Người dân nhận hàng cứu trợ giữa giá lạnh ở thành phố Kherson của Ukraine ngày 18-11- Ảnh: AFP

Đợt tấn công mới nhất đã khiến nhiều nhà máy điện hạt nhân của Kiev ngừng hoạt động.

Trong ngày 23-11, Ukraine cho biết Nga đã phóng tổng cộng 70 tên lửa hành trình xuống nhiều khu vực khiến hạ tầng năng lượng của Kiev vốn đã bị tàn phá nặng nề lại càng thêm hư hao.

Nga vẫn khẳng định họ chỉ nhắm vào hạ tầng quân sự và bác bỏ việc tấn công Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Hàng triệu người dân Ukraine đang đối mặt với một mùa đông tối tăm và “sống còn” như cảnh báo của Tổ chức Y tế thế giới.

Mất điện diện rộng

Đến nay khoảng một nửa cơ sở năng lượng của Ukraine đã bị hư hại. Đợt tấn công mới nhất tiếp tục gây thêm sức ép khi làm gián đoạn lưới điện ở khu vực miền đông và nam Ukraine cùng Kiev. Đến sáng 24-11 khoảng 70% thủ đô Kiev vẫn chưa có điện lại. Bộ Năng lượng Ukraine nói hầu hết nhà máy nhiệt điện và thủy điện cũng ngừng hoạt động.

Công ty năng lượng hạt nhân Energoatom của Ukraine cho biết mất điện đã buộc các lò phản ứng tại Nhà máy điện hạt nhân Pivdennoukrainsk ở phía nam và các nhà máy Rivne và Khmelnitskyi ở phía tây phải đóng cửa.

Các nhà máy này đều do Ukraine kiểm soát. Trong khi đó Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở gần chiến tuyến phía nam và do Nga kiểm soát đã ngưng hoạt động sau đợt pháo kích cuối tuần qua. Tình hình giống như cách đây vài tháng khi cả Nga lẫn Ukraine đều đổ lỗi cho nhau về đợt tấn công.

Trong thông báo sáng 24-11, Bộ Năng lượng Ukraine cho biết các cơ sở hạt nhân của nước này sẽ hoạt động trở lại vào chiều tối cùng ngày, giúp khôi phục phần nào lưới điện. Ukraine cũng đang chạy đua để khôi phục hệ thống năng lượng với hy vọng tình hình sẽ cải thiện trong ngày.

Phó tổng thư ký Liên Hiệp Quốc (LHQ) phụ trách các vấn đề chính trị, bà Rosemary DiCarlo, chỉ trích các cuộc pháo kích vào Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia là liều lĩnh và đáng trách. 

“Chúng tôi vẫn quan ngại sâu sắc về tình hình tại Zaporozhye, nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu”, bà DiCarlo phát biểu tại cuộc họp của Hội đồng Bảo an LHQ ngày 23-11.

“Sự cố mới nhất tại Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia cho thấy tình hình an ninh và an toàn hạt nhân ngày càng bấp bênh và đầy thách thức tại nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu”, Đài RT dẫn lời Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) Rafael Grossi nói.

Nga tuyên bố đáp trả

Trong động thái liên quan, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky kêu gọi Hội đồng Bảo an LHQ hành động để ngăn chặn các cuộc không kích của Nga nhắm vào những cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine. Một số nước phương Tây cũng chỉ trích Nga tại LHQ sau đợt tấn công mới nhất, trong đó Đại sứ Mỹ Linda Thomas-Greenfield gọi đây là bước leo thang cuộc chiến kéo dài chín tháng qua.

Tuy nhiên Đại sứ Nga tại LHQ Vasily Nebenzya giải thích mục tiêu của Nga là nhằm làm suy yếu năng lực chiến đấu của Ukraine và phản ứng việc phương Tây rót vũ khí và cổ vũ Kiev đánh bại Nga. Ông Nebenzya khẳng định Nga sẽ thực hiện các biện pháp quân sự cho đến khi “Kiev có lập trường thực tế” và ngồi vào bàn đàm phán, theo Hãng tin Tass ngày 24-1.

Đại sứ Nga cũng chỉ trích phương Tây ủng hộ Ukraine chỉ vì lợi ích của mình, giúp ngành quốc phòng thu lợi nhuận khổng lồ, thử nghiệm vũ khí của NATO và mở rộng sự bá quyền địa chính trị bằng sự hy sinh của Ukraine. 

Cùng ngày, người phát ngôn Dmitry Peskov của Điện Kremlin cũng tuyên bố tự tin rằng “sự thành công của chiến dịch quân sự đặc biệt là điều không nghi ngờ gì nữa” khi chiến dịch đã tròn chín tháng.

Tuy nhiên trong thông điệp phát sau đó trên mạng xã hội Telegram, ông Zelensky khẳng định các cuộc tấn công sẽ không làm nhụt nhuệ khí của Ukraine. “Chúng tôi sẽ xây mới lại mọi thứ và vượt qua tất cả vì chúng tôi là những con người bất khuất”, ông nhấn mạnh.