ký lại mình là người ngoại kiều” – ông Chi giải thích rõ.

Luật Campuchia quy định một người dù sinh sống ở Campuchia bao lâu nhưng chưa được quốc vương phê duyệt quốc tịch thì không được công nhận là công dân Campuchia. Những người chưa được công nhận là công dân thì có thể đăng ký ngoại kiều để cư trú ở đây. 

“Sau 7 năm, những người này mới đủ thời hạn xét công nhận quốc tịch, với điều kiện không vi phạm pháp luật Campuchia, phải biết văn hóa Campuchia, phải biết đọc, biết viết chữ Campuchia…” – ông Chi nói.

Phần lớn người Campuchia gốc Việt sinh ra hoặc sinh sống lâu đời ở Campuchia – Ảnh: TIẾN TRÌNH

70.000 người bị ảnh hưởng?

Trước đó, Phnom Penh Post và một số tờ báo chính thống Campuchia đưa tin Bộ trưởng nội vụ Sar Kheng ngày 4-10 chủ trì một cuộc họp để bàn triển khai nghị định 129, thông qua hồi tháng 8-2017, liên quan đến việc thu hồi các giấy tờ không hợp lệ hoặc cấp sai.

Theo ông Sar Kheng, Campuchia sẽ thu hồi giấy tờ hành chính của khoảng 70.000 người sinh sống tại Campuchia với lý do những giấy tờ này được cấp không hợp lệ hoặc “nhầm lẫn khi trao tư cách công dân cho người nhập cư”. 

Phần lớn trong số này là người gốc Việt sinh ra ở Campuchia. Ngoài ra còn có người Lào, Trung Quốc, Thái Lan và Bangladesh.

“Năng lực của các quan chức rất yếu và sự yếu kém này không phải từ bên dưới mà là từ bên trên. Vì vậy chúng ta phải giải quyết nó” – ông Sar Kheng nói.

Đại tướng Sok Phal – tổng cục trưởng Tổng cục Di trú, Bộ Nội vụ Campuchia – cho biết thêm những quan chức sai phạm sẽ bị phạt và nghị định sẽ được triển khai trong vài tháng tới.