Ngày 27.4.2021, TP.HCM bắt đầu bước vào đợt dịch thứ 4. Đến nay sau gần 1 năm, TP.HCM tính chung có 608.961 ca mắc Covid-19, trong đó có 20.488 ca tử vong được báo cáo. Hiện tại, TP chỉ duy trì một số bệnh viện dã chiến (BVDC) đa tầng để tiếp nhận điều trị F0 nặng, còn hàng chục BVDC lập ra vào giai đoạn cao điểm bùng dịch đã được giải thể từ lâu.

Phòng bệnh 10 giường, chỉ có 1 bệnh nhân nằm (ảnh chụp tại BVDC đa tầng Tân Bình chiều 24.4)  DUY TÍNH

Bệnh viện dã chiến đa tầng vắng bệnh nhân

Chiều qua 24.4, PV Thanh Niên đến BVDC đa tầng Tân Bình để ghi nhận tình hình điều trị bệnh nhân (BN) Covid-19 tại đây. BVDC đa tầng Tân Bình khánh thành ngày 18.8.2021, quy mô 1.000 giường, do BV Thống Nhất TP.HCM phụ trách chuyên môn. Dù dịch Covid-19 không còn nóng so với giữa cuối năm 2021, nhưng nhân viên y tế vẫn hướng dẫn PV mang đồ bảo hộ nghiêm ngặt và tuân thủ quy trình phòng chống lây nhiễm.

Ở khu bệnh nặng của BVDC đa tầng Tân Bình, không còn cảnh nhân viên y tế chạy tới lui hối hả cứu chữa BN. Không khí ở đây vắng vẻ, chỉ có vài nhân viên y tế. Không còn tiếng “tít, tít” liên hồi của hàng chục máy theo dõi sinh hiệu (chỉ số sinh tồn) BN nặng. Hầu hết khu đón bệnh đều tắt đèn, BN vắng bóng. Trang thiết bị tế, máy thở, bình ô xy… được xếp ngay ngắn. Trong khu A3 có 10 giường dành cho BN nặng, nhưng chỉ còn 1 BN và người này tỉnh táo. Trong khu A4 cũng chỉ có 4 – 5 BN, không ai phải thở ô xy, có BN nằm bấm điện thoại giải trí. Tình hình khác hẳn với thời gian cao điểm năm 2021.

Bệnh nhân Covid-19 giảm xuống rất thấp, không còn nặng như thời cao điểm.

Bác sĩ Phạm Thanh Việt
Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp – BV Chợ Rẫy TP.HCM

Ông Phạm Văn Hồng (70 tuổi, ngụ H.Hóc Môn) vừa được cai thở ô xy. Ông Hồng cho hay ông mắc Covid-19 lần đầu và được đưa vào BVDC đa tầng Tân Bình điều trị. Ông còn khoe nằm ở BVDC khỏe hơn nằm ở nhà, có thuốc men, được truyền dịch và đặc biệt có nhân viên y tế chăm sóc nên người nhà của ông không phải vào chăm. Theo ông Hồng, mắc Covid-19 thời điểm này đỡ lo hơn thời cao điểm năm 2021.

Nằm giường bên cạnh, cụ ông Lê Đức Khâm (84 tuổi, ngụ Q.Gò Vấp) cũng cho biết ông mắc Covid-19 lần đầu và được đưa vào BVDC để được chăm sóc đầy đủ. Ban đầu ông lo vì trước đó nghe nói người mắc Covid-19 cao tuổi, có bệnh nền tim mạch, huyết áp như ông là nguy cơ. Nhưng nhờ đã được tiêm 3 mũi vắc xin Covid-19 nên ông yên tâm, vì nếu có mắc cũng hạn chế bệnh diễn tiến nặng.

Theo bác sĩ Hồ Hữu Đức, Phó giám đốc BVDC đa tầng Tân Bình, BV còn khoảng 10 BN, chỉ còn 1 ca thở máy, nhưng trong tuần này có thể hết bệnh và cho xuất viện hết. Thời kỳ cao điểm của BV có đến 800 – 850 ca. Tuy vậy, hiện nay nhân viên vẫn trực 24/24, mỗi ca trực 5 người gồm 2 bác sĩ và 3 điều dưỡng. Ngoài ra còn có các nhân viên hậu cần khác.

Ngày 24.4, lãnh đạo BVDC 3 tầng số 16 cũng cho biết BV không còn BN Covid-19 nào, dù trước đó 5 ngày BV còn 5 BN. BVDC 3 tầng số 14 cũng chỉ còn vài BN. Trong khi đó, bác sĩ Phạm Thanh Việt, Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp BV Chợ Rẫy TP.HCM, cho biết hiện BV còn hơn 30 BN Covid-19, trong đó 2/3 BN nhập viện điều trị bệnh khác kèm dương tính với Covid-19. “BN Covid-19 giảm xuống rất thấp, không còn nặng như thời cao điểm, thời đó BV tiếp nhận hơn 400 ca mà đa số BN nặng”, bác sĩ Việt nói.

Số ca mắc mới đã giảm rất sâu

Đợt dịch Covid-19 thứ 4 tại TP.HCM bắt đầu từ ngày 27.4.2021, nhưng bùng phát mạnh từ cuối tháng 5.2021 và ca tử vong đầu tiên tại TP.HCM là ngày 2.6.2021. Từ trung tuần tháng 7.2021, số ca mắc và tử vong gia tăng mạnh. Đỉnh điểm là ngày 23.8.2021, TP có 340 ca tử vong. Thời điểm đó, TP phải quản lý, chăm sóc cho hơn 104.000 F0, trong đó có gần 40.000 ca F0 nặng.

Cùng với sự hỗ trợ của lực lượng quân y, tình nguyện viên, các trung tâm hồi sức, BVDC, thuốc kháng vi rút, vắc xin (TP.HCM đã tiêm 20,6 triệu liều vắc xin Covid-19)…, số ca F0 mắc mới và tử vong đã giảm dần. Đến cuối năm 2021, đầu năm 2022, số ca mắc mới và tử vong của TP.HCM giảm sâu. Từ trung tuần tháng 1.2022, số tử vong tại TP.HCM kéo giảm xuống dưới 10 ca, số ca mắc mới cũng dưới 1.000 ca.

Sau Tết Nguyên đán 2022, tức từ trung tuần tháng 2, dịch Covid-19 với biến thể chính là Omicron đã làm số ca mắc tăng vọt. Đỉnh điểm là đến trung tuần tháng 3, TP.HCM có 111.000 ca mắc Covid-19 phải cách ly, điều trị. Tuy nhiên, số ca tử vong mỗi ngày cũng chỉ 1 – 2 ca, có ngày không có ca nào.

Tính đến ngày 24.4, TP.HCM có 17 ngày liên tiếp không có ca tử vong, chỉ còn 518 ca điều trị ở BV tầng 2, tầng 3 (20 ca thở máy xâm lấn) và 5.646 ca đang cách ly tại nhà, 2 ca cách ly tập trung.

Tiếp tục thu gọn bệnh viện dã chiến sau đợt nghỉ lễ

Theo TS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM, tình hình dịch Covid-19 tại TP.HCM đã giảm sâu về số ca mắc mới và ca nặng. TP sẽ tiếp tục thu gọn lại BVDC nhưng sẽ căn cứ vào tình hình sau lễ 30.4 và 1.5. Hy vọng sau lễ, dịch không bùng lên, vì hiện nay đã tiêm vắc xin đầy đủ.

Theo ông Châu, công tác phòng chống dịch bệnh hiện nay thay đổi quan điểm theo Nghị quyết 38 của Chính phủ (về chương trình phòng chống dịch Covid-19).

Theo đó, bảo đảm thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19. Phòng chống dịch theo phương thức quản lý rủi ro, chuyển từ mục tiêu kiểm soát số ca mắc sang kiểm soát số ca nhập viện có nguy cơ cao, rất cao và tử vong. Căn cứ tình hình dịch bệnh để chuyển biện pháp phòng chống dịch Covid-19 từ bệnh truyền nhiễm nhóm A sang bệnh truyền nhiễm nhóm B (bệnh lý chuyên khoa). Sẵn sàng kịch bản cho mọi tình huống, kể cả khi dịch bùng phát mạnh, trên diện rộng, vượt quá năng lực của hệ thống y tế và tình huống có biến chủng mới nguy hiểm hơn.

Khám chữa bệnh ngoài Covid-19 từng bước trở lại bình thường

Theo bác sĩ Phạm Thanh Việt, dịch Covid-19 đã giảm rất nhiều, công tác khám chữa bệnh tại BV Chợ Rẫy hiện nay đã trở lại bình thường với gần 5.000 ca/ngày. Tuy vậy, BV vẫn đảm bảo phòng chống dịch.

Trong khi đó, lãnh đạo một số BV khác tại TP.HCM cho biết công tác khám chữa bệnh hiện chưa phục hồi như trước dịch, tuy nhiên khi dịch bệnh đã được kiểm soát thì BN có thể sẽ đi khám nhiều hơn.

“Bà con có bệnh thì nên đi khám bệnh để phát hiện bệnh và điều trị kịp thời. Khi đi khám bệnh thì phải đeo khẩu trang, không tiếp xúc gần khi không cần thiết và rửa tay”, bác sĩ Việt khuyến cáo và cho rằng việc khai báo y tế hiện nay là không có giá trị. Thực tế một số BV và đơn vị tại TP.HCM cũng đã không còn yêu cầu khách hàng, BN khai báo y tế, mặc dù quy định về việc này chưa được bỏ.

Theo báo cáo của Sở Y tế TP.HCM, về hoạt động khám chữa bệnh, trong quý 1/2022, các BV trên địa bàn TP.HCM tiếp nhận gần 6,8 triệu lượt khám chữa bệnh ngoại trú và hơn 312.000 lượt nội trú, giảm nhiều so với cùng kỳ năm 2021 (cùng kỳ năm 2021 là 9,3 triệu lượt ngoại trú và hơn 482.000 lượt nội trú). Riêng khám chữa bệnh BHYT giảm đến hơn 25% so với quý 1/2021, và số chi phí khám chữa bệnh BHYT là 3.763 tỉ đồng, giảm hơn 16%.

Trong quý 2/2022, TP.HCM sẽ đổi mới khám chữa bệnh trong tình hình mới. Theo TS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, đó là các cơ sở khám chữa bệnh thực hiện 2 chức năng vừa khám chữa bệnh thông thường và Covid-19. Nếu BN đến BV mà nhiễm Covid-19 thì tách ra khu riêng để điều trị. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cũng đề xuất xem xét lại có cần tiếp tục khai báo y tế, vì khai báo y tế là để truy vết nhưng hiện nay không còn truy vết nữa.