Ngoại trưởng Úc Penny Wong  REUTERS

Cách đây 4 năm, Tổng thống Mỹ khi đó là Donald Trump công nhận phía tây Jerusalem là thủ đô của Israel và chuyển đại sứ quán Mỹ từ Tel Aviv về Jerusalem, nơi trước đó Mỹ chỉ có một lãnh sự quán. Chính phủ Úc khi đó do ông Scott Morrison thuộc đảng Bảo thủ đứng đầu cũng quyết định tương tự nhưng không chuyển sứ quán. Sau khi lên cầm quyền, Tổng thống Mỹ Joe Biden không đảo ngược quyết định nói trên của ông Trump nhưng khôi phục lại sự tồn tại và hoạt động riêng của lãnh sự quán Mỹ ở Jerusalem.

Úc là quốc gia đầu tiên công nhận rồi lại đảo ngược quyết định liên quan Jerusalem. Như vậy có nghĩa là tiền lệ đã được tạo ra mà tác động chính là làm cho các nước khác suy xét kỹ càng hơn trong vấn đề này. Tiền lệ rồi có thể sẽ trở thành thông lệ.

Quyết sách trên của Úc có nguyên do trước hết ở sự thay đổi chính phủ từ đảng Bảo thủ sang Công đảng và ở Mỹ từ ông Trump sang ông Biden. Công đảng Úc xưa nay có quan điểm hậu thuẫn việc thành lập nhà nước Palestine độc lập, có chủ quyền và lãnh thổ với thủ đô là Jerusalem. Chính phủ mới ở Úc tranh thủ chính quyền ông Biden nhưng không nhất nhất theo sau Mỹ trong mọi chuyện như ông Morrison với ông Trump. Nguyên nhân còn là nhận thức rằng quyết định công nhận hồi năm 2018 đã “khiến Úc đi lạc hướng so với phần lớn cộng đồng quốc tế”.

PHẠM LỮ

TNO