Sách giáo khoa đầu năm học: Đến hẹn lại… lo
Sách giáo khoa đầu năm học: Đến hẹn lại… lo
Thời điểm này, phụ huynh tại Hà Nội, TP.HCM và nhiều địa phương khác bắt đầu sốt ruột vì vẫn chưa được nhận sách giáo khoa mới cho con bước vào năm học 2022-2023, trong khi năm học mới đã cận kề.
Sáng 3-8, rất nhiều phụ huynh dẫn con đi tìm mua sách giáo khoa và các dụng cụ học tập tại nhà sách Phương Nam trên đường 3 Tháng 2, quận 11, TP.HCM.
Thiếu sách nguyên bộ
Ghi nhận mặt hàng sách giáo khoa tại đây cho thấy nhà sách có bán đủ một số sách giáo khoa như lớp 1, lớp 2, lớp 5, lớp 6, lớp 9, lớp 11, lớp 12. Các loại sách khác như lớp 3, lớp 4, lớp 7, lớp 10 không có sách bộ.
Nhân viên bán hàng cho biết những sách năm nay mới có như sách giáo khoa lớp 3, lớp 7, lớp 10 chỉ có sách lẻ. Sách giáo khoa lớp 10 cũng chỉ có bộ Cánh diều lẻ chứ chưa có bộ khác.
Ngay cả một số sách giáo khoa đã xuất bản nhiều năm như sách lớp 4 cũng không còn nguyên bộ. Khi được hỏi lúc nào có những bộ sách nguyên bộ lớp 3, 7, 10 (theo chương trình giáo dục phổ thông 2018) nhân viên cho biết với sách giáo khoa của chương trình mới, nhà sách chỉ bán sách lẻ vì nhu cầu từng phụ huynh khác nhau theo từng trường.
Còn những sách theo chương trình hiện hành có thể bán nguyên bộ (ví dụ lớp 4) thì “có nhưng chưa biết khi nào mới về”.
Có mặt tại nhà sách, chị Diệu – một phụ huynh tại quận 10, TP.HCM – cho biết chị đi tìm sách giáo khoa cho con nhưng chưa tìm được. Tương tự, chị Yến (quận 11, TP.HCM) cũng cho biết chị tìm sách giáo khoa lớp 4 và lớp 8 cho con nhưng không có. “Tôi muốn mua nguyên bộ sách lớp 4 và sách lớp 8 nhưng tìm hoài chưa ra.
Sách lẻ thì tìm được sách này lại thiếu sách kia. Chắc phải chạy đi chỗ khác mua xem có nguyên bộ không. Nếu không có lại phải nhặt nhạnh từng cuốn ở mỗi nhà sách khác nhau cho con học vì cũng sắp đến khi con vào học rồi” – chị Yến nói.
Ghi nhận tại nhà sách Fahasa ở quận 1, Phú Nhuận cho thấy tình trạng tương tự với sách lớp 3, 7, 10.
Đi 3 nhà sách vẫn mua không đủ
Tại Hà Nội, tình trạng không mua được trọn bộ sách giáo khoa ở một nhà sách cũng phổ biến, bao gồm cả sách theo chương trình cũ và mới.
“Không có đủ sách lớp 4 mặc dù tôi đã đi đến ba nhà sách. Người bán sách cho biết lớp 4 chỉ học nốt năm tới theo chương trình cũ, nên các nhà sách không nhập nhiều nữa sợ tồn đọng” – chị Ngọc Anh, ở bán đảo Linh Đàm (quận Hoàng Mai, Hà Nội), cho biết.
Theo chị Ngọc Anh, cùng tòa nhà chị có gia đình có con học lớp 7 và 10 là những lớp sẽ học chương trình mới vào năm tới cũng cho biết rất khó tìm mua trọn bộ sách. Trong đó, lớp 10 hiện vẫn đang chờ, chưa có sách.
“Trường chọn sách giáo khoa từ hai bộ sách khác nhau là bộ Cánh diều và Kết nối tri thức. Sau khi được thông báo, gia đình đi tìm sách cho con để nghiên cứu trước nhưng rất ngạc nhiên là không có nhà sách nào có trọn bộ lớp 3.
Để mua được đủ sách theo yêu cầu, phải đi nhiều nhà sách, mỗi nơi nhặt 1-2 cuốn” – một phụ huynh khác ở phường Yên Hòa (Cầu Giấy, Hà Nội) cũng chia sẻ.
Đăng ký theo trường cũng chờ
Một phụ huynh ở Hà Đông (Hà Nội) có con bước vào lớp 7 năm học tới cho biết đã đăng ký với cô giáo chủ nhiệm lớp 6 từ cuối năm học trước mua cả bộ sách giáo khoa lớp 7.
“Bình thường tầm này các năm trước học sinh đã có sách để chuẩn bị cho năm học mới nhưng năm nay đến giờ vẫn chưa có sách. Vì đã đóng tiền đặt sách theo trường nên tôi phải chờ” – phụ huynh này cho biết.
Anh Nguyện (TP Thủ Đức, TP.HCM) có hai con năm nay vào lớp 3 và lớp 10 cho biết: “Tôi tới trường hỏi mấy lần rồi nhưng đều được nhà trường trả lời chưa có sách mà họ cũng bảo chưa biết bao giờ mới có”.
“Nỗi buồn” của nhà sách
Trả lời Tuổi Trẻ, bà Ngô Kim Thủy – giám đốc kinh doanh sách quốc văn Công ty bán lẻ Phương Nam – cho biết việc sách giáo khoa khan hiếm trong thời điểm phụ huynh có nhu cầu tăng cao như đầu tháng 8 này là “nỗi buồn” của những công ty phát hành sách như Phương Nam.
“Nhu cầu hàng của chúng tôi chỉ được phía công ty sách thiết bị trường học đáp ứng khoảng 30-40%. Đặt nhiều nhưng họ chỉ giao cho mình một ít theo từng đợt. Chúng tôi cũng hiểu và thông cảm cho phía công ty vì họ cũng phải cân đối kế hoạch cung cấp cho các đối tác khác nhau” – bà Kim Thủy chia sẻ.
Bà Phạm Thị Hóa – phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Phát hành sách TP.HCM (Fahasa) – cho biết: “NXB Giáo Dục cam kết trong tuần này sẽ cung ứng đầy đủ sách giáo khoa lớp 3, 7, 10 cho Fahasa”. Tuy nhiên cũng theo bà Hóa, sức mua sách giáo khoa năm nay tại các nhà sách không bằng so với các năm trước.
“Năm trước sách giáo khoa theo chương trình mới chỉ có lớp 1, 2, 6, năm nay có thêm 3, 7, 10. Sức mua sách giáo khoa tại các nhà sách của hệ thống hiện không bằng những năm trước.
Nguyên nhân có thể do nguồn hàng khó khăn, do quy định sách giáo khoa mới nên phụ huynh đăng ký mua ở trường hoặc thời điểm tháng 8 mới là thời điểm phụ huynh mua sách giáo khoa cho con em. Hoặc cũng có thể tháng 8 này hệ thống Fahasa sẽ bán tốt sách giáo khoa hơn trước” – bà Hóa nói.
Không “mạo hiểm” nhập theo bộ
Tại Hà Nội, các nhà sách như ADC Book, Tiền Phong cũng cho biết không “mạo hiểm” nhập theo bộ. Đặc biệt là sách lớp 10 do mỗi trường sẽ triển khai tổ hợp môn học khác nhau nên nhu cầu về sách theo môn, theo loại (đơn vị xuất bản) rất khác nhau, khó định lượng được nhu cầu.
Cam kết không để thiếu sách, sốt sách
Theo đại diện NXB Giáo Dục Việt Nam, năm nay việc công bố danh mục sách giáo khoa lớp 3, 7, 10 được lựa chọn sử dụng trong các nhà trường diễn ra chậm hơn nhiều so với thời gian quy định. Đây là thách thức rất lớn cho NXB trong việc cung ứng sách của chương trình mới, kịp phục vụ năm học.
“Khó khăn nhiều hơn đối với sách giáo khoa lớp 10, vì nhu cầu về sách lệ thuộc vào việc xây dựng tổ hợp môn học lựa chọn ở các nhà trường, tương ứng với lựa chọn của học sinh của từng trường, từng địa phương cụ thể” – đại diện NXB Giáo Dục Việt Nam, đơn vị có hai bộ sách lớp 10 được chọn sử dụng, chia sẻ.
Đây cũng là khó khăn mà một đại diện của đơn vị xuất bản sách Cánh diều cũng xác nhận.
Tuy vậy, đại diện NXB Giáo Dục Việt Nam khẳng định tới thời điểm hiện tại, NXB đã hoàn thành in, nhập kho 45,5 triệu bản sách lớp 3, 7, 10, đạt 96,8% sản lượng dự kiến.
NXB này cho biết đã cung ứng tới các địa phương hơn 69,3 triệu bản sách giáo khoa các lớp 1, 2, 3, 6, 7, 10, đạt tỉ lệ 85% so với kế hoạch đặt hàng sách giáo khoa của các địa phương.
Với sách giáo khoa theo chương trình hiện hành (chương trình cũ), NXB Giáo Dục Việt Nam cho biết hiện đã in, nhập kho 55 triệu bản, cam kết đủ cung ứng cho các nhà trường, học sinh, không để thiếu sách, sốt sách trước năm học mới.
Trao đổi về phản ảnh của các phụ huynh và nhà sách về tình trạng khan hiếm, khó mua đủ bộ sách, đại diện NXB Giáo Dục Việt Nam chia sẻ: Việc không có đủ bộ sách chỉ xảy ra ở các đại lý, cửa hàng sách nhỏ lẻ, hoặc không chuyên về sách giáo khoa, sách giáo dục.
Trong bối cảnh đang triển khai cuốn chiếu chương trình giáo dục phổ thông 2018, những nhà sách, đại lý này hạn chế nhập số lượng sách giáo khoa. Một phần do sợ tồn đọng, một phần chưa nắm được chính xác nhu cầu sử dụng trên địa bàn, nhất là đối với lớp 10 nên xảy ra tình trạng thiếu cục bộ một số đầu sách.
“Các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh, học sinh có thể mua sách tại địa chỉ thuộc hệ thống của NXB Giáo Dục Việt Nam để đáp ứng đủ nhu cầu”, NXB Giáo Dục hướng dẫn và cho biết có đường dây nóng (số 0344181018) được duy trì từ 8h đến 22h hằng ngày trong khoảng thời gian từ ngày 15-6 đến 15-9-2022, kể cả thứ bảy, chủ nhật và ngày lễ để hỗ trợ.
NXB này cũng cho biết đã chi 10 tỉ đồng hỗ trợ 50.000 bộ sách các lớp 1, 2, 3, 6, 7, 10 cho học sinh ở các địa bàn khó khăn. (VĨNH HÀ – MỸ DUNG)