Phút nghỉ ngơi trú nắng của công nhân điện lực Đà Nẵng – Ảnh: TRƯỜNG TRUNG

Miền Nam châu Âu (đặc biệt Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha) đang trải qua mùa hè với những ngày nắng nóng được dự báo lên đến 47 độ C, nhiệt độ môi trường có thể cao hơn 57 độ C, vượt ngưỡng chịu đựng của con người. Theo thống kê, đã có khoảng 800 người châu Âu thiệt mạng vì sốc nhiệt (riêng Tây Ban Nha đã có 350 người chết).

Trông người mà ngẫm đến ta trong những ngày nắng nóng này.

Tại Việt Nam, tình trạng chưa căng thẳng như nước bạn nhưng gần đây có nhiều đợt nắng nóng kéo dài thường xuyên ở nhiều tỉnh. Mùa hè 2019, nhiều đợt nắng nóng gây cháy rừng lớn ở các tỉnh miền Trung đã đẩy nhiệt độ nước ta lên cao ngất. Người dân Hà Nội cũng từng rán trứng bằng nhiệt độ của ánh nắng mặt trời bên ngoài.

Giờ cứ mùa hè là người dân nơm nớp những nỗi lo nắng nóng. Đã đến lúc chúng ta phải chuẩn bị cho những kịch bản ứng phó với nóng và hệ lụy của nó.

Hẳn chúng ta đã quá quen với hình ảnh những bình nước uống miễn phí đặt bên đường hay hình ảnh các tài xế đậu xe dưới bóng cây trú nắng. Ở các đô thị lớn, nhiều người chọn cách tránh nắng bằng cách ké máy lạnh của các trung tâm mua sắm, siêu thị lớn. Tuy nhiên, nếu nắng nóng kéo dài và nhiệt độ quá cao, nhu cầu sẽ tăng gấp trăm nghìn lần. Cần có sự chuẩn bị cho những nơi tránh trú nóng, trước tiên ở những nơi nắng nóng nhất.

Có thể chưa cần xây các trung tâm tránh nóng nhưng cần một kế hoạch dự phòng để sử dụng các hạ tầng sẵn có như các nhà thi đấu thể thao, trường học… làm các nơi tránh trú nóng tạm thời. Trường học thường trống vào mùa hè do học sinh nghỉ; các nhà thi đấu thể thao ở các tỉnh, đặc biệt là miền Trung, cũng ít được sử dụng thường xuyên.

Ngoài những công trình sẵn có nêu trên, một vài người cũng đề xuất phương án dự phòng các nhà lắp ghép và nên được đặt ở các công viên nhiều cây xanh, dễ tiếp cận, gần nguồn cấp nước và thuận lợi về giao thông. Lắp ghép nhà trong công viên sẽ giảm nhiệt từ 5-7 độ so với bên ngoài nên sẽ tiết kiệm được điện.

Những thứ này nếu được chuẩn bị trước thì sẽ tiết kiệm khá nhiều so với việc khắc phục hậu quả, chủ yếu là chi phí y tế, nếu số người bị sốc nhiệt gia tăng.