Sáng 17.5, Hội đồng Đội T.Ư phối hợp Báo Tiền Phong, Sở GD-ĐT Hà Nội, UBND Q.Ba Đình tổ chức diễn đàn “Điều em muốn nói” tại Trường THCS Giảng Võ, Q.Ba Đình (Hà Nội).

Diễn đàn lần đầu tiên tổ chức có sự tham gia của khoảng 1.000 học sinh THCS, các chuyên gia, diễn giả, nhà quản lý giáo dục.

Khách mời là đại diện Bộ GD-ĐT, Bộ LĐ-TB-XH, lãnh đạo Sở GD-ĐT Hà Nội, các chuyên gia tâm lý, nhà thơ Trần Đăng Khoa, Nghệ sĩ Xuân Bắc, Hoa hậu Việt Nam 2020 Đỗ Thị Hà…

Rất nhiều cánh tay giơ lên trước câu hỏi: “Có bị áp lực vì học tập?”

Trước khi các khách mời trao đổi, diễn đàn có sự chia sẻ trực tiếp của học sinh về những khó khăn trong cuộc sống, học tập; cũng như việc thích nghi hòa nhập cộng đồng sau dịch Covid-19.

Do ảnh hưởng của dịch bệnh, việc học trực tuyến kéo dài, khi quay trở lại trường học cũng là thời điểm học sinh trên địa bàn Hà Nội đối mặt với kỳ kiểm tra cuối năm học và các kỳ thi chuyển cấp quan trọng như thi vào lớp 10, thi tuyển sinh ĐH… Thực tế này đã khiến không ít học sinh rơi vào khủng hoảng tâm lý, thậm chí đã có những hậu quả đáng tiếc xảy ra.

Rất nhiều cánh tay học sinh đã giơ lên tại sân trường THCS Giảng Võ khi các em học sinh được hỏi “có cảm thấy bị áp lực về việc học tập?”.

Nhiều cánh tay giơ lên khi được hỏi các em có thấy bị áp lực bởi học tập  T.P

Em Trần Minh Tâm, học sinh lớp 9 của Trường THCS Giảng Võ, thừa nhận trong thời gian đầu học trực tuyến cảm thấy thoải mái, tự do nhưng cũng vì thế mà thấy buông lỏng hơn trong quá trình học tập và điều này ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng học và khả năng tiếp thu bài của em.

“Sau khi trở lại học trực tiếp, kết quả bài thi sẽ có thể bị ảnh hưởng. Điều này thực sự rất đáng lo, nhất là khi em sắp bước vào kỳ thi vào lớp 10 căng thẳng. Khóa của em bị ảnh hưởng 3 năm bởi dịch Covid-19, em luôn mong muốn và hi vọng có thể quay trở lại trường học sớm nhất để gặp thầy cô bạn bè”, học sinh Trần Minh Tâm nói.

Em P.T.K.A thì chia sẻ: “Câu chuyện của em đến giờ đã nhẹ nhàng hơn. Trước khi xảy ra dịch, em là học sinh có kết quả học tập tốt và tích cực tham gia các hoạt động và nhiều người bạn nhận xét em là hoàn hảo. Tuy nhiên, em cảm thấy không vui vì hoàn hảo nghĩa là sự kết thúc; em muốn mình vẫn có thể tốt lên từng ngày.

Thời điểm bùng nổ nhất là giai đoạn học trực tuyến khi dịch Covid-19 diễn biến phức tạp. Em rơi vào cảm xúc lo lắng, căng thẳng và mất cảm hứng đối với việc tham gia học tập và các hoạt động của lớp, trường khiến kết quả học tập không tốt, cảm xúc bị dồn nén.

Điều may mắn hơn so với nhiều bạn, em vẫn có thể chia sẻ với bố mẹ. Bố mẹ trao đổi, đưa ra nhiều giải pháp, nhưng em lại cảm thấy thiếu sự chia sẻ, đồng cảm. May mắn, việc đến trường lớp học trực tiếp giúp tình trạng căng thẳng của em giảm hơn”.

Một học sinh khác tâm sự: “Điều bất lợi khi em mới học trực tuyến là không quen sử dụng các thiết bị điện tử nhưng sau 1 – 2 ngày thì em đã quen. Nhưng dùng thời gian dài em cảm thấy mệt mỏi, đau mắt. Kết quả là phải dùng kính cận”.

“Lần đầu tiên học online em có cảm giác thiếu tập trung, khác hẳn với học trực tiếp trên trường. Mỗi khi có trục trặc về đường truyền, việc tiếp thu bài học sẽ bị gián đoạn. Bên cạnh đó, em cũng không thể gặp hay trò chuyện với các bạn trong lớp”, một học sinh khác nói.

Học sinh không ngần ngại chia sẻ những suy nghĩ của mình  T.P

Em N.D.K, một học sinh mới chuyển từ Đức về Việt Nam vài năm, tâm sự: “Em là người khá mẫn cảm với những lời nói, dễ bị tổn thương, lạc lõng. Trong một lần bị cô giáo trách mắng vì không ghi chép bài đầy đủ, em cảm thấy cô hiểu sai mình và những lời nói của cô như những mảnh thủy tinh đâm thẳng vào tim em. Em đã cảm thấy tổn thương và căng thẳng vì những câu nói đó”.

N.D.K cho biết có thời điểm em chỉ nằm trên giường khóc và từng nghĩ muốn “biến khỏi thế giới này”. Nhưng khi gặp được cô chủ nhiệm, cô đã dạy em cách yêu bản thân mình bởi mọi người là một cá thể riêng, có điểm mạnh điểm yếu. Mỗi lần nói chuyện với cô giúp em thấy nhẹ nhõm lòng mình”.

Tôi cảm thấy có sự gia tăng lo âu, căng thẳng

Bà Tô Thị Hải Yến, Hiệu trưởng Trường THCS Giảng Võ, tâm sự: “Trong một thời gian rất dài, thầy cô giáo và học sinh giao tiếp trong một không gian rất hẹp; không tương tác được với thiên nhiên, với môi trường xung quanh là nguyên nhân khiến tâm lý bị ảnh hưởng.

Bà Tô Thị Hải Yến, Hiệu trưởng Trường THCS Giảng Võ, nói bà cảm thấy có sự gia tăng lo âu, căng thẳng ở học sinh sau thời gian dài học trực tuyến vì dịch bệnh T.P

Do vậy, bà Yến cho hay khi học sinh trở lại trường, việc đầu tiên là làm thế nào để thầy và trò rút ngắn sự thích nghi với những thay đổi của hình thức học tập, thói quen sinh hoạt và học tập để giải tỏa tâm lý.

“Từ góc độ của nhà quản lý, tôi cảm thấy có sự gia tăng lo âu, gia tăng căng thẳng”, bà Yến nói.

TS Nguyễn Thanh Sơn, Phó chủ tịch Hội Tâm lý – Giáo dục TP.Hà Nội, cho rằng diễn biến áp lực tâm lý sau dịch Covid-19 chỉ là nhất thời, quan trọng là tuổi học đường lúc nào cũng đều gặp áp lực, vấn đề là chúng ta nhìn nhận, phát hiện, giải quyết ra sao.

Ông Sơn chỉ ra các áp lực là các em đang đối mặt, áp lực lớn nhất chính là từ gia đình, cha mẹ nào cũng mong con giỏi giang nhưng các em đừng oán thán bố mẹ bởi đó là một mong ước rất chính đáng.

Áp lực thứ hai là từ phía nhà trường. Trường nào cũng đều có quy chuẩn của mình và đòi hỏi học sinh phải đem về những đỉnh cao cho trường mình, đó cũng là điều rất bình thường. Các em phải tự mình điều chỉnh mình để phù hợp với yêu cầu của nhà trường.

Tiếp theo, là áp lực từ cuộc sống và cả áp lực từ chính các em. Ngày xưa vượt khó vươn lên để thành công nhưng hiện tại xã hội đời sống đã rất cao và sẽ có một bộ phận phải “vượt sướng để thành công”…

“Tôi nghĩ rằng các em phải bình tĩnh, nhìn nhận vấn đề đầy đủ xem mình đang bị áp lực từ phía nào và tìm hướng giải quyết. Nếu áp lực từ phía phụ huynh thì phải mạnh dạn nói chuyện, trình bày ý muốn nguyện vọng với bố mẹ để bố mẹ căn chỉnh cho phù hợp”, ông Sơn nói.

“Đừng nghĩ mình sinh ra là bố mẹ phải phụng sự”

Một học sinh đặt câu hỏi với NSƯT Xuân Bắc tại phần giao lưu: “Giả sử con trai chú thi học kỳ điểm không như kỳ vọng của gia đình, chú sẽ nói gì với con?”.

Nghệ sĩ Xuân Bắc giao lưu với học sinh tại diễn đàn  T.P

NSƯT Xuân Bắc đáp: “Chú chưa bao giờ mắng con chú về điểm số, ép các con về điểm số. Chú có 2 điều mong muốn các con của mình có là nhận thức và ý thức. Khi các con nhận thức được thì sẽ có kiến thức; ý thức được việc học tập thì sẽ tự giác học”.

Nghệ sĩ Xuân Bắc cho rằng tình cảm trong gia đình cũng cần phải rất rất công bằng. Các con đừng cho rằng khi được sinh ra là mình có quyền được đòi hỏi bố mẹ phải “phụng sự” mà ngược lại phải yêu thương và chia sẻ với bố mẹ.

NSƯT Xuân Bắc cũng hài hước cho biết anh thường xuyên tới các trường học để tiếp xúc với các bạn học sinh và thấy rằng làm việc với các bạn cấp 1 và cấp 3 thì rất dễ nhưng với các bạn học sinh cấp 2 “ẩm ương” thì lại rất khó.

TS Đỗ Minh Loan, Trưởng khoa Sức khỏe trẻ vị thành niên Bệnh viện Nhi T.Ư, chia sẻ: “Tôi cũng là người may mắn khi công tác trong lĩnh vực sức khoẻ vị thành niên nhiều năm và đã tiếp nhận với khá nhiều các bậc cha mẹ đưa con đến tìm sự tư vấn, hỗ trợ về vấn đề thay đổi tâm lý tuổi học trò. Những gì mà các bạn vừa chia sẻ là những tình huống mà chúng tôi thường gặp và khi nghe điều này chúng tôi thấy khá mừng vì các bạn cũng đã tìm được giải pháp và phần nào giải toả được tâm lý của mình.

Mong muốn của các em là sự thấu hiểu từ cha mẹ, thầy cô, bạn bè. Nghe thì dễ nhưng thực tế lại rất khó. Chúng tôi muốn các em hiểu rằng việc chia sẻ đôi khi rất khó khăn nhưng các em hãy tiếp tục chia sẻ thì thầy cô, cha mẹ mới hiểu và chia sẻ được với các em để các bên cùng hiểu nhau.

Mong các em sẽ tham gia phối hợp để giúp cho mình có một sức khoẻ tâm lý thực sự khoẻ khoắn”, bác sĩ Loan bày tỏ.

Các chuyên gia dành nhiều thời gian để lắng nghe tâm sự của học sinh  T.P

PGS-TS tâm lý Trần Thành Nam, Trường ĐH Khoa học giáo dục (ĐH Quốc gia Hà Nội), nhắn nhủ học sinh hãy tìm nhiều cách thức hơn để cha mẹ thấu hiểu mình như chọn thời gian cha mẹ không bận rộn, viết email;… hoặc tìm đến người thân, người bạn, thầy cô mà các bạn có thể tin tưởng. Họ có thể mang đến cho bạn những phản hồi tích cực.

“Những vết thương ngoài da có thể rất nhanh lành lặn nhưng có những vết thương lòng khiến các bạn cảm thấy tổn thương, trầm cảm. Hãy đối xử với những vết thương lòng như những vết thương ngoài da vậy. Sẽ có người rất khéo léo giúp vết thương của các bạn lành lặn hơn”, PGS Thành Nam nói.

TUỆ NGUYỄN

TNO