Các chuyên gia cho rằng đây chính là rào cản đối với triết lý học tập suốt đời – một xu hướng đang cần khích lệ.

Nhu cầu chính đáng

Tiến sĩ Phạm Tấn Hạ, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn – ĐH Quốc gia TP.HCM, cho biết hằng năm tại trường có không ít sinh viên (SV) phải tạm dừng học tập vì các lý do như hoàn cảnh gia đình, kinh tế, sức khỏe, định hướng nghề nghiệp… Trong số đó, không phải ai cũng có điều kiện quay lại học tiếp trong khoảng thời gian mà quy chế đào tạo ĐH cho phép.

“Có thể sau một thời gian dài, người học mới có đủ điều kiện để nghĩ đến việc tiếp tục học ĐH. Lúc này, các bạn sẽ không còn được bảo lưu kết quả học tập trước đó mà phải “làm lại từ đầu”, từ việc xét tuyển đầu vào đến việc học tập. Hiện quy chế đào tạo của ta đang gây khó cho người học, chưa mở như ở nước ngoài nên đây chính là rào cản đối với việc học tập suốt đời của người dân”, tiến sĩ Hạ nhìn nhận.

Hiện nay việc bảo lưu kết quả học tập của sinh viên bị giới hạn trong một thời gian nhất định  MỸ QUYÊN

Theo tiến sĩ Hạ, học tiếp ĐH sau một thời gian dang dở, cũng như học để lấy tiếp bằng ĐH thứ hai, thứ ba hay học nâng cao trình độ là một nhu cầu chính đáng và xuất hiện ngày càng nhiều. “Trong thời đại ngày nay, những thách thức của công việc đòi hỏi người lao động luôn phải cập nhật kiến thức, kỹ năng và học nâng cao để đáp ứng yêu cầu thực tế, bất kể ở độ tuổi nào. Việc học tập suốt đời đang là xu hướng và các nước phát triển luôn có chính sách mở, không làm khó người học”, tiến sĩ Hạ chia sẻ thêm.

Tại Trường ĐH Sài Gòn, năm học 2021 – 2022 có gần 200 SV xin bảo lưu kết quả học tập và 75 SV xin nghỉ học hẳn theo nhu cầu cá nhân. Tại Trường ĐH Cần Thơ, số lượng SV chủ động xin dừng học mỗi năm vì lý do cá nhân cũng lên tới hàng trăm em.

Quy chế tuyển sinh mở nhưng quy chế đào tạo còn rào cản

Theo thạc sĩ Nguyễn Hứa Duy Khang, Phó phòng Đào tạo Trường ĐH Cần Thơ, nếu chương trình đào tạo là 4 năm, trường hợp SV đang học năm 3 mà tạm dừng thì chỉ còn 5 năm để quay lại, tương tự đang học năm 4 thì chỉ còn 4 năm để quay lại. “Quy chế tuyển sinh ĐH đã rất mở nhưng quy chế đào tạo còn nhiều rào cản đối với người có nhu cầu học tập suốt đời”, thạc sĩ Khang cho hay.

Bất cứ lúc nào người học muốn quay lại thì đều nên được khuyến khích và tạo điều kiện để các bạn học tiếp ĐH. Nhất là những người đã lớn tuổi nhưng vẫn hiếu học, có ý chí học tập.

Tiến sĩ PHẠM TẤN HẠ (Phó hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM)

Thạc sĩ Phạm Thùy Linh, Phó khoa Ngôn ngữ văn hóa quốc tế Trường ĐH Kinh tế tài chính TP.HCM, cũng cho biết: “Tôi từng ký giấy bảo lưu cho nhiều SV, phần lớn các em nghỉ để đi làm thêm lấy tiền trang trải học phí. Một số bạn thì xin nghỉ luôn vì khó khăn, nhất là trong mấy năm dịch vừa rồi. Trong số đó nhiều bạn học rất giỏi. Tôi tin là khi nào có điều kiện, không ít bạn sẽ vẫn muốn quay trở lại học tiếp ĐH, vấn đề là nếu quá thời gian quy định thì phải bắt đầu lại từ đầu. Điều đó có khi lại khiến các bạn từ bỏ việc quay lại”, thạc sĩ Thùy Linh nhận định.

Tiến sĩ Nguyễn Quốc Anh, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Công nghệ TP.HCM, thừa nhận sau khoảng thời gian mà quy chế đào tạo cho phép, nhà trường sẽ không thể tiếp tục bảo lưu kết quả học tập cho SV. “Trường hợp SV muốn quay trở lại học sau khi quá thời gian bảo lưu phải đăng ký thi tuyển hoặc xét tuyển theo quy chế tuyển sinh ĐH”, tiến sĩ Quốc Anh thông tin.

Bà Joyce DeFauw trong buổi lễ tốt nghiệp tại ĐH Northern Illinois (Mỹ). Bà quay trở trường ĐH tiếp tục chương trình bị dở dang cách đây 68 năm. ĐH NORTHERN ILLINOIS

Nên tạo điều kiện để người học có thể quay lại bất cứ lúc nào

Tiến sĩ Phạm Tấn Hạ cho rằng việc này rất dễ, chỉ cần Bộ GD-ĐT thay đổi quy định về thời gian tối đa để SV hoàn thành khóa học là… không giới hạn.

“Bất cứ lúc nào người học muốn quay lại thì đều nên được khuyến khích và tạo điều kiện để các bạn học tiếp ĐH. Nhất là những người đã lớn tuổi nhưng vẫn hiếu học, có ý chí học tập. Đặc biệt là phải được công nhận những kiến thức, tín chỉ đã hoàn thành trước đó, cho dù thời gian trôi qua là 5, 10 năm hay lâu hơn nữa. Đầu vào cũng không quan trọng vì các bạn trước đó đã đạt yêu cầu về thi hay xét tuyển. Quan trọng là quá trình học, SV phải theo được và đáp ứng được chuẩn đầu ra mới có thể tốt nghiệp”, tiến sĩ Hạ lý giải về quan điểm của mình.

Thạc sĩ Duy Khang cũng nhìn nhận khi người học đã tích lũy được một khối lượng tín chỉ trong quá trình học ĐH, thì kiến thức đó được xem như vĩnh viễn. Vì thế việc bảo lưu kết quả học tập không giới hạn về thời gian cho người học, là hoàn toàn hợp lý. “Không cần phải điều kiện gì mới có thể làm được việc này, chỉ cần Bộ GD-ĐT cho phép, “mở” như nước ngoài, lúc đó các trường ĐH sẽ chủ động thực hiện, tạo điều kiện tối đa cho người học”, thạc sĩ Khang chia sẻ.

Cùng quan điểm trên, tiến sĩ Nguyễn Quốc Anh cho rằng Bộ GD-ĐT nên tạo cơ chế linh hoạt cho các trường ĐH được xây dựng quy định phù hợp để SV quay trở lại học không bị vướng rào cản của quy chế tuyển sinh, đồng thời được công nhận những tín chỉ đã tích lũy phù hợp trước đó. “Song song đó, các trường cũng cần xây dựng chương trình đào tạo mang tính ổn định và tính công nhận linh hoạt cao để tạo điều kiện cho SV học tập thuận lợi nhất khi mong muốn”, tiến sĩ Quốc Anh cho hay.

MỸ QUYÊN

TNO