Chuỗi thất bại của Hungary và Ba Lan trong cuộc đương đầu nội bộ với thể chế của EU đã dài thêm. Bởi khiếu nại của họ về việc Ủy ban Châu Âu kích hoạt cái gọi là “Cơ chế nhà nước pháp quyền” bất lợi cho họ bị Tòa án châu Âu bác bỏ.

Hungary đã thất bại trong việc khiếu nại Ủy ban châu Âu  REUTERS

Với lập luận rằng hai thành viên kia đã bất chấp quy chuẩn giá trị cơ bản chung của EU, Tòa án châu Âu phán quyết việc Ủy ban Châu Âu kích hoạt cơ chế trên đối với Hungary và Ba Lan là hợp pháp trong EU. Như vậy, Hungary và Ba Lan đã đi đến tận cùng con đường pháp lý để ngăn ngừa những biện pháp trừng phạt của EU mà vẫn không thể xoay chuyển được tình thế.

Điều đó cũng còn có nghĩa là Ủy ban Châu Âu có thể áp dụng đồng thời tất cả 3 cơ chế trừng phạt trong EU để khép 2 thành viên trên vào khuôn khổ tuân thủ các luật pháp và quy chuẩn giá trị chung của EU.

Thất bại này và cả những thất bại trước đấy của Hungary và Ba Lan đều như thể đã được định sẵn, bởi ở những bất hòa như thế này thành viên không có cơ may thắng liên minh. Hungary và Ba Lan thuộc diện những thành viên hàng năm nhận về từ ngân quỹ chung của EU nhiều tiền hơn phải đóng góp vào. Cho nên, việc EU vừa thể hiện thái độ không khoan nhượng lại vừa phong tỏa mọi nguồn tài chính dành cho từ ngân quỹ chung rất công hiệu đối với EU và sẽ buộc Hungary và Ba Lan sớm muộn rồi cũng sẽ phải nhượng bộ trước khi Ủy ban Châu Âu thực thi cụ thể việc phong tỏa các nguồn tài chính này. Cả 2 thành viên trên đều không vì những phán xử cuối cùng của Tòa án châu Âu mà rời khỏi EU như nước Anh.

EU phải như thế nhằm không để tạo tiền lệ. Còn một khi tiền lệ trở thành thông lệ thì cả nguyên tắc tổ chức lẫn cơ chế hoạt động của liên minh đều bị dần vô hiệu hóa.

PHẠM LỮ

TNO