Mua bán thịt heo tại chợ đầu mối H.Hóc Môn, TP.HCM – Ảnh: Quang Định

Trong khi đó, giá thịt bán lẻ vẫn giậm chân tại chỗ, người dân tiếp tục chịu điệp khúc giá bán sỉ không liên quan đến giá bán lẻ vì còn qua nhiều khâu phân phối. Tình trạng này diễn ra trong nhiều năm nhưng không giải quyết được, nếu có giảm cũng “núp dưới bóng” khuyến mãi với mức giảm rất ít 5-10%.

Chăn nuôi và tiêu dùng đều thiệt

Nhiều chủ trang trại heo tại Đồng Nai cho biết giá heo hơi bán tại chuồng chỉ còn 23.000 – 25.000 đồng/kg, giảm hơn 50% so với cùng kỳ năm ngoái.

Ông Nguyễn Ngọc Hấn (H.Thống Nhất, Đồng Nai) cho biết giá heo hơi giảm mạnh trong khi giá nguyên liệu đầu vào như cám, thức ăn tổng hợp, thuốc thú y đều tăng khiến người chăn nuôi điêu đứng. Không ít trang trại buộc phải treo chuồng vì càng nuôi càng lỗ.

Có một nghịch lý là trong khi xuất bán heo với giá bèo bọt, chính người nuôi heo lại phải mua thịt heo ngoài chợ với giá cao.

Ngày 22-4, khảo sát một số chợ tại TP.HCM cho thấy hiện thịt heo có giá từ 75.000 – 120.000 đồng/kg tuỳ loại. Tại chợ Bà Chiểu (Q.Bình Thạnh), chợ Căn Cứ (Q.Gò Vấp) thịt heo được bày bán với nhiều mức giá như thịt heo mảnh loại 1 là 50.000 – 60.000 đồng/kg, heo đùi 80.000 đồng/kg, loại ngon hơn 100.000 đồng/kg…, riêng thịt thăn giá 85.000 – 95.000 đồng/kg và 75.000 – 85.000 đồng/kg thịt ba chỉ… Với mức này, giá thịt heo đến tay người tiêu dùng vẫn cao gần gấp đôi so với giá heo hơi.

“Tui ra chợ mua 1kg heo đùi với giá 100.000 đồng, nhưng giá bán 1kg heo hơi chỉ 23.000 đồng, từ trang trại đến thịt thành phẩm chênh lệch gần 77.000 đồng/kg. Người nuôi lẫn người tiêu dùng phải thiệt thòi vì giá thịt bán lẻ vẫn còn cao” – ông Hấn nói.

Nhiều bà nội trợ cho biết từ sau tết đến nay, đọc báo cứ nghe giá heo hơi rớt, hàng tồn nhiều nhưng ra các siêu thị và cửa hàng mua thịt heo giá vẫn không đổi.

Bà Hường (Q.Bình Thạnh) cho biết dạo này các siêu thị thường hay thực hiện khuyến mãi thịt heo, lúc thì thịt nạc xay, rồi đến cốt lết… Mặt hàng nào nằm trong chương trình khuyến mãi mới giảm chứ không phải giảm đồng loạt. “Tôi đọc báo cũng thấy giá heo ở chuồng bán lỗ nhưng đâu có thấy giảm giá bán lẻ gì” – bà Hường nói.

Theo tính toán của các hộ chăn nuôi, trung bình để nuôi một con heo đạt 100kg phải mất hơn 3 tháng, trong khi chi phí mua giống, thức ăn, thuốc thú y phòng bệnh… đã tốn trên 3 triệu đồng. Với mức giá bán heo hơi hiện nay, người nuôi sẽ lỗ 1-15 triệu đồng/con.

Thế nhưng tại các chợ, nhiều tiểu thương vẫn khẳng định giá thịt chỉ giảm nhẹ vì giá bỏ sỉ vẫn ở mức cao. Tại chợ Căn Cứ (Q.Gò Vấp), khi chúng tôi đặt vấn đề giá sỉ là bao nhiêu, các tiểu thương chỉ cho rằng giá đã giảm hợp với túi tiền, đặc biệt không thách giá.

Trung gian “ăn dày”?

Ông Nguyễn Kim Đoán – phó chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai – cho rằng nông dân nuôi heo lỗ nhưng heo thịt bán vẫn neo ở giá cao là một bất hợp lý.

Chẳng hạn, trong khi giá heo hơi hiện giảm xuống còn 25.000 đồng/kg, giá thịt heo bán ở chợ vẫn từ 80.000 – 100.000 đồng/kg, tương đương mức giá vào thời điểm heo hơi được bán ở mức 45.000 đồng/kg. Chính điều này khiến người chăn nuôi lẫn người tiêu dùng bị thiệt thòi.

“Với mức giá heo hơi bán ra hiện nay, sau khi trừ tất cả chi phí, giá bán heo thịt ở mức 60.000 – 70.000 đồng là hợp tình hợp lý, khó có thể chấp nhận mức giá từ 90.000 đến hơn 100.000 đồng/kg như hiện nay” – ông Đoán nói.

Nhiều doanh nghiệp vận chuyển và giết mổ heo cũng bày tỏ bất bình khi giá bán thịt heo ngoài chợ còn quá cao so với giá heo hơi bán tại chuồng. Theo một doanh nghiệp, giá thịt heo bán ra tại chợ chỉ cao hơn so với giá heo hơi khoảng 15.000 – 20.000 đồng/kg, chứ không thể chênh lệch quá cao như hiện nay.

Ông Nguyễn Quang Thọ – giám đốc Công ty Thy Thọ, là đơn vị thu mua heo trực tiếp của nông dân và giết mổ phân phối heo thịt đến các chợ – cho biết giá heo bán tại chợ đã cao hơn so với giá bỏ sỉ của đơn vị này là 30.000 – 50.000 đồng/kg. Phần chênh lệch giữa giá bán tại chuồng với giá bán đến tay người tiêu dùng “chảy” vào túi bộ phận trung gian là các thương lái.

Theo ông Thọ, các loại chi phí phát sinh trong quá trình vận chuyển cũng như giết mổ đều được tính vào số tiền bán phụ phẩm của heo khi mổ xong, trước khi được đưa về các chợ để phân phối tới các tiểu thương.

Ông Thọ phân tích giá heo mua tại trang trại 23.000 – 25.000 đồng/kg, chi phí vận chuyển một xe heo khoảng 10 con với khoảng cách 20-30km với giá 400.000 đồng/chuyến, chi phí giết mổ 60.000 đồng/con. Trọng lượng heo thu mua từ 90 – 100 kg/con, tính ra mỗi ký thịt heo thành phẩm cao hơn so với heo tại chuồng là 13.000 – 15.000 đồng.

“Hiện công ty tôi đang bỏ sỉ thịt heo cho các chợ với giá 40.000 – 43.000 đồng/kg, nhưng giá thịt heo lại được đẩy lên cao gấp rưỡi ban đầu, thậm chí gần gấp đôi là bất hợp lý” – ông Thọ nói.

Ông Nguyễn Kim Đoán cho rằng cần phải tổ chức lại khâu phân phối để giảm tầng nấc trung gian, giảm chi phí. Hiện thương lái đi gom thu mua heo, tập kết ở một điểm và bán lại cho lò giết mổ. Sau đó lò giết mổ bán lại cho thương lái, bán cho người bán lẻ, người bán lẻ bán cho người tiêu dùng. Như vậy là phải qua ba bốn khâu trung gian, chi phí cũng từ đó mà đội lên cao.

“Có nhiều bất hợp lý trong khâu phân phối đến tiêu thụ các sản phẩm thịt gia súc và gia cầm. Nếu được các ngành chức năng phối hợp cùng doanh nghiệp, người chăn nuôi giải quyết căn cơ sẽ góp phần cho ngành chăn nuôi phát triển bền vững và người tiêu dùng cũng được hưởng lợi với sản phẩm thịt chất lượng ổn định, an toàn và giá tốt” – ông Đoán nói.