Sau thảm họa cháy quán karaoke An Phú (Bình Dương) làm 32 người chết, Thủ tướng đã ký công điện gửi Bộ trưởng Bộ Công an, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc T.Ư, yêu cầu triển khai kế hoạch kiểm tra, rà soát tổng thể các cơ sở có nguy cơ cháy cao trên địa bàn, nhất là các cơ sở kinh doanh dịch vụ karaoke… Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, lực lượng chức năng nhiều tỉnh, thành đã kiểm tra, qua đó phát hiện và xử lý nhiều cơ sở kinh doanh karaoke, bar, vũ trường sai phạm.

Lực lượng chức năng khám nghiệm hiện trường vụ cháy quán karaoke An Phú (TP.Thuận An, Bình Dương) sáng 8.9   LÊ LÂM

Quy chuẩn, tiêu chuẩn ban hành đủ

Trao đổi với PV Thanh Niên, đại diện Cục Cảnh sát PCCC và cứu nạn – cứu hộ (C07) Bộ Công an cho biết việc kiểm tra an toàn PCCC tại các cơ sở kinh doanh karaoke, bar có kiểm tra định kỳ và kiểm tra đột xuất, tùy theo kế hoạch kiểm tra của lực lượng công an. Các quy định về công tác kiểm tra đều được hướng dẫn ở các thông tư, văn bản quy phạm pháp luật.

Các cửa sổ một quán karaoke tại Q.Gò Vấp (TP.HCM) bị bọc lưới thép.   TRẦN XUÂN KHÁNH

Theo PC07 Công an TP.Hà Nội, thiết kế PCCC, biện pháp bảo đảm an toàn PCCC và cứu nạn cứu hộ đối với các cơ sở karaoke, quán bar, vũ trường được quy định rõ ràng tại Thông tư 147/2020 của Bộ Công an và Nghị định 136/2020 của Chính phủ.

Công an TP.Biên Hòa (Đồng Nai) phối hợp với lực lượng PCCC kiểm tra các quán karaoke trên địa bàn   LÊ LÂM

Các cơ sở karaoke, quán bar, vũ trường cao từ 3 tầng trở lên phải có nội quy, biển cấm, biển báo, sơ đồ hoặc biển chỉ dẫn về PCCC, thoát nạn phù hợp theo quy định; phải có lực lượng PCCC được huấn luyện nghiệp vụ để sẵn sàng chữa cháy tại chỗ; có phương án chữa cháy được thẩm duyệt; hệ thống điện, chống sét, chống tĩnh điện, thiết bị sử dụng điện, sinh lửa, sinh nhiệt, việc sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt phải bảo đảm an toàn về PCCC phù hợp với quy chuẩn, tiêu chuẩn về PCCC hoặc theo quy định của Bộ Công an; có hệ thống giao thông, cấp nước, thông tin liên lạc phục vụ chữa cháy, hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu về PCCC và truyền tin báo sự cố, hệ thống báo cháy, chữa cháy, ngăn cháy, ngăn khói, thoát nạn, phương tiện PCCC khác, phương tiện cứu người bảo đảm về số lượng, chất lượng phù hợp với quy chuẩn, tiêu chuẩn về PCCC hoặc theo quy định của Bộ Công an.

Bên cạnh đó, phải thiết kế bảo đảm số người trong một gian phòng với hệ số sàn là 1 m²/người. Phải có khoảng cách an toàn PCCC với các công trình khác, phải bố trí tường ngăn cháy nếu tiếp giáp với công trình khác. Tường ngăn hành lang, vật liệu sử dụng cho kết cấu biển quảng cáo phải là vật liệu không cháy hoặc khó cháy… Biển quảng cáo không được che kín toàn bộ nhà, lối thoát nạn và ban công, nếu là biển ngang đặt tại mặt tiền thì chỉ được đặt mỗi tầng 1 biển và chiều cao tối đa 2 m. Hệ thống chiếu sáng cho biển quảng cáo phải dùng nguồn điện riêng và có aptomat bảo vệ, không để hàng hóa, vật liệu dễ cháy gần biển quảng cáo. Đối với đèn sự cố và chỉ dẫn thoát nạn phải được bố trí đến từng gian phòng của quán để đảm bảo an toàn khi xảy ra sự cố.

Kiểm tra là ra vi phạm

Quy định có đủ và khá chặt, nhưng thực tế chấp hành không hoàn toàn như vậy. Tại Đồng Nai, trong tối 7.9 đến rạng sáng 8.9, công an các huyện, TP đã chủ trì, phối hợp Phòng PCCC và cứu nạn cứu hộ Công an tỉnh đồng lạt tổng kiểm tra PCCC tại các cơ sở kinh doanh karaoke, bar, vũ trường trên địa bàn. Qua kiểm tra 115 cơ sở kinh doanh karaoke, công an phát hiện 47 cơ sở vi phạm các quy định về PCCC. Riêng tại TP.Biên Hòa, qua kiểm tra 36 cơ sở, các tổ công tác đã phát hiện và lập biên bản vi phạm quy định về PCCC đối với 29 cơ sở.

Các lỗi vi phạm chủ yếu là: chưa lắp đặt hệ thống báo cháy tự động; chưa bảo trì, bảo dưỡng phương tiện chữa cháy tại chỗ; chưa lắp đặt bảng chỉ dẫn thoát nạn; đèn chiếu sáng sự cố bị hỏng; chưa trang bị bổ sung máy bơm chữa cháy dự phòng, máy bơm chữa cháy hoạt động không đảm bảo, không bơm được nước; một số dây điện tại các phòng không đi vào ống bảo vệ; cửa thoát nạn, lối thoát nạn, cầu thang thoát nạn, đường thoát nạn không đủ kích thước, số lượng theo quy định… Ngoài ra còn có cơ sở chưa được thẩm duyệt nghiệm thu về PCCC, chưa trang bị đầy đủ hệ thống đèn chiếu sáng sự cố và đèn chỉ dẫn thoát nạn, chưa cung cấp hồ sơ chấp thuận về PCCC đối với hệ thống báo cháy tự động, chưa trang bị hệ thống cung cấp nước chữa cháy trong nhà và ngoài nhà nhưng vẫn hoạt động kinh doanh…

Tại TP.HCM, ngày 7.9 PV Thanh Niên cũng đã theo chân đoàn kiểm tra liên ngành Q.Gò Vấp (TP.HCM) kiểm tra an toàn PCCC tại quán karaoke T.R nằm trên đường Trần Quốc Tuấn (P.1, Q.Gò Vấp). Đoàn kiểm tra phát hiện nhiều hạng mục không thực hiện đúng như hồ sơ, thiết kế, bản vẽ PCCC đã được cơ quan chức năng thẩm định trước đó như: quán karaoke thiết kế theo kiểu nhà hộp, không có ban công, cửa sổ mỗi tầng bao bọc bởi dàn dây thép dùng để treo đèn LED; các thông báo lối thoát hiểm là những tờ giấy dán lên tường; diện tích thang bộ di chuyển có nơi không đạt yêu cầu tối thiểu, không có cầu thang thoát hiểm khi có sự cố; hệ thống báo cháy không hoạt động ở tầng cao 4, 5; không xuất trình đầy đủ hồ sơ, tài liệu phục vụ kiểm tra an toàn PCCC cứu nạn cứu hộ… Đoàn kiểm tra đã yêu cầu tạm đình chỉ hoạt động cơ sở, chờ khắc phục các sai phạm, đảm bảo an toàn mới xem xét cho hoạt động trở lại.

Kiểm tra công tác PCCC tại cơ sở karaoke W.S trên đường Dương Quảng Hàm (P.5, Q.Gò Vấp) cho thấy: Cơ sở này được thiết kế với 1 tầng hầm, 6 tầng nổi. Từ tầng trệt đến tầng 3 được sử dụng kinh doanh karaoke với 14 phòng. Bản thiết kế về PCCC đã được cơ quan chức năng thẩm duyệt về PCCC và nghiệm thu vào năm 2020 với công trình nhà ở kết hợp karaoke. Tuy nhiên đoàn kiểm tra phát hiện cơ sở tháo dỡ một số cửa chống cháy lan theo bản vẽ trước đó thẩm duyệt ở các tầng kinh doanh phòng karaoke nên đề nghị xử phạt 40 triệu đồng. Ngoài ra, cơ sở này còn thay đổi mục đích sử dụng những phòng trước đây dùng để ở thành phòng kinh doanh karaoke nên xử phạt 11,5 triệu đồng cho sai phạm; đồng thời, tạm đình chỉ khu vực này đến khi lực lượng chức năng, kiểm tra nghiệm thu đạt yêu cầu về PCCC.

Phải xem xét trách nhiệm quản lý địa bàn, chuyên ngành

Trao đổi với báo chí bên lề Hội nghị đại biểu Quốc hội (ĐBQH) chuyên trách sáng 8.9, liên quan vụ cháy ở quán karaoke An Phú khiến 32 người thiệt mạng, nhiều ĐBQH cho rằng đây là “thảm họa chứ không phải vụ cháy đơn thuần”.

Đặt vấn đề về trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước, chính quyền địa phương trong việc quản lý, vận hành các cơ sở karaoke, Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa – Giáo dục Tạ Văn Hạ cho rằng kinh doanh quán karaoke là kinh doanh có điều kiện, do đó phải đảm bảo nhiều điều kiện khác nhau, trong đó có điều kiện về PCCC mới được cấp phép. Đại biểu Hạ đề nghị các cơ quan chức năng phải đánh giá lại; những cơ sở nào không đủ điều kiện, tiêu chuẩn phải đóng cửa ngay vì “đây là mạng sống con người”.

Ông Hạ cũng cho rằng có thể phải có tiêu chuẩn, quy định nghiêm ngặt hơn, cao hơn đối với các cơ sở kinh doanh karaoke. Song, vấn đề chính là cơ quan quản lý nhà nước, cấp phép hoạt động, rồi thanh tra, kiểm tra hoạt động này còn hạn chế, làm chưa thực sự nghiêm, chưa chặt chẽ. Cùng với đó là ý thức chấp hành của chủ cơ sở kinh doanh. “Không thể nói không có chuyện buông lỏng. Câu chuyện là: đã xử lý được ai chưa? Khi kiểm tra, phát hiện ra sai phạm phải xử lý và xử lý nghiêm, chứ chúng ta vẫn xem nhẹ”, ông Hạ nhấn mạnh.

Cùng quan điểm, Ủy viên thường trực Ủy ban Quốc phòng – An ninh Trịnh Xuân An cho rằng phải siết lại công tác quản lý; các tiêu chuẩn, quy chuẩn phải rà soát rất kỹ… Ông An cho hay tiêu chuẩn, quy chuẩn trong vấn đề PCCC “đã có hết rồi” nên công tác quản lý phải tăng cường hơn nữa, tránh hậu quả như ở Bình Dương.

“Chắc chắn phải đề nghị các TP lớn, nơi có nhiều cơ sở kinh doanh karaoke, phải rà soát lại toàn bộ, chứ để thế này rất nguy hiểm… Các quán karaoke làm bằng những vật liệu rất dễ cháy như: xốp, mút… mà để thành khung, ống thì biến thành quan tài khi xảy ra cháy”, ông An nói và cho rằng nếu thực hiện đúng các tiêu chuẩn PCCC, làm tốt, kiểm tra thường xuyên thì sẽ tránh được các thảm họa như vừa qua.