Có hàng triệu cặp vợ chồng trên khắp thế giới đang bị ảnh hưởng bởi các triệu chứng như buồn dai dẳng và tâm trạng đi xuống sau khi em bé chào đời – Ảnh: RAISINGCHILDREN.

Trầm cảm sau sinh là tình trạng phổ biến thường xảy ra trong vòng một năm đầu sau khi em bé ra đời, được cho là do sự thay đổi nội tiết tố, sự mệt mỏi tinh thần và thể chất khi chăm con, cùng nhiều yếu tố khách quan khác trong quá trình điều chỉnh để làm cha mẹ.

Các chuyên gia y tế ước tính có tới 20% các bà mẹ mới sinh bị trầm cảm sau khi sinh, nhưng ảnh hưởng tâm lý đối với nam giới lại ít được biết đến.

Nghiên cứu của Đại học College London (Anh) công bố trên tạp chí JAMA Network Open ngày 24-6 dựa trên quan sát cuộc sống của 30.000 cặp cha mẹ mới ở 15 quốc gia từ năm 1990 đến năm 2021, bao gồm cả ở Anh và Mỹ. Họ bất ngờ khi phát hiện có ít nhất 3,2% ông bố mắc chứng trầm cảm sau sinh cùng thời gian với vợ mình.

Các triệu chứng của trầm cảm sau khi sinh của các ông bố cũng tương tự như các bà mẹ, bao gồm: mất hứng thú với em bé, cảm thấy tuyệt vọng, mệt mỏi, buồn bã, luôn muốn khóc và không thể nào suy nghĩ vui vẻ hoặc tận hưởng bất cứ điều gì cùng em bé mới sinh.

Một số trường hợp thậm chí còn bị hoảng loạn, lo lắng, chán ăn, ý muốn tự sát hoặc gây tổn hại đến em bé.

Nguy cơ cả cha và mẹ bị trầm cảm đồng thời tăng lên sau khi đứa trẻ được sinh ra. Các ông bố dễ bị trầm cảm nếu thấy vợ mình đang bị trầm cảm sau sinh – Ảnh: REDNOTE

Khoảng 1,72% các cặp vợ chồng bị trầm cảm ngay khi mang thai. Trong 12 tuần sau khi một đứa trẻ được sinh ra, con số này tăng lên 2,37%. Và 3,18% các bậc cha mẹ bị ảnh hưởng đồng thời trong khoảng 3 – 12 tháng sau đó.

Sau khi đứa con của họ được sinh ra, nguy cơ người bố rơi vào trầm cảm cao hơn gấp ba lần nếu người mẹ bị trầm cảm.

Nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng các bà mẹ có nhiều nguy cơ sức khỏe tâm thần trở nên xấu đi trong hoặc sau khi mang thai nếu họ có một tuổi thơ không vui vẻ, các mối quan hệ xã hội bị thu hẹp hoặc bị bạo lực tinh thần và thể chất. Trong khi đó, các ông bố dễ bị trầm cảm sau sinh nếu họ có trình độ học vấn thấp, thất nghiệp, gặp trục trặc trong hôn nhân hoặc từng gặp phải các vấn đề về sức khỏe tâm thần trước đó.

Khi cả hai đều bị trầm cảm sau sinh, họ rơi vào lo lắng cùng nhau và khó gắn kết với đứa con mới chào đời. Tình trạng khó chia sẻ với nhau càng khiến trầm cảm trở nên nặng hơn.

Một yếu tố khác được các nhà nghiên cứu phát hiện ra là rất ít phụ nữ được kiểm tra sức khỏe sau sinh, và đàn ông thì lại càng không ai thực hiện các cuộc kiểm tra khi trở thành bố.

Các nhà nghiên cứu hy vọng kết quả nghiên cứu này sẽ khiến các chuyên gia sức khỏe và người thân trong gia đình lưu tâm đến sức khỏe tâm thần của cả các ông bố chứ không chỉ riêng các bà mẹ.

Trầm cảm sau sinh cũng nghiêm trọng như những dạng rối loạn sức khỏe tâm thần khác. Ngoài các loại thuốc chống trầm cảm kê đơn, người thân nên tìm cách để các ông bố bà mẹ nhận ra rằng họ không có lỗi gì trong việc gặp tình trạng trầm cảm sau sinh và ngay cả khi bị tình trạng đó thì cũng không khiến họ trở thành một bậc cha mẹ tồi.