Đại dịch COVID-19 đã phơi bày mọi điểm yếu của thế giới hiện đại – Ảnh: NYT

Theo báo New York Times, ngày 8-4, Hội đồng Tình báo quốc gia Mỹ (NIC) công bố báo cáo định kỳ 4 năm cảnh báo mạnh mẽ về nguy cơ xã hội và trật tự thế giới bị phân rã nhanh chóng sau đại dịch COVID-19.

Khác với báo cáo an ninh thường niên vốn tập trung vào các mối đe dọa tức thời, báo cáo 4 năm đưa ra một tầm nhìn đánh giá dài hạn và chiến lược hơn, cụ thể là dự báo trước những biến động hiện tại sẽ thay đổi thế giới ra sao trong tương lai 20 năm tới.

Phân tích của NIC phục vụ trực tiếp cho giám đốc tình báo quốc gia và Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ.

Còn nhớ hồi năm 2017 dưới thời tổng thống Obama, NIC từng dự báo một đại dịch toàn cầu gây gián đoạn kinh tế nghiêm trọng – và nó đã trở thành hiện thực đáng sợ chỉ sau 3 năm.

Trở lại với thực tại, tình báo Mỹ nhận định COVID-19 đã phơi bày điểm yếu của trật tự thế giới cũ, rằng các định chế lỗi thời không còn đủ khả năng điều phối một phản ứng toàn cầu trước những thách thức lớn. Sự vô dụng đó càng làm công chúng mất niềm tin hơn.

“Các nỗ lực ngăn chặn virus đã thổi bùng ngọn lửa chủ nghĩa dân tộc trên toàn cầu. Ở nhiều nước, đảng phái và phân cực chính trị trở nên trầm trọng khi các nhóm tranh cãi về phản ứng chống dịch và tìm chỗ đổ lỗi khi tình hình trở nên mất kiểm soát” – báo cáo viết.

Năm nay, ngoài các nguy cơ truyền thống như sự trỗi dậy của Trung Quốc thách thức phương Tây, NIC còn đề cập đến các xu hướng xã hội có tác động an ninh lớn, ví dụ như trào lưu Internet làm trầm trọng chia rẽ chính trị và văn hóa.

Biến đổi khí hậu cũng là một trọng tâm, các quốc gia sẽ phải chật vật thích ứng trong khi dòng người tị nạn khí hậu sẽ ngày một tăng. Bất chấp sự cạnh tranh, hợp tác công nghệ giữa Trung Quốc và phương Tây mới giải quyết nổi những thách thức lớn thế này, NIC nhận định.

“Giống như vụ tấn công khủng bố ngày 11-9-2001, đại dịch COVID-19 sẽ tạo ra những thay đổi duy trì trong nhiều năm, thay đổi cách chúng ta sống, làm việc và quản trị ở cấp quốc gia lẫn quốc tế. Tuy nhiên, những thay đổi này lớn đến cỡ nào thì vẫn còn là một ẩn số” – báo cáo viết.