Thánh lễ khai mạc Năm Thánh kỷ niệm 400 năm Dòng Tên đến loan báo Tin Mừng trên Đất Việt

8 giờ 30 sáng thứ Bảy, 18-1-2014, tại Nhà thờ Chính toà Sài Gòn, Đức cha Phaolô Bùi Văn Đọc, Tổng Giám mục phó TGP TP. HCM, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam, đã long trọng cử hành Thánh lễ khai mạc Năm Thánh kỷ niệm 400 năm Dòng Tên đến loan báo Tin Mừng trên Đất Việt.

Đồng tế với Đức Tổng Giám mục Phaolô có Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Nhơn, Tổng Giám mục TGP. Hà Nội; Đức cha Phanxicô Xaviê Lê Văn Hồng, Tổng Giám mục TGP Huế; Đức cha Cosma Hoàng Văn Đạt, S.J., Giám mục Giáo phận Bắc Ninh, Tổng Thư ký Hội đồng Giám mục Việt Nam; Đức cha Giuse Đặng Đức Ngân, Giám mục Giáo phận Lạng Sơn; Đức cha Micae Hoàng Đức Oanh, Giám mục Giáo phận Kontum; Đức cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Bản, Giám mục Giáo phận Ban Mê Thuột; Đức cha Stêphanô Tri Bửu Thiên, Giám mục Giáo phận Cần Thơ; Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Khảm, Giám mục Phụ tá TGP. TP.HCM; Đức cha Giuse Đinh Đức Đạo, Giám mục Phụ tá Giáo phận Xuân Lộc và khoảng 100 linh mục. Hơn 1.500 người gồm nam nữ tu sĩ, giáo dân, ân nhân, thân hữu và cộng tác viên của Dòng Tên Việt Nam đã tham dự Thánh lễ đặc biệt này.

Trước khi Thánh lễ bắt đầu, Cha Giuse Phạm Thanh Liêm, S.J., Giám tỉnh Dòng Tên Việt Nam, đã công bố Sắc lệnh của Toà Ân giải Tối cao về Năm Thánh kỷ niệm 400 năm Dòng Tên đến loan báo Tin Mừng trên Đất Việt, theo đó Toà Thánh cho phép Dòng Tên tại Việt Nam cử hành Năm Thánh từ ngày 18 tháng 1 năm 2014 đến ngày 18 tháng 1 năm 2015. Sắc lệnh cũng quy định những dịp lễ mà các tín hữu được lãnh ơn toàn xá tại các nhà thờ và nhà nguyện do Dòng Tên phụ trách gồm: Nhà thờ Hiển Linh (Thủ Đức), Nhà thờ Thiên Thần (Quận 2), Nhà thờ Tạo Tác (Đà Lạt), Nhà thờ Hoa Lư (Pleiku), Nhà thờ Giáo họ Ngọc Mạch (Hà Nội), Nhà nguyện Thánh Inhaxiô (Trung tâm Đắc Lộ, Sài Gòn), Nhà nguyện Thánh Phanxicô Xaviê (Viêng Chăn, Lào).

Mở đầu Thánh lễ, Đức cha chủ tế ngỏ lời chúc mừng anh em Dòng Tên Việt Nam nhân dịp kỷ niệm 400 năm Dòng Tên đến loan báo Tin Mừng trên Đất Việt. Ngài cũng mời gọi cộng đoàn tạ ơn Thiên Chúa và cầu nguyện cho công cuộc loan báo Tin Mừng trên quê hương Việt Nam.

Trong bài giảng, Đức cha Cosma Hoàng Văn Đạt, S.J., đã kể lại sơ lược biến cố 3 thừa sai Dòng Tên lần đầu tiên đặt chân đến Cửa Hàn, Đà Nẵng, và công cuộc truyền giáo của Dòng Tên tại xứ sở Con Rồng Cháu Tiên bắt đầu từ năm 1615. Đặc biệt, Đức cha đã chia sẻ về lòng nhiệt thành truyền giáo và nỗ lực hội nhập văn hoá Việt của Linh mục Alexandre de Rhodes, S.J., tức Cha Đắc Lộ, thể hiện qua hai công trình liên quan đến chữ quốc ngữ là cuốn Phép giảng tám ngày và Từ điển Việt-Bồ-La, cũng như về việc đào tạo các giáo lý viên và hàng giáo sĩ bản địa tương lai, thể hiện qua việc thành lập Hội Thầy giảng. “Với quyển Phép giảng tám ngày và Hội Thầy giảng, có thể nói là Hội Thánh đã thực sự ‘nhập thể’ trong xã hội Việt Nam”, Đức cha Cosma nói.

Khi nhìn lại 400 năm loan báo Tin Mừng trên Đất Việt, Đức cha Cosma nhấn mạnh: “Thực ra Dòng Tên chỉ đóng góp một phần nhỏ bé trong lịch sử Hội Thánh tại Việt Nam. Bao nhiêu thừa sai khác, bao nhiêu dòng tu khác, bao nhiêu tâm hồn quảng đại và can đảm khác đã góp phần hết sức quan trọng vào công cuộc loan báo Tin Mừng và xây dựng Hội Thánh tại Việt Nam. Đặc biệt chúng ta không quên hơn 100 ngàn tín hữu đã lấy mạng sống mình để làm chứng cho Chúa, trong đó 117 vị đã được tôn lên hàng hiển thánh.”

Từ mẫu gương dấn thân loan báo và làm chứng cho Tin Mừng của các bậc tiền nhân, vị giám mục đầu tiên xuất thân từ Dòng Tên Việt Nam mời gọi cộng đoàn “hãy lên đường, hãy làm cho muôn dân trở thành môn đệ, hãy làm cho cả đất nước Việt Nam nhận biết Chúa Giêsu là Đường, là Sự Thật và là Sự Sống”. Đồng thời, khi nhắc đến Thông điệp Niềm vui Phúc Âm của Đức Giáo hoàng Phanxicô, ngài ước mong mọi người “cảm nghiệm sâu xa niềm vui của những môn đệ thừa sai để tiếp bước Chúa Giêsu, các tông đồ, các nhà truyền giáo đã đem Tin Mừng đến quê hương Việt Nam”.

Cuối Thánh lễ, Cha Giám tỉnh Dòng Tên đã đại diện cho anh em Dòng Tên Việt Nam bày tỏ lòng tri ân đối với Đức cha chủ tế, quý đức cha, quý cha, quý tu sĩ nam nữ và cộng đoàn dân Chúa đã đến hiệp dâng Thánh lễ tạ ơn Thiên Chúa, tri ân các bậc tiền nhân và cầu nguyện cho công cuộc loan báo Tin Mừng tại Việt Nam. Ngài cũng ngỏ lời cám ơn cha Tổng Đại diện, quý cha và anh chị em giáo dân Giáo xứ Chính toà đã tạo điều kiện và giúp đỡ nhà dòng trong việc tổ chức Thánh lễ.

Trong phần đáp từ, một lần nữa Đức cha chủ tế thay mặt Đức Hồng y và quý đức cha gửi lời chúc mừng Dòng Tên. Đồng thời, ngài “cầu chúc anh em Dòng Tên qua cuộc đời, chứng tá và lời rao giảng của mình trở thành lời ca tụng Thiên Chúa, thu hút mọi người đến với Chúa”. Sau cùng, khi nhắc lại lời mời gọi của Đức Thánh Cha Phanxicô đối với Dòng Tên đăng trên tạp chí La Civilta Cattolica của Dòng Tên tại Italia, Đức Tổng Giám mục Phaolô nhắn nhủ mọi người ba điều, đó là: đối thoại, mở đường và tạo những nhịp cầu; phân định hoạt động của Chúa Thánh Thần trong cuộc đời mình và dấn thân đến với những biên cương mới, những biên cương khó khăn, đang chìm trong bóng tối và đau khổ. “Đó là điều Đức Thánh Cha không chỉ nói với các anh em Dòng Tên nhưng nói với tất cả chúng ta hôm nay”, Đức cha Phaolô nói.

Trước khi kết thúc Thánh lễ, Cha Vinh Sơn Phạm Đình Khoan, S.J., Phụ tá Giám tỉnh, đã công bố Sắc lệnh của Toà Ân giải Tối cao về việc ủy quyền cho Đức cha Phaolô Bùi Văn Đọc quyền ban phép lành Toà Thánh cùng với ơn toàn xá cho mọi tín hữu hiện diện trong Thánh lễ.

Thánh lễ khai mạc Năm Thánh khép lại trong niềm vui và niềm hy vọng về một mùa gặt bội thu trên cánh đồng truyền giáo tại quê hương Việt Nam, một mảnh đất đã được lớp lớp các thế hệ thừa sai gieo mầm đức tin, được tưới đẫm bằng máu và nước mắt của các anh hùng tử đạo và nay đang mong chờ nhiều thợ gặt đến thu hoạch vụ mùa cho Thiên Chúa: “Hãy đi và làm cho muôn dân trở thành môn đệ.” (Mt 28,19a).