80 năm sau ngày bắt đầu Thế chiến 2: Hoá giải chưa ổn
Việc kỷ niệm 80 năm ngày bắt đầu Thế chiến 2 được Đức và Ba Lan cùng tổ chức với những nghi thức rất trang trọng và có ý nghĩa.
80 năm sau ngày bắt đầu Thế chiến 2: Hoá giải chưa ổn
Việc kỷ niệm 80 năm ngày bắt đầu Thế chiến 2 được Đức và Ba Lan cùng tổ chức với những nghi thức rất trang trọng và có ý nghĩa.
Lãnh đạo và quan chức tham dự một buổi lễ kỷ niệm 80 năm bùng nổ Thế chiến 2 ở Warsaw, Ba Lan, hôm 1.9.2019 Reuters
Nhưng cũng đúng dịp này, Ba Lan đề cập nhiều và chính thức hơn trước về yêu cầu phía Đức xem xét lại vấn đề bồi thường chiến tranh. Nếu như chuyện hòa giải được chính thức hóa bằng cả việc hai bên cùng tổ chức kỷ niệm sự kiện thì việc phía Ba Lan đặt lại vấn đề bồi thường kia lại là bằng chứng cho thấy hai bên chưa hóa giải được thật sự ổn thỏa và lâu bền chuyện quá khứ này.
Đó là chuyện về những tội ác mà phát xít Đức đã gây ra ở Ba Lan trong khoảng thời gian từ năm 1939 – 1945. Nhà nước Đức hiện tại không phủ nhận trách nhiệm về pháp lý và đạo lý đối với những tội lỗi này của phát xít Đức ở Ba Lan trong quá khứ, nhưng viện dẫn ra những văn bản pháp lý quốc tế cũng như thỏa thuận song phương để chứng minh là đã thực hiện và hoàn thành những trách nhiệm ấy, đặc biệt trên phương diện bồi thường về vật chất cho Ba Lan. Nhưng giới cầm quyền hiện tại ở Ba Lan lại không cùng quan điểm mà đưa ra những cơ sở và dữ liệu mới để đi tới nhận thức và yêu cầu nước Đức phải bồi thường vật chất nữa cho Ba Lan.
Ba Lan không phải là thành viên EU và NATO duy nhất nêu lại vấn đề này với Đức. Đức giải quyết lại vấn đề này với Ba Lan thì lập tức tiền lệ sẽ trở thành thông lệ. Bởi thế, Đức có khó xử riêng. Đây là chuyện chính trị nội bộ rất nhạy cảm và phức tạp mà giới cầm quyền hiện tại lại chủ trương tận dụng triệt để nên việc hoá giải chuyện xưa lại trở nên chưa ổn và chưa biết đến khi nào mới ổn.
PHẠM LỮ
