25/12/2024

Cuộc chiến kiểm soát mạng xã hội

Cuộc chiến kiểm soát mạng xã hội

Nhiều bang ở Mỹ trở thành trung tâm của sự chú ý trong cuộc chiến kiểm soát mạng xã hội, giữa lúc nỗ lực tầm quốc gia nhằm hạn chế quyền lực của các “big tech” (tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới) không có tiến triển.

 

 

Reuters ngày 16.6 đưa ra một bài phân tích cho thấy hiện ở Mỹ có cuộc tranh luận về tầm ảnh hưởng của mạng xã hội, từ vấn đề tự do ngôn luận đến tình trạng phát tán sự căm ghét và thông tin sai lệch trên mạng. Cuộc tranh luận diễn ra trong bối cảnh khoảng 70% dân số Mỹ có tài khoản mạng xã hội và gần 40% trẻ em từ 8 – 12 tuổi ở nước này sử dụng mạng xã hội, theo bài phân tích.

 

Nhiều tiểu bang vào cuộc

Trong thời gian qua, các nghị sĩ cấp liên bang đã soạn thảo nhiều dự luật nhắm vào lĩnh vực mạng xã hội, từ tiêu chuẩn mới về quyền riêng tư đến việc buộc người dùng chịu trách nhiệm pháp lý đối với nội dung do họ đưa lên mạng, nhưng chưa có dự luật nào trở thành luật. Nhiều bang ở Mỹ đang ứng phó tình trạng này với hàng loạt hành động, can thiệp vào những cuộc tranh luận sôi nổi về mức độ chính quyền kiểm soát tự do ngôn luận và một số vấn đề khác, theo bài phân tích trên.

Cuộc chiến kiểm soát mạng xã hội - ảnh 1
Nhiều nghị sĩ ở Mỹ đề xuất những biện pháp nhằm bảo vệ trẻ em trước tác động của mạng xã hội  CNN

Hiện nay, có hơn 28 dự luật đang được xem xét ở 6 bang của Mỹ nhằm hướng tới việc kiểm soát các nền tảng mạng xã hội, theo Reuters trích dữ liệu từ Hội nghị quốc gia về nghị viện bang. Tính tổng cộng, các nhà lập pháp ở 34 bang của Mỹ xem xét hơn 100 dự luật như thế, dù có hàng chục dự luật không được thông qua. “Các bang là những phòng thí nghiệm về dân chủ. Thậm chí còn hơn thế, khi chính quyền liên bang quá lâu đã không làm được bất kỳ điều gì về vấn đề này”, ông Jesse Lehrich, đồng sáng lập Accountable Tech, nhóm phi lợi nhuận kêu gọi áp đặt thêm quy định đối với các nền tảng công nghệ, nhận định.

 

Những vấn đề nóng

Trong số những vấn đề liên quan mạng xã hội được tranh luận gay gắt nhất là tự do ngôn luận, sau khi Twitter và Facebook khóa tài khoản của cựu Tổng thống Donald Trump, theo Reuters. Hồi tháng trước, Tòa án Tối cao Mỹ tạm thời ngăn chặn thực hiện một luật của bang Texas nhằm ngăn chặn các công ty mạng xã hội cấm hoặc kiểm duyệt người dùng dựa trên “quan điểm”. Một tòa án cấp thấp cũng đã ngăn chặn các điều khoản của một luật tương tự ở bang Florida.

Các công ty trong ngành cho rằng những động thái hạn chế sự kiểm soát nội dung của các nền tảng mạng xã hội sẽ khiến những phát ngôn gieo rắc sự căm ghét hay kích động bạo lực được phát tán. Trong khi đó, một số người bảo thủ than phiền rằng các “big tech” đang ngăn chặn tiếng nói của họ, theo Reuters.

Ngoài ra, nhiều nhà lập pháp cấp bang đang tìm cách bảo vệ trẻ em trước những tác động của mạng xã hội. Dân biểu Zack Stephenson thuộc bang Minnesota đang thúc đẩy một dự luật nhằm ngăn chặn việc dùng các thuật toán để chọn nội dung dành cho trẻ em. Ông Stephenson lập luận dự luật này cần thiết để ngăn chặn các nền tảng thiết kế những thuật toán hướng trẻ em đến những nội dung có hại.

Trong tháng trước, Hạ viện bang California đã thông qua một dự luật cho phép các gia đình kiện những công ty cung cấp dịch vụ mạng xã hội có doanh thu trên 100 triệu USD nếu họ không thực hiện các bước nhằm ngăn chặn những người dưới 18 tuổi nghiện các nền tảng của họ. Hạ viện bang California còn có dự luật thứ hai nhằm áp đặt tiêu chuẩn thiết kế, trong đó có việc hạn chế thu thập thông tin về địa điểm và dữ liệu nhạy cảm khác từ trẻ em trên các nền tảng. “Tôi muốn các con của mình hiểu biết về công nghệ, nhưng tôi cũng muốn đảm bảo chúng được bảo vệ”, hạ nghị sĩ Buffy Wicks, tác giả của dự luật thứ hai, nhấn mạnh.

 

Những hậu quả ngoài ý muốn

Một số đề xuất nhằm bảo vệ trẻ em trên mạng thực tế có thể dẫn tới việc gia tăng giám sát người dùng vì các nền tảng chịu sức ép giám sát hoạt động của trẻ vị thành niên, theo Tổ chức Biên giới điện tử (EFF), tổ chức phi lợi nhuận về các quyền kỹ thuật số ở California. EFF còn cảnh báo những đề xuất đó có thể dẫn tới sự kiểm duyệt vì các nền tảng làm sạch số lượng lớn nội dung để tránh trách nhiệm pháp lý đối với nội dung gây tổn hại cho trẻ, theo Reuters. Ngoài ra, luật sư Ari Cohn thuộc tổ chức phi lợi nhuận TechFreedom cho rằng đề xuất của nhiều bang làm suy yếu những nguyên tắc tự do ngôn luận.

VĂN KHOA

TNO