Ban Quản lý dự án 7 (QLDA) vừa báo cáo Bộ GTVT liên quan những khó khăn, vướng mắc của dự án cải tạo, nâng cấp luồng sông Sài Gòn từ cầu đường sắt Bình Lợi (TP.HCM) đến cảng Bến Súc (tỉnh Bình Dương) theo hợp đồng BOT.

Dự án xây mới cầu Bình Lợi là dự án BOT đường thủy đầu tiên của của cả nước tại TP.HCM, với tổng mức đầu tư khoảng 1.300 tỉ đồng G.M

Theo đó, cầu đường sắt Bình Lợi mới đã hoàn thành, đưa vào khai thác từ ngày 14.9.2019, bàn giao cho Tổng công ty Đường sắt Việt Nam vào đầu tháng 1.2022. Tuy nhiên, dù đã có nhiều văn bản đề nghị Cục Đường sắt tiếp nhận vật tư thu hồi từ công tác tháo dỡ cầu Bình Lợi cũ, song đơn vị này đến nay vẫn chưa tiếp nhận. Hạng mục cải tạo luồng sông đã hoàn thành công tác thiết kế bản vẽ thi công nhưng chưa có nguồn vốn để thi công, nên chưa trình được thiết kế bản vẽ thi công.

Đáng chú ý, dự án đang gặp rất nhiều khó khăn trong phương án thu phí hoàn vốn và phương án tài chính.

Cụ thể, theo phương án tài chính trong hợp đồng của dự án BOT cầu Bình Lợi được nhà đầu tư ký với Bộ GTVT, nguồn chi trả vốn vay ngân sách từ Bình Dương sẽ được thu phí của các phương tiện thủy có tải trọng toàn phần lớn hơn 300 tấn tại ba cảng An Sơn, Rạch Bắp, Bến Súc khi hoạt động trên sông Sài Gòn từ cầu đường sắt Bình Lợi tới cảng Bến Súc. Hiện nay các cảng Rạch Bắp và Bến Súc chưa được đầu tư xây dựng theo quy hoạch được duyệt, cảng An Sơn mới được đầu tư một phần nên không thể thu phí.

Hiện tại, UBND tỉnh Bình Dương đã điều chỉnh quy hoạch, bỏ cảng Bến Súc, thay bằng cảng khác ở vị trí khác. Ngoài ra, các doanh nghiệp cảng biển tại khu vực TP.HCM, Bình Dương và các tỉnh miền Đông Nam Bộ cũng đã có văn bản kiến nghị Thủ tướng, Bộ GTVT không thu phí tại thời điểm hiện tại với dự án BOT cầu Bình Lợi. Vì thế, theo Ban QLDA 7, phương án tài chính của dự án BOT cầu Bình Lợi đến thời điểm hiện tại không khả thi. Dự án hoàn thành sẽ không có nguồn thu để hoàn vốn ít nhất trong 2 năm do các cảng trên tuyến chưa được đầu tư xây dựng theo quy hoạch đã được phê duyệt.

Về nguồn vốn đầu tư cho dự án BOT cầu Bình Lợi, nhà đầu tư đã giải ngân 192/172 tỉ đồng; vốn ngân sách TP.HCM phục vụ giải phóng mặt bằng hạng mục cầu đường sắt Bình Lợi đã giải ngân 110/153 tỉ đồng; khoản nhà đầu tư vay từ ngân sách của tỉnh Bình Dương được giải ngân 248/300 tỉ đồng.

Tuy nhiên, Quỹ Đầu tư phát triển tỉnh Bình Dương thông báo phần vốn còn lại sẽ không tiếp tục giải ngân do kết luận của Kiểm toán Nhà nước sau khi kiểm toán vốn ngân sách của tỉnh Bình Dương. Đồng thời, quỹ này liên tục có nhiều văn bản yêu cầu nhà đầu tư dự án BOT cầu Bình Lợi trả lại vốn vay đã giải ngân. Ngân hàng cho dự án vay vốn cũng không thể giải ngân phần vốn vay do cơ cấu vốn thay đổi.

Hợp đồng tín dụng bị phá vỡ nên không có nguồn để thực hiện nốt hạng mục cải tạo luồng sông Sài Gòn sau khi đã hoàn thành cầu đường sắt Bình Lợi mới.

Ban QLDA 7 cho biết với những khó khăn vướng mắc như trên, dự án BOT cầu Bình Lợi không thể hoàn thành mục tiêu đúng theo quyết định đầu tư, phương án thu phí hoàn vốn không khả thi, phương án tài chính bị phá sản nên nhà đầu tư không có nguồn để hoàn trả nợ vay từ ngân sách tỉnh Bình Dương.

Ban này cũng đề nghị Bộ GTVT xem xét kiến nghị Thủ tướng chuyển đổi hình thức đầu tư, tạo điều kiện cho nhà đầu tư thanh toán vốn chủ sở hữu và lợi nhuận; trả nợ vốn vay tỉnh Bình Dương.

Đồng thời, chỉ đạo Cục Đường sắt Việt Nam khẩn trương tiếp nhận vật tư thu hồi từ tháo dỡ cầu đường sắt Bình Lợi cũ; có văn bản gửi UBND TP.HCM chỉ đạo các đơn vị liên quan khẩn trương tiếp nhận 2 nhịp của cầu đường sắt Bình Lợi cũ…

MAI HÀ – HÀ MAI

TNO