Tạo điều kiện cho giới trẻ theo đuổi khoa học

Tuổi Trẻ đặt ra với các nhà khoa học quốc tế trong buổi giao lưu trực tuyến có chủ đề “Nuôi dưỡng tình yêu khoa học”, do Báo Tuổi Trẻ và Hội khoa học Gặp gỡ Việt Nam tổ chức chiều 13-8 tại thành phố biển Quy Nhơn, Bình Định.

Bạn đọc Minh Thụy (35 tuổi) cho rằng việc thổi niềm đam mê nghiên cứu khoa học cho giới trẻ Việt Nam đang “có vấn đề”. Bạn lấy ví dụ cuộc thi Robocon, sau khi thi xong các đội vô địch “lặn mất tăm” hoặc chuyển qua làm kinh doanh chứ không tiếp tục theo con đường nghiên cứu.

Về điều này, TS Nguyễn Trọng Hiền cho rằng một bộ phận giới trẻ rất đam mê khoa học. Điều cần thiết là xã hội có tạo cơ hội cho họ tiếp tục sự đam mê ấy với những nghiên cứu khoa học hay không. Những người thắng các cuộc thi như Robocon là những tài năng đặc biệt, cần được xã hội trân trọng và tạo điều kiện cho họ có hướng phát triển lâu dài. Vì thiếu cơ hội nghiên cứu nên họ buộc phải chuyển sang những hướng khác chứ không phải thiếu đam mê khoa học.

Với câu hỏi “Có bao giờ (ông) muốn từ bỏ khoa học cơ bản để thực hiện các đề tài nghiên cứu tạo ra các lợi ích cụ thể, trước mắt, những nghiên cứu mang lại lợi nhuận nhiều hơn hay không?” của sinh viên Đậu Văn Bảo và Huỳnh Anh Tuấn, GS George Smoot chia sẻ có đôi lúc làm khoa học rất vất vả, cảm thấy khó khăn, có đôi lúc cảm thấy mệt mỏi, chán nản nhưng “tình yêu và niềm đam mê sẽ giúp con người nhận rõ cái gì mình thật sự muốn làm”. GS Smoot cho biết ngoài thời gian dành cho khoa học, ông còn làm những công việc khác để giúp mình vượt qua lúc chán nản, khó khăn như xây dựng một học viện để đào tạo các bạn trẻ hay tham gia những sự kiện như hội nghị Gặp gỡ Việt Nam lần thứ 9 này.

GS Phạm Quang Hưng cho rằng môi trường, ý chí nghị lực và đam mê là các yếu tố quan trọng trong nghiên cứu khoa học. Trong bối cảnh đất nước ta hiện thời thì có lẽ rất khó để thành công trong nghiên cứu khoa học dù đang cố tạo điều kiện để những người trẻ đam mê khoa học có thể thành công trong sự nghiệp.

Chia sẻ với các nhà khoa học, bạn đọc Trần Thúy Vy cho biết cô hiện là sinh viên kinh tế đang theo học tại Singapore, dù đã học đến năm hai nhưng thật sự rất đam mê nghiên cứu vật lý. Tuy vậy, vì là nữ nên bố mẹ không cho Vy theo ngành này. Vy rất muốn biết về những cái hay của nghiên cứu vật lý cơ bản để có thể mạnh dạn bắt đầu trở lại con đường học vấn của mình.

GS Sheldon Lee Glashow chia sẻ trong trường ĐH của ông và của GS George Smoot có khoảng 20% sinh viên là nữ. Tại ĐH California ở Berkeley – nơi GS Glashow làm việc – có hai cựu trưởng khoa lý là nữ và theo các ông, các bạn nữ chứng tỏ họ rất giỏi. “Theo tôi, điều rất quan trọng là chúng ta cần có những nhà khoa học nữ vì nữ giới rất phù hợp trong một số ngành” – GS Rolf Heuer bổ sung.