Mỹ và các đồng minh lo ngại Quần đảo Solomon có thể cho phép Trung Quốc xây cảng quân sự    BLOOMBERG

Bản dự thảo của thỏa thuận trên đã bị rò rỉ vào tháng trước và làm chấn động toàn khu vực Nam Thái Bình Dương. Trong đó, điểm gây sốc nhất chính là các điều khoản sẽ cho phép Trung Quốc triển khai lực lượng an ninh và hải quân đến Quần đảo Solomon.

Từ lâu, Mỹ và các đồng minh tại khu vực luôn lo ngại viễn cảnh Trung Quốc sẽ tiến tới đặt căn cứ hải quân ở Nam Thái Bình Dương. Điều này cho phép Bắc Kinh triển khai sức mạnh hải quân vượt xa biên giới của nước này.

Trước quan ngại gia tăng về thỏa thuận trên, hiện ở giai đoạn gần được ký kết, Bộ trưởng Thái Bình Dương Zed Seselja ngày 12.4 đã nhận lệnh của chính phủ Úc đến thủ đô Honiara của Quần đảo Solomon để thuyết phục Thủ tướng Sogavare từ bỏ ý định trên.

Ông Seselja cho hay đã đề nghị nhà lãnh đạo không ký thỏa thuận an ninh với Trung Quốc và tham vấn đại gia đình các đảo quốc Thái Bình Dương theo tinh thần cởi mở và minh bạch.

“Chúng tôi hoan nghênh các tuyên bố gần đây của Thủ tướng Sogavare rằng Úc vẫn là sự lựa chọn đối tác chiến lược của Quần đảo Solomon. Ông cũng cam kết rằng đảo quốc này sẽ không bao giờ trở thành căn cứ hoặc cơ sở quân sự của các thế lực nước ngoài”, theo ông Seselja.

Ngày 12.4, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy Sherman cũng gọi điện cho Ngoại trưởng Jeremiah Manele của Quần đảo Solomon về kế hoạch mở cửa lại sứ quán Mỹ ở Honiara sau 29 năm. Cùng ngày, trong cuộc điện đàm với Bộ Ngoại giao Úc, bà Sherman bày tỏ lo ngại về những diễn biến gần đây ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Tờ The Financial Times cuối tuần qua đưa tin ông Kurt Campbell, Điều phối viên Nhà Trắng phụ trách Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, có kế hoạch công du Quần đảo Solomon vào cuối tháng 4.

THUỴ MIÊN

TNO