Cùng ngày, Reuters dẫn hình ảnh từ vệ tinh Sentinel-1 của Cơ quan Vũ trụ châu Âu cho thấy một phần lớn sườn phía nam của núi lửa Anak Krakatau, nằm giữa 2 đảo nói trên, đã đổ sập xuống biển khi núi lửa phun trào trong buổi tối thảm hoạ. “Giả thuyết hàng đầu là núi lửa phun trào gây sạt lở. Khi đất đá sụt lún với lượng lớn và tốc độ cao, khiến bề mặt nước xáo trộn dữ dội và sự dịch chuyển theo phương thẳng đứng dẫn đến sóng thần”, chuyên gia Sam Taylor-Offord thuộc Viện Khoa học GNS (New Zealand) nhận định. Tương tự, nhà địa vật lý Mika McKinnon tại Canada cho biết kết cấu núi lửa không vững chắc, gồm đất đá mềm dọc sườn và thường xảy ra sạt lở. Một mảng lớn sụt lún xuống lòng biển có thể làm dịch chuyển lượng nước biển đủ để gây ra sóng thần.

Khả năng xuất hiện đợt sóng thần mới ở eo biển Sunda vẫn còn cao vì khi núi lửa Anak Krakatau đang trong giai đoạn hoạt động, tình trạng đất chuồi dưới biển có thể xảy ra   Tiến sĩ Richard Teeuw thuộc Đại học Portsmouth (Anh)

Mặt khác, núi lửa Anak Krakatau bắt đầu “thức giấc” kể từ tháng 6 và hoạt động liên tục đến nay. Hồi tháng 7, nhà chức trách Indonesia đã phải ra lệnh phong tỏa khu vực bán kính 2 km tính từ miệng núi lửa. Từ những yếu tố nói trên, giới khoa học đang hết sức lo ngại sẽ tiếp tục xảy ra sóng thần. “Khả năng xuất hiện đợt sóng thần mới ở eo biển Sunda vẫn còn cao vì khi núi lửa Anak Krakatau đang trong giai đoạn hoạt động, tình trạng đất chuồi dưới biển có thể xảy ra”, AFP dẫn lời tiến sĩ Richard Teeuw thuộc Đại học Portsmouth (Anh). Ông nói thêm cần tiến hành các cuộc khảo sát bằng sóng âm để lập bản đồ đáy biển xung quanh núi lửa nhưng công tác này thường mất nhiều tháng để tổ chức và thực hiện.

HUỲNH THIỀM