Phối cảnh xe buýt nhanh BRT – Ảnh: T.L.

Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP.HCM (chủ đầu tư) vừa có báo cáo lãnh đạo UBND TP.HCM về việc Sở Giao thông vận tải TP.HCM đề xuất tạm hoãn dự án phát triển giao thông xanh TP.HCM.

Dự án này có mục tiêu chính là xây dựng tuyến BRT số 1 trên trục chính đại lộ Võ Văn Kiệt – Mai Chí Thọ, với điểm đầu ở vòng xoay An Lạc (quận Bình Tân) đến nhà ga Rạch Chiếc (TP Thủ Đức).

Dự án sử dụng nguồn vốn vay ODA của Ngân hàng Thế giới 121,2 triệu USD và vốn đối ứng trong nước gần 423 tỉ đồng. Theo kế hoạch dự kiến, dự án sẽ tổ chức đấu thầu các gói thầu xây lắp từ tháng 2 đến tháng 6-2022, thi công từ tháng 7-2021 và hoàn thành cuối năm 2023.

Cùng với đó, dự án hỗ trợ kỹ thuật cho dự án Phát triển giao thông xanh TP.HCM (dự án SECO) cũng được triển khai nhằm cải thiện hiệu quả giao thông công cộng dọc hành lang BRT số 1, nghiên cứu quy hoạch chung TP Thủ Đức… Dự án này sử dụng vốn ODA viện trợ không hoàn lại của Chính phủ Thụy Sĩ với 10,5 triệu USD.

Theo chủ đầu tư, nếu tạm dừng dự án này, nhà tài trợ là Ngân hàng Thế giới sẽ tạm chấm dứt nguồn vốn cho dự án, đồng thời TP sẽ phải chuẩn bị ngân sách để tiếp tục triển khai gói thầu BRT1-CS9 về tư vấn nghiên cứu việc tổ chức mạng lưới xe buýt trên toàn TP.

Việc chấm dứt nguồn vốn dự án sẽ dẫn đến việc dừng luôn dự án hỗ trợ kỹ thuật SECO với nguồn vốn viện trợ không hoàn lại 10,5 triệu USD và cũng chấm dứt việc ký kết hợp đồng với tư vấn nghiên cứu lập quy hoạch chung TP Thủ Đức.

Tiếp đó, chủ đầu tư phải chấm dứt 12 hợp đồng tư vấn đang thực hiện với nhà thầu (trong nước và quốc tế), tiềm ẩn rủi ro khiếu kiện, tranh chấp hợp đồng và không thể sử dụng sản phẩm đã được nghiệm thu, thanh toán. Việc dừng dự án còn ảnh hưởng tới công tác bồi thường tái định cư đã được triển khai.

Trước tình hình trên, chủ đầu tư đã đề xuất 3 phương án. Cụ thể, với phương án 1: tiếp tục thực hiện dự án và tập trung triển khai các điều kiện để đảm bảo thành công dự án tuyến BRT số 1 trong giai đoạn 2021-2025, đồng bộ tuyến metro số 1. Tuy nhiên, do Sở Giao thông vận tải không đồng thuận nên phương án 1 khó triển khai.

Phương án 2: dừng dự án, thanh lý 12 hợp đồng tư vấn quốc tế và trong nước. Sử dụng ngân sách TP tiếp tục triển khai gói thầu tư vấn quy hoạch TP Thủ Đức, tư vấn tổ chức lại mạng lưới xe buýt toàn TP (gói thầu BRT – CS9).

Phương án 3: dừng triển khai dự án, thương thảo với Ngân hàng Thế giới và Thụy Sĩ tiếp tục sử dụng các nguồn vốn của dự án BRT để phát triển mạng lưới xe buýt chất lượng cao hoặc 1 loại hình vận tải hành khách công cộng phù hợp do Sở Giao thông vận tải đề xuất.

Cụ thể, phát triển tuyến buýt chất lượng cao từ An Lạc đến Rạch Chiếc và kết nối bến xe Chợ Lớn, chợ Bến Thành với lộ trình tương tự BRT số 1. Hình thành các tuyến buýt nhánh từ Rạch Chiếc đi các trung tâm đô thị của TP Thủ Đức và tuyến buýt chất lượng cao nối TP Thủ Đức, đi theo trục đường Phạm Văn Đồng (nếu nguồn vốn đảm bảo).

Chủ đầu tư cũng kiến nghị tiếp tục nguồn vốn nêu trên triển khai gói thầu BRT1-SC9, tận dụng tối đa các sản phẩm đã nghiên cứu trong gói thầu tư vấn để nghiên cứu mạng lưới xe buýt chất lượng cao.