Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Yasukazu Hamada và Bộ trưởng Quốc phòng Úc Richard Marles đã có cuộc gặp tại Honolulu, bang Hawaii (Mỹ) vào ngày 1.10.

Từ trái sang, Bộ trưởng Quốc phòng Úc Richard Marles, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin và Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Yasukazu Hamada tại Bộ chỉ huy Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Mỹ ở Hawaii ngày 1.10   BỘ QUỐC PHÒNG MỸ

Phát biểu với các phóng viên trước khi đón tiếp hai người đồng cấp, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Austin bày tỏ “lo ngại sâu sắc về hành vi ngày càng hung hăng và bắt nạt của Trung Quốc tại eo biển Đài Loan và các nơi khác trong khu vực”, theo tờ Nikkei Asia.

Bộ trưởng Quốc phòng Úc Marles tuyên bố lợi ích của 3 nước là duy trì trật tự toàn cầu dựa trên luật lệ. “Nhưng chúng tôi thấy rằng trật tự đó đang chịu sức ép tại Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, khi Trung Quốc đang tìm cách định hình lại thế giới xoay quanh họ theo cách mà chúng tôi chưa từng thấy”, ông Marles nói.

Bộ trưởng Hamada nói rằng nền tảng của trật tự quốc tế đã bị tổn hại và nêu ra những hành động gây ảnh hưởng môi trường an ninh quốc tế gồm xung đột tại Ukraine, việc phát triển tên lửa và hạt nhân của CHDCND Triều Tiên, hành động đơn phương thay đổi nguyên trạng bằng vũ lực của Trung Quốc tại Biển Đông và biển Hoa Đông.

Thông cáo của Lầu Năm Góc nêu rằng ba bộ trưởng đã thảo luận về việc thắt chặt hợp tác quốc phòng 3 bên và cam kết có những bước cụ thể, thực tiễn nhằm đảm bảo ổn định và thịnh vượng tại khu vực.

Bản thông cáo của phía Nhật nêu rằng ba bộ trưởng đã chia sẻ những lo ngại về tình hình tại biển Hoa Đông và Biển Đông, đồng thời tái khẳng định sự phản đối những hành động đơn phương nhằm thay đổi hiện trạng bằng vũ lực hoặc các hành động đơn phương khác. Các bộ trưởng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của hòa bình và ổn định tại eo biển Đài Loan.

Cuộc họp ngày 1.10 diễn ra theo đề xuất của Mỹ. Cách đây 3 tháng, bộ trưởng quốc phòng 3 nước cũng gặp nhau tại Singapore. Quãng thời gian ngắn của 2 lần gặp phản ánh mức độ lo ngại của các bên về hoạt động của Trung Quốc tại khu vực.

Giới chuyên gia quân sự cho rằng Nhật Bản và Úc đóng vai trò quan trọng đối với sự phản ứng của Mỹ trong trường hợp khủng hoảng Đài Loan nổ ra vì 2 nước này nằm trong khu vực. Các đồng minh châu Âu của Mỹ tuy đã bày tỏ sự sẵn sàng can dự vào khu vực nhưng không có nhiều hiện diện quân sự tại đây.

Cuộc họp ngày 1.10 diễn ra trong bối cảnh Mỹ đang đẩy mạnh nỗ lực ngoại giao nhằm đối phó sức ảnh hưởng của Trung Quốc. Hôm giữa tuần, Nhà Trắng tổ chức hội nghị thượng đỉnh lịch sử với lãnh đạo các đảo quốc Thái Bình Dương và công bố chiến lược hợp tác Thái Bình Dương lần đầu tiên cùng gói viện trợ 810 triệu USD.

Cùng thời gian, Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris vừa có chuyến thăm Nhật Bản và Hàn Quốc để khẳng định cam kết bảo vệ đồng minh. Hôm 29.9, Bộ trưởng Austin cũng tiếp đón Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Jose Faustino tại Hawaii và thảo luận nhiều vấn đề, trong đó có Đài Loan, Biển Đông.

VI TRÂN

TNO