Vừa qua, bà H.T.N (76 tuổi, ngụ Vĩnh Long) nhập viện Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM (BV ĐHYD) trong tình trạng đau ngực trái nhiều và khó thở; mệt mỏi, không thể xoay trở hay tự ngồi dậy được.

Người nhà cho biết, trong lúc đang đi lại trong nhà thì bà N. vô tình vấp phải đồ chơi của cháu ở trên sàn nhà, té ngã nhào. Khi té, ngực và gối trái của bà đập xuống sàn nhà. Bệnh nhân thấy đau và không thể tự đứng dậy được. Sau đó, bà N. đau nhiều vùng ngực trái. Người nhà cho bà uống thuốc giảm đau (Paracetamol) nhưng không đỡ; thêm đau hông sườn trái ngày càng tăng, kèm thở mệt nên bà N. phải nhập viện cấp cứu.

Qua thăm khám, bà được chẩn đoán bị gãy xương sườn, gãy lún đốt sống ngực và thắt lưng, kèm bệnh phổi hạn chế do béo phì, viêm gan C.

Bệnh nhân đã được điều trị bằng kháng sinh kiểm soát nhiễm trùng viêm phổi, kiểm soát đau và tập phục hồi chức năng để có thể xoay trở, sinh hoạt và phòng ngừa biến chứng do nằm lâu.

Sau 7 ngày điều trị, bà N. giảm đau, xoay trở được, hết khó thở, hết mệt và được xuất viện. Tuy nhiên, bà vẫn phải sinh hoạt tại giường, phụ thuộc hoàn toàn vào người chăm sóc và tiếp tục tập vật lý trị liệu để phục hồi chức năng tại nhà.

Theo tiến sĩ – bác sĩ Thân Hà Ngọc Thể, Trưởng khoa Lão – Chăm sóc giảm nhẹ, BV ĐHYD, té ngã là một tai nạn bất ngờ nhưng rất phổ biến ở người cao tuổi. Tại Việt Nam, ước tính có khoảng 1,5-1,9 triệu người cao tuổi bị các tai nạn té ngã mỗi năm, trong đó 5% phải nhập viện vì các chấn thương.

Ghi nhận tại Khoa Lão – Chăm sóc giảm nhẹ, BV ĐHYD, mỗi tháng có khoảng 17% người bệnh nhập viện do té ngã hoặc do các biến cố liên quan tới té ngã.

“Té ngã có thể dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng đối với sức khỏe người cao tuổi. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây chấn thương (với hơn 50% trường hợp bị té ngã tại nhà) và là nguyên nhân thứ hai gây chấn thương não và tủy sống ở người cao tuổi. Té ngã cũng nằm trong 5 nguyên nhân gây tử vong ở người trên 65 tuổi với tỉ lệ tử vong tăng theo tuổi”, bác sĩ Thể cảnh báo.

Theo bác sĩ Thể, trong các chấn thương do té ngã thì gãy xương chiếm tỉ lệ cao nhất, đặc biệt là gãy xương hông. Bên cạnh đó, người cao tuổi có hệ miễn dịch yếu và thường có nhiều bệnh lý khác kèm theo nên các chấn thương do té ngã thường khó hồi phục hơn so với các lứa tuổi khác.

Tùy vào cấp độ, các chấn thương do té ngã có thể làm mất chức năng vận động, khiến người bệnh phải phụ thuộc vào người chăm sóc, gây tốn kém cho việc điều trị, ảnh hưởng lớn tới sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Bác sĩ Thể cho biết, việc té ngã ở người cao tuổi do nhiều nguyên nhân, trong đó có các yếu tố nội sinh như: lão hóa, người cao tuổi thường có vấn đề bàn chân, yếu cơ, hạ huyết áp tư thế, giảm thị lực, giảm thính lực, đột quỵ, giảm nhận thức, thoái hóa khớp…

Mặt khác, còn có các nguyên nhân khách quan như: cầu thang không có tay vịn, nhà tắm không có thanh nắm, không gian sống không đủ ánh sáng hoặc quá chói, bề mặt sàn nhà có nhiều chướng ngại vật, nhà tắm trơn trợt hoặc không bằng phẳng…

Tác dụng phụ của một số thuốc chống trầm cảm, chống loạn thần, thuốc ngủ, thuốc điều trị sa sút trí tuệ, parkinson… cũng là nguy cơ gây ra té ngã ở người cao tuổi.

Vì vậy, bác sĩ Thể khuyến cáo, những người thân trong gia đình cần trang bị kiến thức, chủ động phòng ngừa té ngã cho người cao tuổi, chú ý các nguy cơ để điều trị các bệnh lý ở người cao tuổi; cải thiện môi trường sống, an toàn nhà cửa phòng ngừa tai nạn cho người cao tuổi; kiểm soát hạ huyết áp tư thế; khám mắt và điều trị giảm thị lực, thính lực ở người cao tuổi,…