Bức ảnh Nụ cười Việt Nam của ông Vũ Quốc Khánh đoạt giải A

Triển lãm ảnh nghệ thuật Tổng kết 30 năm đổi mới (1986-2016) chủ đề Nhiếp ảnh nghệ thuật đồng hành cùng đất nước 30 năm đổi mới công bố giải thưởng vào ngày 18-3.

Ngay sau đó, những tranh cãi “bùng nổ” trên mạng xung quanh việc ông Vũ Quốc Khánh – chủ tịch Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh VN, trưởng ban tổ chức kiêm trưởng ban giám khảo (BGK) cuộc triển lãm – được trao hai giải là giải A (tác phẩm Nụ cười Việt Nam) và giải C (tác phẩm Mặt trời của mẹ).

Nhiều hội viên bất phục vì cho rằng ông Vũ Quốc Khánh làm như vậy là “vừa đá bóng, vừa thổi còi”.

Không phạm quy chế nhưng…

Từ Hà Nội, NSNA Hoàng Kim Đáng gửi một lá thư cho các hội viên khác bày tỏ: “Ông chủ tịch vừa đá bóng, vừa thổi còi và “ẵm” liền hai giải A và C. (…) Xin ông hãy giải trình cho hội viên chúng tôi được hiểu về vấn đề này”.

NSNA Trần Thế Phong ở Sài Gòn cũng bày tỏ: “Tôi thất vọng. Là một hội viên bình thường, nhưng thấy nỗi bức xúc thì tôi lên tiếng thôi. Từ lúc công bố kết quả cuộc thi, tôi đã nghe những phản ứng không hay của hội viên và người yêu nhiếp ảnh cả nước.

Theo tôi thì ông chủ tịch không vi phạm thể lệ cuộc thi mà ông đưa ra, nghĩa là thành viên BGK cũng được phép gửi ảnh dự thi. Nhưng tôi nghĩ ở vị trí vừa trưởng ban tổ chức, trưởng BGK thì không nên gửi ảnh dự thi, dù có quyền lợi hay danh vọng gì đi nữa…”.

NSNA Trương Hoàng Thêm (Cà Mau) – một trong ba thành viên hội đồng (7 người) – cho biết: “Khi nhận được thư của ban tổ chức, tôi có gửi năm ảnh dự thi. Sau đó họ mời tôi tham gia BGK, tôi nói là tôi gửi ảnh dự thi rồi.

Nhưng họ nói là thành viên ban tổ chức, BGK vẫn có quyền gửi ảnh dự thi. Năm bức ảnh tôi gửi thì 4 bức vào triển lãm. Lúc đó, tôi thấy cũng… vô duyên nên đề nghị rút hết ba bức, chỉ còn lại một ảnh “tượng trưng”.

Sau đó, vì rút ba bức ra khỏi triển lãm nên tôi không gửi file gốc cho ban tổ chức kiểm tra. Nhưng họ thông báo rằng ba bức tôi bị loại là do vi phạm quy chế, nên tôi cũng thấy bức!”.

Bức Mặt trời của mẹ của ông Vũ Quốc Khánh giải C

Cuộc thi hay… hoạt động 
chính trị?

Trao đổi với ông Vũ Quốc Khánh, ông cho rằng sở dĩ có những dư luận xung quanh hai giải thưởng của ông là do các hội viên hiểu lầm.

“Đây không phải là cuộc thi ảnh, mà là một cuộc tổng kết của nhiếp ảnh nghệ thuật VN. Đây là một hoạt động chính trị của hội, xác định sự đóng góp của nhiếp ảnh nghệ thuật phục vụ sự nghiệp 30 năm đổi mới của đất nước.

Cho nên nó là hoạt động chính trị, không phải là cuộc thi. Các giải thưởng cũng không có giá trị vật chất nào, ngoài nhuận ảnh trị giá 1 triệu đồng cho mỗi tác phẩm ảnh triển lãm” – ông Khánh nói.

Ông Khánh lý giải: “Đương nhiên ở vai trò chủ tịch hội thì tôi phải giữ vai trò ở ban tổ chức để chọn những tác phẩm tốt. Nhưng vì đây là hoạt động chính trị của hội, của đất nước nên với vai trò của một người nghệ sĩ, tôi có trách nhiệm phải gửi ảnh tham gia.

Bảy năm nay ở vai trò chủ tịch hội tôi chưa hề gửi ảnh tham gia cuộc thi ảnh nào, nhưng lần này là hoạt động chính trị của hội nên tôi tham gia”.

Ông Vũ Quốc Khánh cho biết từ tháng 5-2016, ông đã cho gửi 1.000 bức thư và quy chế cho các hội viên. Nhưng theo ông, lỗi là do các hội viên không đọc rõ quy chế.

“Tất cả thông tin đều minh bạch, không có gì phải giấu giếm. Khổ nỗi anh em không đọc, cứ nghĩ đây là cuộc thi rồi nhắm mắt gửi đi. Tôi rất buồn về 
điều đó!”.

Cũng là thành viên BGK nhưng NSNA Trương Hoàng Thêm lại đặt câu hỏi khác: “Nếu không phải là cuộc thi sao nó có giải thưởng, mang tầm quốc gia, được xét giải thưởng Nhà nước và giải thưởng Hồ Chí Minh như trong quy chế?”.

Có thể thấy ngay trong các thành viên BGK cũng chưa xác định được đây là cuộc thi hay hoạt động chính trị, nên dư luận đặt vấn đề cũng là điều dễ hiểu.