Hôm qua, Cơ quan Quản lý dược phẩm châu Âu (EMA) đã ủng hộ sử dụng thuốc kháng thể đơn dòng Evusheld của Hãng AstraZeneca để điều trị các bệnh nhân từ 12 tuổi trở lên không cần bổ sung ô xy nhưng có nguy cơ bệnh tình chuyển nặng.

Khuyến cáo mới của WHO

Trước đó, Evusheld chỉ được phê chuẩn làm liệu pháp dự phòng cho những đối tượng bị suy giảm miễn dịch, theo Hãng tin Bloomberg. Tháng trước, Evusheld lần đầu tiên được công nhận là thuốc điều trị Covid-19, sau khi Bộ Y tế Nhật Bản thông báo quyết định đưa vào sử dụng thuốc kháng thể đơn dòng của AstraZeneca.

Các nước đang xúc tiến tiêm mũi nhắc vắc xin “lưỡng trị”  REUTERS

Tuy nhiên, WHO và giới hữu trách tại nhiều nước vừa khuyến cáo không sử dụng các liệu pháp kháng thể đơn dòng tương tự do các đối thủ của AstraZeneca điều chế là sotrovimab và casirivimab-imdevimab. Đây là 2 trong các liệu pháp điều trị đầu tiên và được giới thiệu vào thời điểm dịch Covid-19 càn quét toàn cầu. Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) đã loại bỏ sotrovimab, do GSK và đối tác Vir Biotechnology sản xuất, khỏi thị trường Mỹ từ tháng 4. Còn hỗn hợp kháng thể casirivimab-imdevimab của Hãng Regeneron và đối tác Roche từ tháng 1 đã bị FDA giới hạn sử dụng vì không có nhiều hiệu quả trước Omicron.

Trong thông báo vào tối 15.9 (giờ VN), WHO đặc biệt khuyến cáo không nên sử dụng sotrovimab và casirivimab-imdevimab cho điều trị bệnh nhân Covid-19, theo Reuters. Đây là quyết định đi ngược lại khuyến nghị trước đó của tổ chức về việc sử dụng 2 liệu pháp trên ở một số bệnh nhân cụ thể. Giải thích cho sự thay đổi trên, WHO nói rằng vi rút gây Covid-19 đã tiến hóa so với thời điểm ban đầu, và có nhiều bằng chứng cho thấy sotrovimab và casirivimab-imdevimab đã trở nên lỗi thời.

Một liệu pháp điều trị khác cũng xuất hiện vào đầu dịch bệnh là thuốc remdesivir của Hãng Gilead nhưng đến nay vẫn được WHO bật đèn xanh. Thuốc kháng vi rút này có thể tiếp tục dùng cho việc điều trị những người mắc bệnh nặng hoặc bệnh nhân Covid-19 có nguy cơ diễn tiến nặng và nhập viện.

Vắc xin hứa hẹn đối phó các biến thể tương lai

Cuối tháng 8, FDA đã cấp phép cho các dòng vắc xin chuyên ngừa các biến thể phụ của Omicron. Hai loại vắc xin của Moderna và Pfizer/BioNTech đều là dòng “lưỡng trị”, có nghĩa là đối phó chủng vi rút Covid ban đầu cùng biến thể phụ BA.5 và BA.4 của Omicron. Và sau đó EMA cũng phê chuẩn hai loại vắc xin trên.

Trong khi đó, Tân Hoa xã dẫn thông tin từ Bộ Y tế Quốc gia Nam Phi ngày 15.9 xác nhận đã phát hiện biến thể phụ mới của Omicron là BA.2.75 tại nước này. Người phát ngôn của bộ là ông Foster Mohale cho biết biến thể phụ mới lần đầu tiên được ghi nhận vào tháng 7 trong mẫu sinh phẩm ở tỉnh Gauteng. Tuy nhiên, đến nay chưa có trường hợp thứ 2 xuất hiện ở những nơi khác.

Xác nhận của Nam Phi một lần nữa chứng tỏ vi rút sẽ không ngừng đột biến và phát triển. Trong một diễn biến đầy hứa hẹn, báo The Los Angeles Times dẫn kết quả báo cáo mới cho thấy một vắc xin “lưỡng trị” đang trong quá trình thử nghiệm có thể mang đến phản ứng bảo vệ mạnh mẽ so với những dòng vắc xin phòng Covid-19 khác. Khi thử nghiệm trên chuột, vắc xin này nhận dạng được cả protein gai (đặt tên là “S”) và protein thứ hai của vi rút là nucleocapsid (đặt tên là “N”).

“Chúng tôi cho rằng đây có thể là giải pháp toàn diện cho phép đối phó toàn bộ các biến thể của vi rút gây Covid-19”, theo tác giả Haitao Hu của Đại học Texas (Mỹ) trình bày trong báo cáo đăng trên chuyên san Science Translational Medicine.

THUỴ MIÊN

TNO