* Ông Nguyễn Văn Việt (chủ tịch Hiệp hội Bia rượu, nước giải khát VN):

Quy trách nhiệm rõ ràng

Để thực thi có hiệu quả thì cơ quan quản lý nhà nước phải có trách nhiệm cao nhất, gồm những bộ ngành liên quan như Bộ Công thương, Bộ Y tế, các cơ quan quản lý thị trường, quản lý phân phối, bán lẻ, chính quyền địa phương.

Vấn đề này phải được thực hiện đồng bộ trên toàn xã hội, không phải đưa ra rồi hi vọng có thể làm ngay được, nhưng nếu chỉ đưa ra trên giấy, báo cáo cấp trên để rồi quên lãng đi thì sẽ không có hiệu lực.

Khó khăn trong thực thi quy định này là hiện vẫn còn tình trạng đánh trống bỏ dùi, có chỗ làm có chỗ không làm. Cần phải giao trách nhiệm cho chính quyền địa phương, quy trách nhiệm rõ ràng, bởi nếu không truy được trách nhiệm rõ ràng thì không thể nào thực thi hiệu quả.

* Ông Nguyễn Mạnh Hùng (phó chủ tịch kiêm tổng thư ký Hội Tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng):

Vướng trong triển khai

Quy định này không phải vướng trong chủ trương mà vấn đề là vướng trong triển khai thực hiện, khó cho cơ quan thực thi, thực hiện. Kinh nghiệm ở nhiều nước trong quản lý rượu bia là khi đã cấm kinh doanh thì người bán đều không dám làm. Vì chỉ cần bị phát hiện, cơ quan chức năng phạt rất nặng, thậm chí bắt đóng cửa, làm cho người bán chưa thấy lợi ích đâu mà đã thấy hại nếu vi phạm.

Do đó, quy định là cần thiết, sẽ là hàng rào kỹ thuật, là cơ sở để xử lý, bởi nếu không có quy định thì người bán vô tư và gây bất lợi cho người tiêu dùng. Nhưng cần tuyên truyền rộng rãi quy định này đến người tiêu dùng, người kinh doanh để có hiệu quả cao hơn.

Theo quy định, người dưới 18 tuổi sẽ không được mua rượu – Ảnh minh họa: CHÂU ANH

Ông Trương Đình Bắc - Phó cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế):

Khó nhất là khâu thực hiện

Thực ra không phải bây giờ VN mới có quy định cấm bán rượu bia cho người dưới 18 tuổi, trong nghị định 94/2012 trước đó và hiện là nghị định 105 đều có quy định.

Nhưng giữa quy định và thực hiện có khoảng cách vì không quản lý được người bán. Người ta dễ dàng mua rượu bia ở bất cứ đâu vì rượu bia được bán rất thoải mái, không giống nước ngoài chỉ chỗ nào có phép mới được bán rượu bia. Chưa kể những nguyên tắc như chỉ bán rượu bia tại những khu vực đã quy hoạch, không được phép bán rượu bia cho phụ nữ có thai, người dưới 18 tuổi, người đã say rượu bia…

VN có nhiều quy định phòng chống tác hại của lạm dụng rượu bia, dự thảo Luật phòng chống tác hại lạm dụng rượu bia hiện đang được xây dựng, còn các nghị định, thông tư thì Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo gì là chúng ta cũng có gần đầy đủ. Trong số những việc đã triển khai thì quy định cấm công chức, viên chức uống rượu bia trong giờ hành chính, trong bữa trưa là khá tốt. Nhưng kém nhất, theo tôi, là quản lý người bán rượu, thứ hai là kém trong quản lý chất lượng loại rượu không tem nhãn, rượu không rõ nguồn gốc.

Vấn đề quan trọng nhất của chúng ta là quản lý được người bán rượu bia, các cấp chính quyền địa phương phải vào cuộc, nếu địa phương để điểm bán rượu bia có bán rượu bia cho người dưới 18 tuổi thì địa phương phải chịu trách nhiệm. Các đoàn kiểm tra sẽ kiểm tra ngẫu nhiên và phát hiện các vi phạm, nếu phát hiện phải xử lý thật nghiêm chứ không nên nhắc nhở chung chung.

Thứ hai là trách nhiệm của từng gia đình trong quản lý con cái, không giao con cái việc đi mua rượu bia, nói với con về tác hại của rượu bia để con biết mà tránh. Rượu bia là chất gây nghiện, nếu bắt đầu uống từ khi còn trẻ thì khả năng uống ngày càng tăng lên, nhu cầu uống cũng ngày càng tăng.

Singapore: tái phạm có thể bị tù 3 tháng

Singapore đã ban hành luật cấm mua bán và uống rượu bia nơi công cộng từ nửa đêm đến 7h sáng hôm sau. Lệnh cấm của Singapore nghiêm khắc nhưng cũng rất linh hoạt và độ tuổi tối thiểu được phép dùng rượu bia là 18 tuổi. Luật này cho phép người dân được quyền uống rượu bia tại nhà, trong một số sự kiện nhất định cũng như tại các nhà hàng và quán rượu có giấy phép.

Singapore cũng trao cho cảnh sát nhiều quyền hạn hơn để thi hành luật đối với những người say xỉn. Những người vi phạm lần đầu có thể đóng phạt 1.000 đôla Singapore. Đối với những lần vi phạm sau, số tiền phạt có thể tăng gấp 2, 3 lần hoặc bị phạt tù 3 tháng hoặc chịu cả hai hình phạt tuỳ mức độ tái phạm.

Năm 2015, Indonesia chính thức ban hành lệnh cấm bán các thức uống có cồn trong các cửa hàng tiện lợi và các cửa hàng bán lẻ nhỏ khác. Độ tuổi uống rượu hợp pháp ở Indonesia là 21 tuổi.

Brunei không được phép bán rượu bia. Tuy nhiên, những người tiêu dùng không phải người Hồi giáo được phép dùng các loại thức uống có cồn. Ngoài ra, khách du lịch không phải người Hồi giáo được phép mang theo rượu bia và chỉ có thể tiêu thụ ở khách sạn và một số nhà hàng.

Người Hồi giáo tại Malaysia không được dùng rượu bia. Độ tuổi hợp pháp để sử dụng thức uống có cồn tại quốc gia Hồi giáo này là 18 tuổi. Chính quyền tại một số địa phương cũng không khuyến khích bán thức uống có cồn tại các khu phố có chủ yếu người Hồi giáo sinh sống.

Thái Lan không cấm uống rượu bia nơi công cộng nhưng cấm rượu vào các ngày lễ tôn giáo, tại các văn phòng công cộng, trường học, công viên và ký túc xá. Thái Lan cấm bán rượu tại các cửa hàng từ nửa đêm đến 11h và từ 14h đến 17h nhưng vẫn có sẵn tại các quán rượu và nhà hàng.

ANH THƯ tổng hợp