Bộ Công thương đề xuất để nhà đầu tư đàm phán giá điện với EVN trong khung giá phát điện do Bộ Công thương ban hành – Ảnh: NGỌC HIỂN

Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ báo cáo về cơ chế đối với các dự án điện gió, điện mặt trời chuyển tiếp.

Theo đó, hiện có 62 dự án điện gió với tổng công suất 3.479 MW đã ký hợp đồng mua bán điện với Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) nhưng do giá mua bán điện cố định (FIT) hết hạn nên chưa có giá mua điện và 5 dự án hoặc phần dự án điện mặt trời với tổng công suất hơn 452 MW cũng đang chờ xác định giá bán điện, đồng thời một số dự án khác đã triển khai dở dang.

Để tránh lãng phí nguồn lực đầu tư xã hội, Bộ Công thương đề nghị cần thiết phải xác định cơ chế về giá điện cho các dự án chuyển tiếp này. Cụ thể, bộ này đề nghị Thủ tướng Chính phủ chấp thuận cơ chế để nhà đầu tư các dự án chuyển tiếp đàm phán giá điện, hợp đồng mua bán điện với EVN trong khung giá phát điện và hướng dẫn do Bộ Công thương ban hành.

Với các dự án điện gió, điện mặt trời sẽ triển khai, Bộ Công thương đề nghị Thủ tướng Chính phủ chấp thuận áp dụng cơ chế đàm phán giá điện và hợp đồng mua bán điện tương tự như trên để đảm bảo tính đồng nhất của hành lang pháp lý với các dự án.

Đáng chú ý, với các dự án điện gió, điện mặt trời đã được công nhận vận hành thương mại, bộ này đề nghị Thủ tướng có văn bản chỉ đạo để Bộ Công thương có cơ sở hướng dẫn việc rà soát, “xem xét lại hợp đồng” giữa EVN với các chủ đầu tư nhằm “hài hòa lợi ích giữa bên bán – bên mua – người tiêu dùng điện và Nhà nước”.

Đồng thời, Bộ Công thương đề nghị bãi bỏ các quyết định số 13, 37, 39 của Thủ tướng Chính phủ về cơ chế phát triển điện mặt trời và điện gió.

Lý giải về việc chấm dứt hiệu lực của các quyết định này, Bộ Công thương cho rằng hiện các điều khoản về giá FIT đã hết hiệu lực áp dụng, nhưng về mặt pháp lý các quyết định này vẫn còn hiệu lực thi hành. Tại các quyết định này, có một số nội dung không còn phù hợp như “Thời hạn hợp đồng mua bán điện 20 năm (với điện mặt trời mái nhà tối đa 20 năm)”, “Giá mua điện điều chỉnh theo biến động của tỉ giá VND/USD và thời gian áp dụng giá điện 20 năm kể từ ngày vận hành thương mại”, “Trách nhiệm mua toàn bộ điện năng của Tập đoàn Điện lực Việt Nam”.

Theo Bộ Công thương, các chính sách, quy định nêu trên cùng với giá FIT chỉ nên được áp dụng trong thời gian nhất định để hỗ trợ, khuyến khích đầu tư vào điện gió, điện mặt trời.

Trong bối cảnh hiện nay, giá điện gió, điện mặt trời trên thế giới có xu hướng ngày càng giảm, quy mô điện gió, điện mặt trời ngày càng mở rộng, chiếm tỉ trọng ngày càng lớn trong cơ cấu nguồn điện quốc gia và thị trường công nghệ, thiết bị cũng cạnh tranh hơn.

Do đó, bộ này cho rằng việc xem xét, chuyển dịch sang chính sách phát triển theo hướng cạnh tranh, tiệm cận thị trường là phù hợp với xu hướng phát triển trên thế giới và việc duy trì tiếp tục các chính sách hỗ trợ nêu trên không còn phù hợp.

Đối với các dự án thuộc đối tượng áp dụng và đã ký hợp đồng mua bán điện căn cứ các quyết định 13, 37, 39 của Thủ tướng Chính phủ và các thông tư hướng dẫn của Bộ Công thương nhưng chưa xác định được giá bán điện, Bộ Công thương cho rằng các nhà đầu tư và EVN có thể lựa chọn đàm phán lại hợp đồng mua bán điện căn cứ các quy định mới.